Kıbrıslı Rumlar'da derin karamsarlık

Rum Kesimi'nde çocukların, ekonomik krizin işgal ettiği gündemden daha fazla olumsuz etkilenmemeleri için televizyonlarda psikolojik destek programları yayımlanırken, kriz buraya çalışmaya gelen Türkleri ve sınırdaki esnafı da olumsuz etkiliyor.

Avrupa Birliği'nin (AB) de desteğiyle yüksek bir refah seviyesinin yakalandığı GKRK'de mali krizle birlikte vatandaşların yaşamı alt üst oldu. Bankacılık sektöründeki krizin ardından AB ve IMF ile yürütülen kurtarma paketi müzakereleri nedeniyle bankaların 11 gündür kapalı olması, Rum Kesimi'ndeki iç ticareti bitme noktasına getirirken, vatandaşlar temel ve acil ihtiyaçlarını karşılamakta dahi zorluk çekiyor. Rum vatandaşlar, son gelişmelerin ardından büyük bir karamsarlığa kapılmış durumda.

'Güzel günler geçti'

Lefkoşa'da, daha çok yaşlıların vakit geçirdiği bir kahvehanede diğer müdavimlerle gelişmeleri televizyonlardan endişeyle izleyen Panayotis Vasilios (66), işlerin gittikçe kötüleştiği düşüncesinde. Vasilios karamsarlığını, "Eski güzel günler bir daha geri dönmemek üzere geçip gitti" sözleriyle ifade ediyor. Rum Kesimi için Avrupa'da alınan ülke ekonomisini daha da kötü duruma soktuğuna inanan Vasilios, "Belki de önlemler işlerin yeniden yoluna girmesi için fırsat olur. Ama bu kısa zamanda olmaz, ileriki yıllarda belki" diyor.

Kahvehanenin müdavimlerinden İlias Atanasiadis (78) ise, son günlerde olup bitenlere inanmakta zorluk çektiğini anlatıyor. Şaşkınlığını, "Tüm bunlar sanki komik şeyler. İnanalım mı, inanmayalım mı bilemiyorum" sözleriyle özetliyor. Eski güzel günlerin artık geri gelmeyeceği görüşünde olan Atanasiadis, "İyi günler gelse bile ne zaman gelir, bilinmez. Ben bunu mümkün görmüyorum. Halk ülkeyi terk etmek istiyor. Gençlerin buradan gitmesinden endişe ediyoruz" diyor.

Atanasiadis, Yunanistan'ın Rum Kesimi'ndeki krizle ilgili tutumundan da yakınıyor. Tepkisini, "Biz Yunanistan'a yardım ettik ancak bize yardım edilmedi. Kıbrıs halkı çalışkandır ve ailesi için mücadele ediyor. Umuyoruz ki başaracağız. Yeter ki, sesimizi duyanlar biraz samimi olsun" şeklinde gösteriyor.

'Felaketin geldiğini gördük'

Lefkoşa'da, Eski Çarşı'da turistik eşya dükkanı bulunan Petros Yakovu da (72), felakete sürüklendiklerini, iyi günlerin artık geride kaldığını vurguluyor. Ekonomik krizden çıkışın adanın doğalgaz kaynaklarının değerlendirilmesine bağlı olduğunu düşünen Yakovu, "Bundan sonra iyi gün yok. Doğalgazı değerlendirirsek belki birkaç yıl sonra durum değişebilir" diyor.

Çarşıdaki dükkan sahiplerinden Andreas Rosis (70) ise, Rum Kesimi'nin içine düştüğü krizin "bir günlük mesele" olmadığını, halkın daha öncesinden, yaklaşan felaketi sezdiğini söylüyor. Rosis, "Önceki Rum hükümetleri birçok alanda kontrolsüz harcamalar yaparak aşırı israfa neden oldu. İşlerin yeniden düze çıkması için en az 5 yıl lazım" yorumunu yapıyor.

Perdeci dükkanı sahibi Andreas Vasiliyu (59), ekonomik krizle birlikte ülkenin geleceğinin belirsizliğe girdiğini söyleyerek, diğerleri gibi karamsar bir ifadeyle, "Yarın ne olacağı belli değil. Her şey her an değişiyor" diyor. Son önlemlerin yararına inanmayan Vasiliyu, ne olacağını bilmediklerini, bankaların çok fazla borçları bulunduğunu, yeniden iyi gün görmek için zaman gerektiğini, çabuk çözüm göremediğini belirtiyor.

Ledras caddesinde ayakkabıcı dükkanı işleten Petros Grudas (59) ise, tüm zorlukara rağmen krizin aşılacağından umutlu olan ender Rum vatandaşlarından. AB ve IMF ilen yapılan anlaşma için "Tüm bunlar halkı soymak için yapılıyor" diyen Grudas, "Zorluklar var ancak, umutluyuz" vurgusu yapıyor.

Kilisenin zararı şimdilik 100 milyon avro

Güney Kıbrıs Rum Kesimi'ndeki ekonomik belirsizlik, başta inşaat sektörü olmak üzere, birçok sektörde büyük durgunluğa neden olurken, yabancı yatırımcıların ülkeyi terk etmeye hazırlandığı yönünde yaygın görüşler bulunuyor.

Baf (Pafos) Mimar ve Mühendisler Birliği Başkanı Hrisostomos İtalos, Avro Grup kararlarının ülke ekonomisinde yeni şartlar oluşmasına neden olduğunu belirterek, son 15 günde taşradaki tüm inşaatların durduğunu söyledi. Son dönemde Rus ve Çinli yatırımcıların ilgisi nedeniyle canlanma işaretleri gösteren inşaat sektöründe, ekonomik krizle bir tıkanıklık yaşandığını ifade eden İtalos, bankaların kapalı olmasının ortamı daha da kötüleştirdiğini çünkü mevduatların kullanılamadığına işaret etti.

Diğer yandan Rum medyasına yansıyan haberlerde, yeni mali tedbirlerin Rum Kesimi'ndeki yabancı bankalarda bulunan paraların "kaçmasına" neden olacağı endişesi yoğun biçimde işleniyor. Rum medyasının yorumlarında, durgunluğa giren ekonominin ileride daha da kötüleşeği, birçok yatırımcının zarara uğrayacağı, birçok Rus yatırımcının şimdiden ülkeyi terk etmeye hazırlandığı ifadelerine yer veriliyor.

Öte yandan, Rum Kilisesi Başpiskoposu Hrisostomos, 100 bin avro üzerindeki mevduatlara getirilen vergi nedeniyle Kilise'nin, Bank of Cyprus'ta bulunan hesaplarında 100 milyon avronun "kaybolacağını" açıkladı.

Çocuklara psikolojik destek

Rum Kesimi'nin içinde bulunduğu zor durumdan çocukların psikolojisinin daha da olumsuz etkilenmesini önlemek amacıyla televizyonlarda ailelere ve çocuklara yönelik psikolojik destek programları yayımlanmaya başladı.

Devlet televizyonu RİK'te, sabah saatlerinde yayımlanan programda uzmanlar, çocukların gün boyu tüm televizyonlarda yayımlanan ekonomi içerikli tartışmalardan ve çevrelerindeki konuşmalardan etkilenmemeleri için, ailelere psikolojik yardım yöntemleri öneriyor.

Kriz Kıbrıs Türklerini de etkilendi

Güney Kıbrıs'taki ekonomik kriz KKTC'nin ekonomisini de olumsuz yönde etkiliyor. Özellikle sınır kapılarındaki esnaf, işlerde üçte bir oranında azalma olmasından yakınıyor.
Lefkoşa'da Lokmacı Sınır Kapısı esnaflarından Salih Doktoroğlu, Güney Kıbrıs'taki ekonomik belirsizliğin kendilerini büyük ölçüde etkilediğini belirterek, birçok esnafın kepenk kapatma durumuna geldiğine işaret ediyor. Son bir aydır neredeyse hiç iş yapamadığını söyleyen Doktoroğlu, "Çarşıda hiç Rum yok. Rumların durumları çok kötü" diyor.

Kafeterya işletmecisi Ahmet Demir ise kriz nedeniyle işlerin bozulduğunu, büyük bir gelir kaybı yaşadıklarını, kimi işverenlerin işçi çıkarmak zorunda kaldığını belirtiyor.

Günübirlik işçiler de artık Rum tarafını tercih etmiyor

Güney Kıbrıs'a günübirlik iş için giden Kıbrıs Türklerinin sayısı iyice azaldı. Güney Kıbrıs'ta inşaat işçisi olarak 5 yıldır çalışan Mehmet Salih Kırmızı, daha önceleri günlük 80 avroya rahatlıkla iş bulabildiklerini ancak şu an 50 avroya dahi iş bulmakta zorlandıklarını söylüyor. Kırmızı, çalıştığı inşaat firmasında krize kadar 30'a yakın Kıbrıs Türk'ü arkadaşı olduğunu, şu an ise kendisinin bu firmada kalan tek Kıbrıs Türk'ü olduğunu anlatıyor.
Mermer işçisi Olgun Öztürk ise, Güney Kıbrıslı işverenlerin durumlarının kötü olduğunu, haftalık ödemeleri zamanında alamadıklarını, bankalar açılana kadar ödeme yapılmayacağı bilgisini aldıklarını ifade ediyor.

İlgili haberler için tıklayınız:

GÜNEY KIBRIS'TA BANKALAR BUGÜN AÇILACAK