"Kaynaklar müsait olsa yine alırım"

İETT'nin Edirnekapı Garajı'nda basın toplantısı düzenleyen İETT Genel Müdürü Mehmet  Öztürk, metrobüs hattında testleri ve teslimatları tamamlandıkça hizmete alınan ve şu anda 23 adede ulaşan Phileas'ların günde 750 bin yolcuya hizmet verdiğini söyledi. Öztürk, aracın hızı 70-80 kilometre iken ön tekerleklerinden birinin lastiğinin parçalanması veya patlaması halinde bile aracın hattan çıkmadığını, bu derece güvenli olduğunu vurguladı. Teknik şartnameye göre aracın asgari yolcu taşıma kapasitesinin 200 kişi olduğunu, 280 yolcuya kadar sıkıntı olmadan çalışabildiğini kaydeden Öztürk, yolcu sayısının Avrupa normlarında metrekareye 6, İskandinav ülkelerinde 4, İstanbul'da ise 8 kişi olarak hesaplandığını anlattı.

Öztürk, kavisli yerlerde butona basılarak aracın yükseltildiğini, ancak yanlış butona basılması halinde aracın yere oturduğunu belirterek, şoförün paniğe düşmesi halinde aracın stop edeceğini kaydetti. Gazetecilerin, Phileas'ların birkaç kez yolda kaldığını söylemeleri üzerine Öztürk, ''Orada yapılacak şey, araç stop ettikten 15 saniye sonra tekrar çalıştırmaktır. O zaman problem olmaz. Bu hadiseler bu nedenle başımıza geldi'' diye konuştu. Öztürk, bir maç çıkışında insanların araca fazla yüklenmesinden dolayı ''şaft dağıtması'' durumu yaşandığını, başka bir aracın ise Haliç Köprüsü'nde şoför hatasından dolayı arızalandığını kaydetti. Phileas'ların, yüzde 2,5 eğimde saatte 40, yüzde 12 eğimde saatte 15 kilometre hıza ulaşabildiğini vurgulayan Öztürk, bu araçlarla Gümüşsuyu'ndaki yokuşta, içinde 250 kişi bulunurken deneme yapacaklarını bildirdi.

Bu sabah iki ayrı metrobüste kapılarla ilgili yaşanan arızaların nedeninin sorulması üzerine de Öztürk, kapıların hareketinin optik sensörle sağlandığını, yakınında bir şey olması halinde kapının kapanmadığını ve buna bağlı olarak araçların çalışmadığını anlattı. Öztürk, yaklaşık 35 tonluk bu araçların ayın tekerlek izinde günde 18 sefer yaptığını, bu nedenle metrobüs sisteminde özel asfalt kullanıldığını kaydetti. ''Büyükşehir Belediyesi bu araçlar alındığı için pişman mı?'' sorusuna da Öztürk, ''Bana sorsanız, tüm bunlara rağmen kaynaklar ve hat müsait olsa ben yine alırım. Çünkü söylenmeyen, dikkate alınmayan bir şey var. Bu araç yüzde 20-40 yakıt tasarrufu sağlıyor. 3 solo otobüsün taşıdığı yolcu sayısını taşıyor. Sadece şoför nedeniyle İETT'nin tasarrufu ayda 30 milyar liradır'' yanıtını verdi. 18 kilometrelik hafif raylı sistemin maliyetinin 900 milyon dolar olduğuna dikkati çeken Öztürk, 18 kilometrelik bu hattın araç alım dahil kilometre maliyetinin 8,5 milyon dolar olduğunu söyledi. Bu sistemin hem işletme hem yatırım maliyetinin düşük olduğunu vurgulayan Öztürk, ''20 yıllık ekonomik ömrü boyunca bu araç, muadili var sayılan Capacity'den de körüklü otobüsten de çok daha ucuz'' dedi. Öztürk, Phileas marka araçların 23'ünün hatta olduğunu, garajdaki 15 araçtan her gün birinin test edilerek hatta çıkarılacağını ve 12 adet aracın daha getirileceğini bildirdi.

CHP Grup Başkan Vekili Kemal Kılıçdaroğlu'nun, ''metrobüs ihalesinin adrese teslim olduğu'' iddialarına ilişkin de Öztürk, ''Bu teknolojideki araç, sadece oradaki merkezde üretiliyor. Türkiye'de bunu üreten firma yok. Şartnamede araç değil, sistemin ihtiyacı ortaya konulmuştur'' diye konuştu.

Hattın uzatılması

Metrobüs hattının Avcılar'dan Beylikdüzü'ne kadar uzatılmasının düşünüldüğünü hatırlatan Öztürk, yolcu yoğunluğu artacağı için sistemin metroya dönüştürülmesi gerekeceğini söyledi.
Öztürk, ''20 yıllık ekonomik ömrü boyunca yatırım ve işletme maliyeti muadillerinden çok daha ucuz olmasına rağmen benim işime gelmiyor. Çünkü bunların üretim süresi 18 ay, 3 aylık ihale dönemiyle 21 ay. Mart 2008'den beri 1-2 tane geliyor ve hala testleriyle uğraşıyoruz'' şeklinde konuştu. Capacity, Citero ve körüklü otobüsler ile Phileas'ın 20 yıllık işletme maliyetleri karşılaştırıldığında, solo otobüsün 20 yıllık işletme maliyetinin 542.6 milyon avro, Phileas'ların ise 218.7 milyon avro olduğuna işaret eden Öztürk, diğer araçların işletme ömrünün 10, Phileas'ların ise 20 yıl olduğunu aktardı.

Öztürk, '''Avcılar-Söğütlüçeşme hattı Beylikdüzü'ne bağlandığında 1 milyon 100 bin artı yolcu gelecek. Bu yolcuyu taşımak için 400 aracın yarım dakikada bir sefer yapması gerekir. Bu sistemin ötesine geçildiğinde artık metroya dönmek gerekiyor. Bu sistemi atacak mıyız? Bu araçların tamamı normal trafikte de çalışır'' diye konuştu.
 

Yine metrobüs arızası

Toplantının ardından Öztürk, gazetecilerle birlikte Phileas aracına bindi. Tanıtım turu sırasında Söğütlüçeşme'ye gidilerek geri dönüldü. Araçta gazetecilerin sorularını yanıtlayan Öztürk, TÜBİTAK ile hidrojen yakıtlı otobüs projesi üzerinde çalıştıklarını, ilk hidrojenli aracın 15 ay sonra tamamlanacağını ve planlanan metrobüs hatlarında hidrojenli otobüslerin çalışacağını açıkladı. Tanıtım turu yapan metrobüs aracı, dönüşte Edirnekapı durağında bir aracın arıza yapmasından dolayı arka arkaya dizilen otobüsler yüzünden durmak zorunda kaldı. Araçlar 5-6 dakikalık bekleyişten sonra yoluna devam etti. Gazetecilerle Edirnekapı Garajı'na gelerek turu tamamlayan Öztürk, durakta bir Phileas aracının, şoförün yanlış butona basmasından dolayı arıza yaptığını söyledi. Öztürk, ''Yine yanlış butona basma meselesi. Bu bir kullanım hatasıdır. Hatanın giderilmesi en fazla 5 dakika sürdü'' dedi.