'İyi bir yargı reformuna ihtiyaç var'

Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç, Avrupa Konseyi'nin yürüttüğü ''Yüksek Yargı Kurumlarının Avrupa Standartları Bakımından Rollerinin Güçlendirilmesi Ortak Projesi'' kapsamında düzenlenen ''Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Bağlamında Tüketilmesi Gereken Etkili Bir İç Hukuk Yolu Olarak Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru'' konferansın kapanış konuşmasını yaptı. Konferansta Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru hakkının görüşülmesinden memnun olduklarını ifade eden Kılıç, bireysel başvurudan daha önemli olan konunun ''etkin bir denetim yapılabilecek bir bireysel başvurunun hayata geçirilmesi'' olduğunu söyledi. Yapılan işin etkin bir denetimi bünyesinde taşımaması halinde bireysel başvurunun bir anlamı kalmadığını belirten Kılıç, Anayasa Mahkemesinin gerçekten etkin bir denetim yolunu hayata geçirebilmesi halinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin Türkiye'den yapılan başvuruları kabul etmeyeceğine inandığını ifade etti.

Bireysel başvuru hakkının başarıya ulaşması için yargıçların anlayışı ve uygulamadaki başarının çok önemli olduğunu vurgulayan Kılıç, şöyle konuştu: ''Türk yargısının sorunu bence daha çok uygulama alanında olmuştur, yoksa hem Anayasa'da hem de yasalarda yeteri kadar kural vardır. Ancak uygulamada ciddi sorunlar yaşıyoruz. Diliyorum, bireysel başvuru konusunda uygulamadaki sorunları yaşamayız. Burada yargıçlarımıza çok büyük görev düşüyor. Anayasa'nın 90. maddesinde çok önemli bir imkan getirilmiş olmasına rağmen, bugüne kadar Türk halkının hizmetine 90. madde yeterince aktarılamadı. Belki bundan sonra bireysel başvuru yoluyla 90. madde hayata geçirilebilir. Türk yargısının etkili ve süratli bir yargı sistemine oturtulması için iyi bir yargı reformuna ihtiyaç var. Eğer yargı reformu gerçekleştirilemezse bireysel başvuruda Anayasa Mahkemesi'nin halinin nice olacağını düşünmek dahi istemiyorum. Yargı reformunun acilen hayata geçirilmesi gerekiyor. Bütün bunları yaparken Anayasa Mahkemesi olarak, hak ihlallerini ortadan kaldıracağız diye yeni bir hak ihlaline meydan vermemek en büyük görevimiz olacaktır. Yeni getirilen sistemin nasıl hayata geçirileceğini şu an bilmiyoruz. Anayasa Mahkemesinde hak ihlali tespit ettikten sonra tekrar ilgili mahkemeye gönderilmesi... Orada geçen sürecin ne kadar olacağı, nasıl bir şekil alacağı uygulamalarla görülecek. Umuyorum bunlar yeni bir hak ihlaline neden olmaz.''

Kılıç, konuya ilişkin olarak Anayasa Mahkemesi'nin yeni kadrosu oluşturulduktan sonra daha ayrıntılı ve teknik düzeyde toplantılara, konferanslara, sempozyumlara daha çok ihtiyaç duyulacağını belirterek, şu anda proje aşamasında olan bazı düşüncelerin Avrupa Konseyi Ankara Bürosu ile yakında paylaşılacağını bildirdi.