'İşsizlik oranındaki gelişmeler olumlu'

Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Bireysel Emeklilik Sistemi'nde (BES) 2 milyonuncu katılımcıya ulaşılması dolayısıyla düzenlenen toplantıda yaptığı konuşmada, işsizlik oranlarına değindi. Türkiye'de işsizlik oranlarının mevsimsel faktörlerden etkilenen bir gösterge olduğunu, her sene yaz aylarında bu oranın düştüğünü, kış aylarında yükseldiğini belirten Babacan, bundan dolayı işsizlik oranlarını mevsimsel etiklerinden arındırıp değerlendirmek gerektiğini söyledi.

Ali Babacan, şöyle devam etti: ''Aksi halde ekim, kasım, aralık aylarına girerken 'havalar soğudu bak işler ne kadar kötüye gidiyor' demek abes kaçacaksa, 'ekim, kasım, aralık aylarına girerken yine arttı' diye haber yapmak da o kadar gereksiz, lüzumsuz, yanıltıcı. Mevsimsel etkilerinden arındırıp baktığımızda geçen senenin son çeyreğinden itibaren işsizlik oranlarında düşüş olduğunu görüyoruz. Her sene ekimden kasıma işsizlik en az belki yarım, bir puan, 1,5 puan artar. Ekimden kasıma, kasımdan aralıka, aralıktan ocak ayına hep artarak gider. Orta vadeli programımızda 14,8 gibi 2009'un ortalama tahmini vardı. Fakat ekim, kasım, aralık, ocak aylarına bakarsak, işsizlik oranlarındaki gelişmeler bizim beklediğimizden daha iyi seyrediyor. Dolayısıyla 2009'un ortalaması yüzde 14,8 değil, daha düşük bir rakam olacak. Ne olacağı konusunda ben somut bir şey söylemek istemiyorum. Bu veriler TÜİK tarafından açıklanıyor.''
 

'Hane halkı finansal varlıkları içindeki payı yüzde 2,2'

Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Babacan, BES'teki gelişmeye de değindiği konuşmasında, ''BES, bir bakıma elimizde doğup büyüyen sektör oldu. Hiç yoktan bugün 2 milyonu geçen katılımcı sayısı var. Toplanan fon da 9 milyar lirayı aşmış durumda'' dedi. Bireysel emeklilik yatırımlarının hane halkı finansal varlıkları içinde de önemli yer tuttuğunu ifade eden Babacan, bu payın 2009'da yüzde 2,2'ye ulaştığını söyledi. Sistemde yatırımlarının vadesinin uzun olmasının, uzun vadeli tasarruf kavramının da bir bakıma gerçek haline gelmesini sağladığını vurgulayan Babacan, Türkiye, Kore ve Almanya'nın bireysel emeklilik alanında 2008 yılında pozitif getiri sağlayan 3 ülke olduğunu kaydetti.

Türkiye'nin yüzde 9,5'luk getiriyle 2008'de OECD içinde en yüksek nominal getiriyi sağlayan ülke olduğunun altını çizen Babacan, 2009'un ilk 6 ayında da yüzde 12'lik nominal getiri oranıyla yine OECD ülkeleri içinde birinci konumda bulunduğunu vurguladı. BES'te biriken fon miktarının 9,3 milyar lira olduğuna değinen Babacan, ''Bunun kartopu gibi, mevcut olanlar ve sisteme yeni girenlerle hızlanarak büyüyeceğini bekliyoruz. Türkiye'de emekli maaşı alan toplam kişi sayısı 8 milyon iken, bugünden 2 milyon kişinin BES'e girmesi azımsanacak rakam değil'' şeklinde konuştu.

OECD ülkelerinde bu alanda milli gelirin yüzde 60'ın üzerinde fon birikiminin söz konusu olduğuna işaret eden Babacan, Polonya ve Meksika gibi gelişmekte olan ülkelerde dahi bu oranın yüzde 10'larda olduğunu, oranın Türkiye'de de bu seviyelere çıkmasının fon büyüklüğünün en az 100 milyar liraya çıkması anlamına geldiğini söyledi.
 

'Hiçkimse hakkı olan bir lirayı dahi bırakmak istemez'

Sektördekilerin ''bu iş oldu, maya tuttu, artık bundan sonra biraz rahatlayalım'' diyecek lüksleri bulunmadığını ifade eden Babacan, hep aynı heyecan ve hevesle devam etmek gerektiğini vurguladı. BES'teki katılımcı sayısı arttıkça kulaktan kulağa sistemin yaygınlaşmasının da söz konusu olacağını kaydeden Babacan, konuşmasını şöyle sürdürdü: ''2 milyon kişi az değil. Yeter ki 2 milyon kişiyi memnun edin. Onlar memnun kalırsa bilin ki bu iş daha hızlı büyür. Sistemle ilgili vergi teşviği var. Bunu koyarken de biraz tereddütümüz oldu açıkçası... Bu sistemdeki kişilere baktığımızda yüzde 90'ının vergi mükellefi olduğunu görüyoruz. Ancak vergi teşviğinden yararlanan sadece üçte biri civarında... Sistemdeki kişilerin üçte ikisi vergi teşviğinden yararlanmıyor. Bireysel emeklilik şirketlerinin vatandaşları bu konuda aydınlatmaları gerekir ki vatandaşlar istifade edebilsinler. Azdır çoktur o ayrı mesele... Ama hiç kimse hakkı olan bir lirayı dahi başka bir yerde bırakmak istemez. Bu konuda sizin katılımcılara yardımcı olacağınızı düşünüyorum.''

Bundan sonraki dönemde bireysel emeklilik sisteminde uzun vadeli cazip getiri sağlayacak yatırım araçlarına mutlaka ihtiyaç olduğuna dikkati çeken Babacan, ''Belli ölçüde de olsa reel sektörü finanse eden alternatif yatırım ürünlerine de ihtiyaç var. Dün akşam SPK Başkanımızla gece 1.00-1.30 gibi bunları konuşuyorduk. Tabii bu sistemdeki bilgilerin reel ekonomiye nasıl kanalize edilebileceği, uzun vadeli ve farklı noktalarda kaynak aktarılabileceği yine bir çalışma konusu. Burada risk getiri yönetimini de iyi yapmamız gerekiyor. Ancak bu da üzerinde çalışılması, fikir üretilmesi gereken bir konudur diye düşünüyorum'' şeklinde konuştu.
 

EGM Yönetim Kurulu Başkanı Mete Uğurlu

Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) Yönetim Kurulu Başkanı Mete Uğurlu da BES'te 6 yılın geride kaldığını hatırlatarak, şu anda 13 emeklilik şirketi, 128 yatırım fonu, 16 bine yakın bireysel emelilik aracısının bulunduğu BES'te 2020'de 385 bin kişinin sistemden emekli olmayı hak edeceğini bildirdi. Uğurlu, 25 yaşında başlayarak 100 lira aylık katkı payıyla sisteme giren bir kişinin 56 yaşına geldiğinde bugünkü değer ile 200 milyonun üzerinde birikime ulaşabildiğine işaret ederek, 2020'ye gelindiğinde katılımcı sayısında 5,5 milyon kişiye, toplam fon büyüklüğünde ise 115 milyar liraya ulaşılmasını beklediklerini söyledi.
Toplantıda konuşmaların ardından, BES'e katılan 2 milyonuncu kişi olan Halil İbrahim Uysak'a Ali Babacan tarafından plaket verildi.