Kıbrıs için çok taraflı konferans

Genel Sekreter Ban, Greentree görüşmelerinin dün sona ermesinin ardından bugün BM Genel Merkezinde basına açıklamalarda bulundu. Genel Sekreterin yanında KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu ve Kıbrıs Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas da yer aldı.

Genel Sekreter Ban açıklamasında, iki hafta içinde taraflardan mülkiyet konusundaki veri paylaşımını tamamlamalarını istediğini belirterek, Şubat sonunda Kıbrıs müzakerelerinin durumu konusunda Güvenlik Konseyi'ne rapor sunacağını belirtti.

Ban, özel danışmanı Alexander Downer'dan Mart sonunda Kıbrıs müzakere sürecine ilişkin değerlendirme alacağını; Downer'ın raporunun olumlu ve BM Güvenlik Konseyi kararlarına uyumlu olması halinde, iki tarafla yapılacak görüşmelerden sonra Nisan sonunda veya Mayıs başında çok taraflı konferans düzenleme niyetinde olduğunu açıkladı.

Ban: Kısıtlı ilerleme sağlandı

Genel Sekreter Ban, açıklamasının başında Greentree'deki görüşmelerin Kıbrıs'ta kapsamlı bir çözüm bulma yolunda 5. üçlü görüşme olduğunu belirterek, Eroğlu ve Hristofyas'a Greentree'ye geldikleri için teşekkür etti.

Ban, Ekim ayının sonunda Greentree'de düzenlenen 4. üçlü görüşmede, iki liderin Kıbrıs'ta anlaşmaya varacaklarına inandıklarını ifade ettiklerini anımsatarak, son Greentree görüşmesinden sonra bu amaçla iki tarafın müzakerelerini sürdürdüklerini belirtti. İki gündür yapılan Greentree görüşmesi öncesinde, iki lidere müzakerelerin son safhasına girdiğine ilişkin mektup yazdığını hatırlatan Ban, çok taraflı konferansa ve nihai çözüme gidilmesine yol açacak Greentree'deki müzakere sürecinin de bu son safhanın bir parçası olduğunu vurguladı ve iki liderin de çözüme olan taahhütlerini yineleyerek kendisine yanıt verdiklerini söyledi.

Ban şöyle konuştu:

''İki taraf Greentree'ye 3 ana sorunu çözmek için geldi; yürütmenin seçimi, mülkiyet ve vatandaşlık. Liderlerden bu zamanı, kararlı ilerlemek için kullanmalarını istedim. Bu son iki gündeki görüşmeler güçlü ve yoğun oldu, ancak kısıtlı ilerleme sağlandı. Liderlere bu sürecin Kıbrıslılara ait olduğunu ve Kıbrıslılar tarafından yönetildiğini hatırlattım. BM burada taraflara çözüm empoze etmek için bulunmuyor.''

Genel Sekreter Ban, bundan sonraki sürece ilişkin olarak ise iki hafta içinde taraflardan mülkiyet konusundaki veri paylaşımını tamamlamalarını istediğini belirterek, Şubat sonunda Kıbrıs müzakerelerinin durumu konusunda Güvenlik Konseyi'ne rapor sunacağını söyledi. Ban, Downer'ın ise bugün BM Güvenlik Konseyi'ne Kıbrıs müzakereleri konusunda brifing vereceğini bildirdi.

"Downer ve ekibi sürece yardımcı olabilmek için ellerinden gelenin en iyisini yapmaktadır"

Ban, özel danışmanı Alexander Downer'dan Mart sonunda Kıbrıs müzakere sürecine ilişkin değerlendirme alacağını; Downer'ın raporunun olumlu ve BM Güvenlik Konseyi kararlarına uyumlu olması halinde, iki tarafla yapılacak görüşmelerden sonra Nisan sonunda veya Mayıs başında çok taraflı konferans düzenleme niyetinde olduğunu açıkladı.

Ban şunları kaydetti:

''Müzakerelerin bu aşamasında, yoğun bir şekilde olsa bile, ivmeyi sürdürmek ve müzakerelere devam etmek yeterli değil. Liderlerden nihai anlaşmaya ilerlemeleri yönünde kararlı adımlar atmalarını istedim. BM, kalıcı bir anlaşmaya varılmasının tüm Kıbrıslıların yararına olduğuna inanmaya devam etmektedir. Bu kapsamda özel danışmanım Downer ve ekibi sürece yardımcı olabilmek için ellerinden gelenin en iyisini yapmaktadır ve yapmaya devam edecektir.''

Açıklamanın sonunda Ban, iki liderle el sıkıştı ve gazetecilere poz verdi; her üçlü görüşmenin ardından olduğu gibi yine gazetecilerden soru almadı.

BM kaynaklarından edinilen bilgiye göre, Downer'ın Mart ayında Genel Sekretere sunacağı rapor olumlu olursa süreç devam edecek, ancak rapor olumsuz olursa BM'de ''bunun sürecin başarısız olması anlamına geleceği için sorumluluğunun Kıbrıslı liderlerde olacağı'' yönünde bir düşünce hakim.

Hristofyas'ın New York'a varır varmaz yaptığı ''iç meseleler hallolmadıkça çok taraflı konferansa gidilemeyeceği'' yönündeki açıklamasının ve görüşünün ise Ban Ki-mun'un bugünkü açıklamasında yer almadığına dikkati çeken diplomatik kaynaklar, çok taraflı konferansa gidilmesinin yolunun Downer'ın Mart ayının sonunda Ban'a vereceği değerlendirme raporunun olumlu olmasına bağlı olduğunu vurguladılar.

Eroğlu basın toplantısı düzenledi

KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu, ''Greentree'de yine esneklik gösteren, yapıcı öneriler sunan biz olduk. Rum tarafı ortaya koyduğumuz her öneriyi sadece reddetmiştir. Kendi sabit duruşunu değiştirmemiştir'' dedi.

Eroğlu, BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'un BM'deki açıklamalarının ardından Greentree üçlü görüşmesini Türkevi'nde düzenlediği basın toplantısında değerlendirdi.

Eroğlu, daha Greentree görüşmesine gelinmeden Kıbrıs Rum Ulusal Konseyi'nin Greentree görüşmesine ilişkin karar alarak birtakım koşullar ortaya koyduğunu vurgulayarak, ''Bu, bir anlamda da Sayın Hristofyas'ın elini bağlamıştır'' dedi. Bu koşulların ''arabuluculuğa, hakemliğe hayır, iç meseleler çözümlenmeden çok taraflı üst düzey toplantıya hayır ve çok taraflı toplantının düzenlenmesi için tarafların rızası şartı'' olduğunu kaydeden Eroğlu, şunları söyledi:

''Bu konuda Rum Ulusal Konseyi mi Sayın Hristofyas'ın elini bağlamış, yoksa Sayın Hristofyas elini kolunu kendi mi bağlatmış, ikinci şık herhalde daha geçerli, çünkü toplantıya oturur oturmaz (Hristofyas) 'Biz bu rakamları aldık değerlendirmemiz gerekir, Kıbrıs'ta değerlendiririz' deyip bu toplantıdan sonuç almak istemediğini ortaya koymuştur. Greentree'de yine esneklik gösteren, yapıcı öneriler sunan biz olduk. Rum tarafı ortaya koyduğumuz her öneriyi sadece reddetmiştir. Kendi sabit duruşunu değiştirmemiştir. Halbuki Sayın Genel Sekreterin son Cenevre toplantısında da söylediği gibi, Cenevre'den birinci Greentree zirvesine gelmeden önce Kıbrıs'ta al-ver'e başlamamız gerekirdi, ama maalesef ne Kıbrıs'ta al-ver'e başlayabildik, Rumların isteksizliği yüzünden, ne de birinci Greentree'de. Dün tamamladığımız ikinci Greentree zirvesinde ise Rum tarafının tutumunda hiçbir değişiklik olmamıştır maalesef.''