"Krediler için eş rızası aranmayacak"

Gümrük Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde (KHK) Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete'de yayımlandı.

Buna göre, kaçak akaryakıt suçlarını ihbar edenlerin kimliği açıklanmayacak. Kaçak akaryakıtı ihbar edenlere ve yakalayan kamu görevlilerine ikramiye ödenecek. Kaçak akaryakıt, tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içki yakalanması halinde, kaçakçılık suçunu işleyen kişi, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezasına çarptırılacak, başkaca bir ticari, zirai ve mesleki faaliyeti olmadığı halde sahte belge düzenlemek amacıyla mükellefiyet tesis ettirenler ve daha önce sahte belge düzenlediği belirlenenler, adlarına yeniden mükellefiyet tesis edebilmeleri için 75 bin liradan ve sahte belgelerde yer alan toplam tutarın yüzde 10'undan az olmamak üzere teminat verecek.

EPDK tarafından belirlenen seviyede ulusal marker içermeyen, yasal yollarla Türkiye'de serbest dolaşıma girdiği belgelendirilemeyen akaryakıtı üreten, satışa arz eden, satan, bulunduran, satın alan, taşıyan veya saklayan kişi hakkında aynı ceza uygulanacak. EPDK'dan izin alınmadan, akaryakıt haricinde kalan solvent, madeni yağ, baz yağ, asfalt ve benzeri petrol ürünlerinden akaryakıt üreten veya bunları doğrudan akaryakıt yerine ikmal ederek üreten, satışa arz eden, satan, bulunduran, satın alan, taşıyan veya saklayan kişiye 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezası verilecek.

Her türlü üretim, iletim ve dağıtım hatları dahil olmak üzere, sıvı veya gaz halindeki hidrokarbonlarla, hidrokarbon türevi olan yakıtları nakleden boru hatlarından, depolarından veya kuyulardan kanunlara aykırı şekilde alınan ürünleri satışa arz eden, satan, bulunduran, satın alan, taşıyan veya saklayan kişi de aynı cezaya çarptırılacak.

Kaçak akaryakıt veya sahte ulusal marker elde etmeye, satmaya ya da herhangi bir piyasa faaliyetine konu etmeye yarayacak şekilde inşaat ruhsatı, mimari, tesisat ve benzeri projelerine aykırı olarak sabit ya da seyyar tank, düzenek veya ekipman bulunduranlar ile ulusal markeri yetkisiz olarak üreten, satışa arz eden, satan, yetkisiz kişilerden satın alan, kabul eden, bu özelliğini bilerek nakleden veya bulunduranlar, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak.Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu kapsamında faaliyette bulunan meslek mensuplarından, söz konusu sahtecilik hallerinde mükellefiyeti terkin edilenlerin, bu fiillerine iştirak ettiği inceleme raporuyla tespit edilenler ve bu durumu kesinleşenler hakkında 3 yıl süreyle geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma cezası uygulanacak.
 

Bandrolleri taklit edenlere ceza

Tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin ambalajlarına kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretlerin taklitlerini imal eden veya ülkeye sokanlar ile bunları bulunduran, nakleden, satan ya da kullananlar, 3 yıldan 6 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezası cezasına mahkum edilecek.

Tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin ambalajlarına kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretleri, ilgili mevzuatta belirlenen şekilde temin etmesine rağmen belirlenen ürünlerde kullanmaksızın bedelli veya bedelsiz olarak yayanlar, bunları alma veya kullanma hakkı olmadığı halde sahte evrak veya dokümanlarla veya herhangi bir biçimde ilgili kurum ve kuruluşları yanıltarak temin edenler, bunları taklit veya tahrif ederek ya da konulduğu üründen kaldırarak, değiştirerek ya da her ne suretle olursa olsun tedarik ederek amacı dışında kullananlar aynı cezaya çarptırılacak.

Ambalajlarında bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkileri üreten, yurda sokan, ticari amaçla bulunduran, nakleden, satışa arz eden veya satanlara da 3 yıldan 6 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezası uygulanacak. Ambalajlarında taklit bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretleri taşıyan tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkileri üreten veya yurda sokanlara da aynı ceza verilecek.

Tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin ambalajları üzerinde bulunan ürün bilgileri ile bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretlerin içerdiği bilgilerin farklı olması halinde, bu ürünleri üreten, ithal edenler ile ticari amaçla bulunduran, nakleden, satışa arz eden veya satanlar 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 10 bin güne kadar adli para cezasına mahkum edilecek.
Kaçak akaryakıt satışının özel bir çaba sarf edilerek tank, düzenek ve ekipman kullanılarak yapılması hali daha ağır bir şekilde cezalandırılacak. Buna göre, kaçak akaryakıt satışının sabit ya da seyyar tank, düzenek veya ekipman kullanılarak gerçekleştirilmesi halinde verilecek cezalar 2 kat arttırılacak.
 

Kaçak akaryakıtın tasfiyesi

Tütün ve tütün mamulleri, alkollü içkiler, akaryakıt, uyuşturucu, silah ve mühimmat, elektronik eşya ve canlı hayvan, et, çay, şeker, zeytin gibi gıda maddeleri ile gerekli görülen hallerde diğer kaçakçılık türleri ile ilgili mahkumiyet hükmü kesinleşenler, Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca kamuoyuna ilan edilebilecek.

Kaçak akaryakıt hariç, her türlü eşya hakkında, el koyma tarihinden itibaren 6 ay ancak eşyanın zarara uğraması veya değerinde esaslı ölçüde kayıp meydana gelme tehlikesinin varlığı veya muhafazasının ciddi külfet oluşturması halinde 1 ay içinde gerekli tespitler yaptırılacak, soruşturma aşamasında hakim, kovuşturma aşamasında mahkeme tarafından tasfiye kararı verilecek. Bu süreler içerisinde karar verilmemesi halinde eşya derhal tasfiye edilecek.

El konulan kaçak akaryakıttan teknik düzenlemelere uygun olanlar il özel idareleri, il özel idaresi bulunmayan yerde defterdarlıklar tarafından kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idarelerin kullanımına bedelsiz tahsis edilerek tasfiye edilecek. Kara, hava ye deniz hudut kapılarında el konulan kaçak akaryakıt ile gümrüğe terk edilen akaryakıt da kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idarelerin kullanımına tahsis edilerek veya satışı yapılarak tasfiye edilecek.

Kara, hava ve deniz hudut kapılarında el konulan kaçak akaryakıt numune alınarak, gümrüğe terk edilen veya terk edilmiş sayılan akaryakıt ise numune alınmaksızın gümrük idarelerinin, gerektiği hallerde kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idarelerin de kullanımına bedelsiz tahsis edilerek veya satışı yapılarak tasfiye edilecek ve satış bedelleri genel bütçeye gelir kaydedilecek. Sahipsiz olarak yakalanan kaçak akaryakıtın ulusal marker saha ölçüm sonucunun, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından belirlenen şart ve seviyede olmaması halinde bahse konu ürünler analizi yapılmaksızın teknik düzenlemelere aykırı kabul edilerek, tasfiyesi yapılacak.


Numune analiz sonuçları teknik düzenlemelere uygun olmayan kaçak akaryakıt, il özel idaresi veya defterdarlık tarafından en yakın rafinericiye satılacak. Rafinerici, bu ürünleri almakla yükümlü olacak. Bu satışta ürünlerin satış bedeli, beyaz ürünlerde benzin, motorin türleri, nafta, gaz yağı, jet yakıtı ve solvent türleri, rafineride bir önceki ay sonunda oluşan ham petrol/devir maliyet fiyatından, diğer ürünlerde ise yüzde 60'ından az olamayacak. Satış bedeli genel bütçeye gelir olarak kaydedilecek.
Akaryakıt kaçakçılığı ile mücadele konusunda bakanlıklar ve kamu kurumlarının yapacağı hizmet alımlarında Devlet İhale Kanunu uygulanmayacak.
 

Kaçak akaryakıtı ihbar eden açıklanamayacak

Kaçak akaryakıt suçlarını ihbar edenlerin kimliği hiçbir şekilde açıklanmayacak. Bu kişiler hakkında tanıkların korunmasına ilişkin hükümler uygulanacak.

Kaçak tütün mamulleri ve alkollü içki ürünlerine ilişkin yakalamalarda da uyuşturucu madde yakalamalarındaki gibi ikramiye ödemesi yapılacak. Kaçak akaryakıtı ihbar edenlere ve yakalayan kamu görevlilerine ikramiye ödenecek.

Kaçak akaryakıtın sahipli yakalanması halinde, belirlenecek tutara göre hesaplanacak toplamın yüzde 10'u tutarında ihbar edene, yüzde 10'u tutarında ise kamu görevlilerine kamu davasının açılmasını takip eden 3 ay içerisinde ikramiye ödemesi yapılacak. İhbar olmadan kaçak akaryakıtın yakalanması halinde de kamu görevlilerine ikramiye ödenecek.

Kaçak tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler numune alınarak gümrük idaresince derhal imha edilecek.
 

Kefalette eş rızası aranmayacak

Şirket sahibi, ortak ya da yöneticileri ile esnaf veya sanatkarlar tarafından verilecek kefaletler ile Kamu Sermayeli Bankalar Tarafından Yürütülen Faiz Destekli Kredi Kullandırılmasına Dair Kanun kapsamında kullanılacak kredilerde verilecek kefaletler ile tarım kredi ve kefalet kooperatifleri tarafından kullandırılacak kredilerde verilecek kefaletler için eş rızası aranmayacak.

Hava taşıtları alımı gümrük vergilerinden muaf

Gümrük vergilerine ilişkin de düzenleme yapılan kanuna göre, 1 Temmuz 2010 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, yolcu ve yük taşımacılığı faaliyetlerinde bulunan hava yolu şirketlerinin bu faaliyetlerinde kullanılmak üzere ithal edilen hava taşıtları, motorları ve bunların aksam ve parçaları gümrük vergilerinden muaf tutulacak.

Konusu ve yükümlüsünün aynı olması, aralarında maddi veya hukuki yönden bağlılık bulunması şartıyla birden fazla işleme veya beyannameye ilişkin gümrük vergileri ve para cezalarına tek tahakkuk ve ceza kararı düzenlenebilecek.

Yap-işlet-devret modeline göre yaptırılan yatırım ve hizmetlerin işletme süresi bittikten sonra devredilmesine ilişkin hususları, Gümrük ve Ticaret Bakanı belirleyecek.
İthali yasaklanmış eşyanın tespiti halinde, gümrük vergilerinin alınmasının yanı sıra gümrüklenmiş değerinin 4 katı idari para cezası verilecek.

Eşyanın değersiz, artık veya atık madde olması durumunda idari para cezası, dökme halinde gelen eşya için ton başına 30 bin lira, ambalajlı gelmesi halinde kap başına 600 lira hesaplanacak ve eşya yurt dışı edilecek.

Eşyanın, uygunluk ve yeterlilik belgesine tabi değilmiş veya belge alınmış gibi beyan edildiğinin tespiti halinde, eşyanın gümrük vergilerinin yanı sıra eşyanın gümrüklenmiş değerinin 2 katı idari para cezası verilecek.

Eşyanın ihracı yasaklanmış ise gümrüklenmiş değerinin 2 katı idari para cezası uygulanacak. Kanun, gümrüksüz satış mağazaları ve gümrük antrepolarındaki kayıtlara göre farklı çıkan eşyayla ilgili mevzuat boşluğunu önleyecek düzenlemeleri de içeriyor.

2 kat idari para cezası

Gümrük vergileri ödenmek suretiyle ihraç edilebilen eşyayı, gümrük işlemlerine tabi tutmaksızın veya gümrük vergileri kısmen veya tamamen ödenmeksizin Türkiye gümrük bölgesinden çıkaranlara, eşyanın gümrük vergilerinin yanı sıra bu vergilerin 2 katı idari para cezası kesilecek.

Türkiye gümrük bölgesine giren gemilerin yükü bulunmadığı durumlarda, yük almadığının veya yükünün başka bir limana çıkarıldığının veya zarar gördüğünün kanıtlanamaması durumunda 8 kat usulsüzlük uygulanacak.

Kooperatif ve birliklerin borçları yeniden yapılandırılacak

Kanunla Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında Kanun'da da değişiklik yapıldı.
Kooperatif ve birliklerdeki ortaklık paylarının rehin ve haciz edilemeyeceği hükmü korunurken, ortaklık paylarının devri, örnek ana sözleşmede belirtilen şartlarla yapılabilecek.

Kooperatifler ve birliklerin faaliyetlerinde, sermaye ve yedek akçeleri ile taşınmaz malları ve bunların gelirleri, ihtiyaçları için satın aldıkları ve alacaklarını tahsil gayesiyle mülk edindikleri taşınmaz malları, bunların bir önceki sahiplerine geri verilmesi işlemi ile gayrimenkullerine ilişkin her nevi cins, kayıt, tashih, ifraz, taksim, birleştirme ve ruhsatlandırma işlemleri, depo, hizmet ve üretim tesisi inşaatları vergi, resim ve harçtan müstesna olacak. Tarım satış kooperatif ve birliklerinin borçları yeniden yapılandırılarak tahsilat kolaylaştırılacak.

Kooperatif ve birliklere ek mali yük getirilmesini önlemek için TSE Kuruluş Kanunu'nda da yapılan değişiklikliğe göre, kooperatif ve birlikler, her yıl bütçelerine koyacakları 5 bin lira maktu aidat ile bir önceki yılın bilançosuna göre tahakkuk eden safi karlarının binde birine tekabül eden nispi aidatlardan muaf olacak.

Faiz ve cezalar silinecek

Tarım satış kooperatifleri birliklerinin, 1 Mayıs 2000 tarihinden sonra Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu gider hesabından kullandıkları krediler ile bu kredilere banka cari faizi veya TEFE/ÜFE aylık değişim oranından düşük olanı basit usulde uygulanmak suretiyle hesaplanarak eklenecek tutarın, ilgili şartlar uyarınca ödenmesi şartıyla, söz konusu kredilere ilişkin bugüne kadar uygulanan faiz, cezai faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer'i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
<

Yeniden yapılandırılan tutar, 15 yıllık vadede eşit taksitler halinde yılda bir ödenecek ve peşin ödemelerde yüzde 25 faiz indirimi uygulanacak.

TAPDK, suç duyurusunda bulunabilecek

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu, piyasa faaliyetlerine ilişkin tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler piyasasında mal veya hizmet üreten, işleyen, ihraç, ithal eden, pazarlayan, alan, satan gerçek ve tüzel kişiler ile bunların yetkilileri hakkında açılan kamu davalarını, katılan sıfatıyla takip edebilecek. Bu konularla ilgili suç duyurusunda bulunabilecek, mevzuatın uygulanması açısından adli ve mülki makamlardan yaptırım talep edebilecek.

Her türlü uyuşturucu madde, alkollü içki, tütün ve tütün mamulleri bağımlılığı ile mücadele etmek amacıyla Türkiye Yeşilay Cemiyetine yardım yapılmak üzere, Sağlık Bakanlığı bütçesinde ödenek ayrılacak.

Mahkumiyet kararı olanlara lisans verilmeyecek

Olağanüstü durumlarda Gümrük Kanunu uyarınca tasfiyelik hale gelen mallar ve Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu uyarınca tasfiye edilmesi gereken mallar, kamu kurum ve kuruluşlarına bedelsiz olarak tesliminde ÖTV'den istisna tutulacak. Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu'na aykırı fiillerden dolayı haklarında kesinleşmiş mahkumiyet kararı olanlara lisans verilmeyecek.

Petrol Piyasası Kanunu'na göre faaliyette bulunanlar, kaçak akaryakıt veya sahte ulusal marker elde etmeye, satmaya ya da herhangi bir piyasa faaliyetine konu etmeye yarayacak şekilde lisansa esas teşkil eden belgelerde belirlenenlere aykırı sabit ya da seyyar tank, düzenek veya ekipmanı bulundurmamakla yükümlü olacak.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Bilim, Sanayi ve Teknoloji, Gümrük ve Ticaret, İçişleri, Maliye, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme bakanlıkları ve ilgili diğer kamu kurum ve kuruluşlarının görevlerinin gerektirdiği ölçüde bu sisteme doğrudan erişimini sağlayacak.

İdari para cezaları artıyor

Petrol Piyasası Kanunu'ndaki idari para cezaları artırıldı ve kapsamı genişletildi. Yasal olmayan düzenekler ceza kapsamına alındı, zorunlu stokları tutmayanlara ise ton başına ceza verilecek.
Lisans almadan lisansa tabi faaliyetlerde bulunanlara, piyasa faaliyetlerinde Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun belirleyeceği teknik düzenlemelere uygun akaryakıt sağlamayanlara ve ulusal marker eklemeyenlere 1 milyon lira idari para cezası verilecek. Teknik düzenlemelere uygun akaryakıt sağlanması şartının bayilik lisansı sahipleri tarafından ihlali halinde bayinin sözleşme yaptığı dağıtıcı lisansı sahipleri hakkında 250 bin lira ceza uygulanacak.
Ceza uygulanan bir fiilin iki takvim yılı geçmeden aynı kişi tarafından tekrarı halinde cezalar 2 kat artacak. İdari para cezaları, ön araştırma veya soruşturma aşamasının tamamlanmasından sonra Kurul tarafından en geç 3 ay içinde karara bağlanacak.
Tesisler, lisans alınıncaya veya bu düzenlemeye göre lisans gerektirmeyen faaliyet gösterecek hale getirilinceye kadar mühürlenecek.

Oda ve borsa seçimleri

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu'nda, "Oda, borsa ve birlik organları seçimlerine katılma nitelikleri" başlıklı maddede de değişiklik yapıldı.
Seçilme yeterliliği bulunmadığı sonradan anlaşılanlar ile seçilme yeterliliğini kaybedenlerin oda, borsa ve birlik organlarındaki görevleri sona erecek. Oda ve borsalarda seçilme hakkının kullanılabilmesi için ticari şirketlerinde gerçek kişi temsilcinin şirketin ortağı ve/veya yöneticisi olması şartı aranacak. Gerçek kişiler ve ticaret şirketleri dışındaki tüzel kişilere ait ticari işletmelerde ise işletmenin sahibi ya da temsilcisi olması ve bu durumun seçimden en az 6 ay öncesini kapsaması gerekecek.

Üye şirketin münfesih olması, şirketin veya işletmenin iş yerini veya merkez kaydını başka bir oda ya da borsanın çalışma alanına taşıması halinde, üyelik ile seçilmiş olduğu oda, borsa ve birlik organlarındaki görevi kendiliğinden sona erecek.
Odalar, borsalar, birlik ve bunların bağlı ve ilgili kuruluşları, bakanlığın denetimine tabi olacak.

Bakanlar Kurulu kararıyla Şubat ve Mart 2013'e ertelenen oda ve borsaların organ seçimlerinde oy kullanmak üzere ticaret sicili müdürlüklerinden alınan yetki belgeleri, Bakanlar Kurulunun 28 Ocak 2013 tarihli kararıyla yeniden 2013'ün Mayıs ve Haziran aylarına ertelenen oda ve borsaların organ seçimlerinde de kullanılabilecek.