İşsizlik geriliyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Nisan, Mayıs, Haziran 2011 dönemi Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarını açıkladı. 2010 yılından itibaren temel işgücü göstergelerini, mevsim etkilerinden arındırarak yayımlamaya başlayan TÜİK, Şubat 2010 döneminden başlamak üzere, ilgili döneme ait mevsim etkilerinden arındırılmış temel işgücü göstergelerine de yer veriyor. Bültene göre Türkiye genelinde işsiz sayısı Mayıs döneminde 2010 yılının aynı dönemine göre 296 bin kişi azalarak 2 milyon 846 bin kişiden 2 milyon 550 bin kişiye düştü. İşsiz sayısında bir önceki aya göre 87 bin kişilik azalış yaşandı. Nisan ayında işsiz sayısı 2 milyon 637 bin düzeyinde gerçekleşmişti. Mayıs ayında işsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre 1.6 puanlık azalış ile yüzde 11'den yüzde 9.4 seviyesine geriledi. Kentsel yerlerde işsizlik oranı 2011 Mayıs'ta 2010'un aynı dönemine göre 1.8 puanlık azalmayla yüzde 11.6'ya gerilerken, kırsal yerlerde ise 1 puanlık azalmayla yüzde 5.4 oldu. İşsizlik oranı ilk kez 33 ay sonra Nisan ayında yüzde 9.9 oranı ile yüzde 10'un altına inmişti. Mayıs ayında da bu eğilimini sürdüren işsizlik oranı, en son 2008 yılı Haziran ayında yüzde 9.4 düzeyinde gerçekleşmişti. İşsiz sayısında da benzeri bir rekor dikkat çekti. En son Ağustos 2008'de 2 milyon 502 bin düzeyine gerileyen işsiz sayısı yaklaşık 33 ay sonra ilk kez 2 milyon 550 bin kişi düzeyine geriledi.
 

Tarım dışı işsizlik oranı 1.8 puan geriledi

Bu arada Mayıs ayında tarım dışı işsizlik oranı 1.8 puan gerileyerek yüzde 13.8'den yüzde 12'ye indi. Tarım dışı işsizlik oranı bir önceki aya göre 0.5 puanlık azalış gösterdi. Kentsel yerlerde tarım dışı işsizlik oranı 1.7 puan azalışla yüzde 12'ye, kırsal yerlerde 2.2 puan azalışla yüzde 12.1'e indi.

İşsizlerin yüzde 14.6'sı Mayıs'ta işsiz kaldı

Mevcut işsizlerin yüzde 14.6'sını oluşturan 373 bin kişi Mayıs döneminde işsiz kaldı. Mayıs'ta 2 milyon 320 bin kişi işe yeni başlamış veya iş değiştirmiş olup, bunun toplam istihdam içindeki oranı yüzde 9.5 oldu. İşe yeni başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 31.3'ü 25-34 yaş grubunda yer aldı. Bu dönemde işe başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 16.4'ü "sanayi", yüzde 34.3'ü "hizmetler", yüzde 26.3'ü "inşaat" sektöründe, yüzde 23.1'i ise "tarım" sektöründe işe başladı.
 

İşsizlik oranı, Mayıs döneminde bir önceki aya göre 0.5 puan geriledi

2010 yılı Ocak ayında yüzde 14.5 düzeyinde olan işsizlik oranı, Temmuz ayına kadar kesintisiz olarak gerilemişti. Haziran ayında yüzde 10.5'i gören işsizlik oranı, Temmuz'da yüzde 10.6'ya, Ağustos'ta yüzde 11.4'e yükselmişti. Eylül ayında yeniden gerileme sürecine giren işsizlik oranları, bu eğilimini Ekim ve Kasım aylarında da sürdürmüştü. Kasım ayında yüzde 11 olarak gerçekleşen işsizlik oranı, Aralık'ta yeniden yükselişe geçerek yüzde 11.4'e yükselmişti. İşsizlik oranı aylık bazda bu eğilimini Ocak ayında da sürdürerek 0.5 puanlık yükseliş göstermişti. Mart ayında ise işsizlik oranı bir önceki aya göre 0.7 puan gerileyerek yüzde 10.8, Mayıs ayında 0.9 puan gerileyerek yüzde 9.9 olmuştu. Mayıs'ta işsizlik oranı 9.4 düzeyine indi.

İstihdam oranı 1.7 puan arttı

2011 yılı Mayıs döneminde istihdam oranı 1.7 puan artışla yüzde 45.7'ye yükseldi. Nisan ayında istihdam oranı yüzde 44.9 düzeyinde gerçekleşmişti. Mayıs döneminde istihdam edilenlerin sayısı 2010 yılının aynı dönemine göre 1 milyon 390 bin kişi artarak 24 milyon 445 bin kişiye yükseldi. Bu dönemde tarım sektöründe çalışan sayısı 442 bin kişi, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 948 bin kişi arttı.
 

İstihdam edilenlerin yüzde 25.7'si tarımda

Mayıs 2011 döneminde istihdam edilenlerin yüzde 25.7'sinin tarım, yüzde 19.5'inin sanayi, yüzde 7.2'sinin inşaat, yüzde 47.6'sının ise hizmetler sektöründe olduğu belirlendi. 2010 yılının aynı dönemi ile karşılaştırıldığında, tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payının 0.4 puan, sanayi sektörünün payının 0.1 puan, inşaat sektörünün payının 0.6 puan arttığı, buna karşılık hizmetler sektörünün payının 1.1 puan azaldığı görüldü.
 

İstihdam edilenlerin; yüzde 70.5'i erkek

Mayıs döneminde istihdam edilenlerin; yüzde 70.5'ini erkek nüfus oluşturdu. İstihdamın yüzde 60'ı lise altı eğitimlilerden, yüzde 61.5'i ücretli, maaşlı veya yevmiyeli, yüzde 24.7'si kendi hesabına veya işveren, yüzde 13.9'u ise ücretsiz aile işçilerinden oluştu. İstihdam edilenlerinin yüzde 59.4'ünün 10 kişiden az çalışanı olan işyerlerinde çalıştığı saptanırken, yüzde 3.2'sinin ek bir işi olduğu, yüzde 2.9'unun mevcut işini değiştirmek için veya mevcut işine ek olarak bir iş aradığı belirlendi. Ücretli olarak çalışanların yüzde 86.7'inin sürekli bir işte çalıştığı gözlendi.
 

Kamu istihdamı

Maliye Bakanlığı tarafından derlenen verilere göre ise 2011 yılı 2. döneminde toplam kamu istihdamı 3 milyon 65 bin kişi oldu. Bunun 2 milyon 181 bini kadrolu personel, 331 bin 702'si sözleşmeli personel, 414 bin 335'i işçi (geçici ve sürekli), 21 bin 546'sı geçici personel.
 

İşgücüne katılma oranı yüzde 50.5'e yükseldi

2011 Mayıs döneminde, Türkiye'de kurumsal olmayan nüfus geçen yılın aynı dönemine göre 979 bin kişi artış ile 72 milyon 218 bin kişiye, kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus ise 1 milyon 8 bin kişi artarak 53 milyon 439 bin kişiye ulaştı. 2011 yılı Mayıs döneminde Türkiye genelinde işgücüne katılma oranı geçen yılın aynı dönemine göre 1.1 puanlık artışla yüzde 50.5 olarak gerçekleşti. Aynı dönemler için yapılan kıyaslamalara göre erkeklerde işgücüne katılma oranı 0.8 puanlık artışla yüzde 72, kadınlarda ise 1.4 puanlık artışla yüzde 29.8 oldu. İşgücünün eğitim ve yaş dağılımlarına bakıldığında ise toplam işgücünün yüzde 16.6'sının 15-24 yaş grubundakiler oluşturdu. Lise altı eğitimlilerde işgücüne katılma oranı; erkekler için yüzde 70.1, kadınlar için yüzde 26.5 düzeyinde belirlendi. Yükseköğretim mezunu erkeklerde yüzde 85.4 olan işgücüne katılma oranı, kadınlarda yüzde 70.8 oldu.
 

İşgücü dışında olanların yüzde 51.6'sı daha önce bir işte çalıştı

Mayıs'ta işgücü dışında olup, daha önce bir işte çalışanların yüzde 16.4'ü tarım, yüzde 11.1'i sanayi, yüzde 2.8'i inşaat, yüzde 19.9'u hizmetler sektöründe çalıştı. İşgücü dışında olanların yüzde 49.9'unun ise 8 yıldan önce işinden ayrılmış olduğu, yüzde 51.6'sının daha önce bir işte çalıştığı tahmin edildi.
 

Mevsim etkilerinden arındırılmış işsiz sayısında ise 60 bin kişilik artış yaşandı

2011 yılı Mayıs döneminde mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam edilenlerin sayısında bir önceki döneme göre 13 bin kişilik azalış, işsiz sayısında ise 60 bin kişilik artış yaşandı. Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne katılma oranı bir önceki döneme göre herhangi bir değişim göstermeyerek yüzde 49.9 gerçekleşti. İstihdam oranı 0.1 puanlık azalış ile yüzde 44.8, işsizlik oranı ise 0.2 puanlık artış ile yüzde 10.3 olarak gerçekleşti
 

İşsizlerin yüzde 29.9'u "eş-dost" vasıtasıyla iş arıyor

İşsizlerin yüzde 29.9'unun "eş-dost" vasıtasıyla iş aradığı belirlendi. İşsizlerin sıklıkla yüzde 88.7'sini oluşturan 2 milyon 263 bin kişi daha önce bir işte çalışırken, daha önce bir işte çalışmış olan işsizlerin yüzde 50.5'i "hizmetler", yüzde 22.9'u "sanayi", yüzde 16.9'u "inşaat", yüzde 5.9'u "tarım" sektöründe çalışırken, yüzde 3.8'i ise 8 yıldan önce işinden ayrıldı.
 

İşsizlerin yüzde 27.6'sının çalıştığı iş geçici

İşsizlerin; yüzde 27.6'sının çalıştığı iş geçici olup işi sona erenler, yüzde 14.9'unu işten çıkarılanlar, yüzde 18.8'sini kendi isteğiyle işten ayrılanlar, yüzde 7.8'ini işyerini kapatan ve iflas edenler, yüzde 8.9'unu ev işleriyle meşgul olanlar, yüzde 9.9'unu öğrenimine devam eden veya yeni mezun olanlar, yüzde 12'sini ise diğer nedenler oluşturdu.
 

Kayıtdışı istihdam yüzde 42.7

Yaptığı işten ötürü herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışanların oranı Mayıs ayında 2010 yılının aynı dönemine göre 0.9 puanlık azalışla yüzde 42.7 olarak gerçekleşti. Bu dönemde, 2010'un aynı dönemine göre tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı yüzde 85.8'den yüzde 83.1'e, tarım dışı sektörlerde yüzde 29.3'ten yüzde 28.7'ye düştü.
 

Genç nüfusta işsizlik oranı yüzde 17.5'e düştü

Mayıs ayında genç nüfusta işsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine oranla 2.3 puan düşüşle yüzde 19.8'den yüzde 17.5'e düştü. Kentte genç işsizlik oranı yüzde 23.2'den yüzde 20.5'e, kırsal yerlerde yüzde 12.8'den yüzde 11.6'ya indi. Genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki aya göre ise 0.4 puan düşüş gösterdi.

Mayıs döneminde işgücüne dahil olmayanların sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 85 bin kişi azalışla 26 milyon 444 bin oldu. Bu dönemde işgücüne dahil olmayan nüfusun nedenlerine göre dağılımına bakıldığında, iş aramayıp, çalışmaya hazır olanların sayısı 2010 yılının aynı dönemine göre 76 bin kişi artışla 1 milyon 912 bin kişiye yükseldi. Bu dönemde iş bulma umudu olmayanların sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 39 bin kişi artarak 638 bin kişi olarak gerçekleşirken, diğerleri 37 bin kişi artarak 1 milyon 274 bin kişi oldu. Mayıs'ta işgücüne dahil olamayan mevsimlik işgücü ise 43 bin kişi olarak belirlendi.
 

Gerçek işsiz sayısı 4 milyon 505 bin

Bilindiği üzere TÜİK, aralarında iş bulma umudu olmayanların da yer aldığı işsizlik oranına iş aramayıp, çalışmaya hazır olanlar ile mevsimlik çalıştığı için işsiz durumda bulunanları dahil etmeksizin işsizlik oranını belirliyor. Bu hesapla TÜİK, Mayıs döneminde işsiz sayısını 2 milyon 550 bin kişi olarak açıkladı. Ancak bu rakamlara, aralarında iş bulma umudu olmayanların da yer aldığı işsizlik oranına iş aramayıp, çalışmaya hazır olanlar ile mevsimlik çalıştığı için işsiz durumda bulunanlar da eklenince, gerçek işsiz sayısının 4 milyon 505 bini bulduğu belirlendi.