Kriz, ihracat şampiyonu illerden ikisini küme düşürdü

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yapılan hesaplamaya göre, 2008 yılında 1 milyar doların üzerinde ihracat yapan il sayısı 13 iken, 2009 yılında Kayseri ve Manisa'nın toplam ihracatının 1 milyar doların altına düşmesiyle birinci ligde yer alan il sayısı 11'e indi. İhracat şampiyonu illerin toplam ihracatı 2009 yılında bir önceki yıla göre yüzde 24 oranında gerileyerek, 91 milyar 938 milyon 683 bin dolar oldu. 2007 yılında ihracatın birinci liginde yer alan 13 ilin toplam ihracatı ise 98 milyar 337 milyon dolar düzeyindeydi. Böylece ihracatı 1 milyar doların üzerinde olan "şampiyon iller'in" ihracatı küresel ekonomik kriz nedeniyle iki yıl geriye gitmiş oldu. İhracat şampiyonu 13 ilin toplam ihracat içindeki payı geçen yıl yüzde 90 olurken, 2007 ve 2008 yılında bu oran yüzde 92 düzeyindeydi. 2009 yılında ihracat şampiyonu illerin toplam ihracatı 2008 yılına göre yüzde 24, 2007 yılına göre ise yüzde 6.7 oranında geriledi.


Kocaeli'nin ihracatı yarı yarıya azaldı

Kriz nedeniyle sanayinin kalbi olan Kocaeli'nin ihracatı geçen yıla göre yüzde 46.2 azaldı. 2008 yılında 8 milyar 468.8 milyon dolarlık ihracat yapan Kocaeli, 2009 yılında 4 milyar 557 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Kocaeli'nin 2007 yılı ihracatı ise 5 milyar 860 milyon dolar düzeyindeydi. Böylece kriz, sanayinin kalbinin attığı Kocaeli'nin ihracatını, 2007 yılının yüzde 22 altına düşürdü.


İstanbul'un ihracatı yüzde 24.4 geriledi

Türkiye'nin toplam ihracatının yüzde 54.4'ünü gerçekleştiren İstanbul'un ihracatı, 2009'da bir önceki yıla göre yüzde 24.4 azaldı. İstanbul, 2008 yılında 73 milyar 503.5 milyon dolar ihracat yaparken, 2009 yılında 55 milyar 563.5 milyon dolar ihracat gerçekleştirdi. Krizle birlikte İstanbul'un toplam ihracat içindeki payı 1.3 puan geriledi. İstanbul, bir önceki yıl toplam ihracatın yüzde 55.7'sini gerçekleştirirken, 2009 yılında bu oran yüzde 54.4 oldu.


Bursa'da ihracat kaybı yüzde 18.5 oldu

Türkiye'nin en büyük ihracatçı illerinden biri olan Bursa'da yaşanan ihracat kaybı 2009 yılında bir önceki yıla göre yüzde 18.5 azaldı. 2008 yılında 11 milyar 113.9 milyon dolarlık ihracat yapan Bursa, 2009'da 9 milyar 55 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Türkiye'nin 3'üncü büyük ihracatçı ili olan İzmir'in ihracatı 2009'da yüzde 21.8 oranında gerileyerek, 7 milyar 823.3 milyon dolar düzeyinden, 6 milyar 117.7 milyon dolara indi. İhracat şampiyonu illerden Ankara, 2009'da yüzde 8.46 oranında ihracat kaybı yaşadı. 2008 yılında 5 milyar 361.2 milyon dolarlık ihracat yapan Ankara, 2009 yılında 4 milyar 907.8 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirebildi.


Sakarya'nın ihracatı yüzde 41 geriledi

2009'da Gaziantep yüzde 8.8'lük ihracat kaybıyla 3 milyar 237.1 milyon dolardan 2 milyar 952.8 milyon dolara gerilerken, kriz nedeniyle fabrikaların kapandığı ve intiharların yaşandığı Denizli'de ise yüzde 27.8'lik kayıpla 2 milyar 196.7 milyon dolardan 1 milyar 587 milyon dolara indi. 2009 yılında Sakarya'nın ihracatın geçen yılın aynı döneminde göre yüzde 40.9'luk bir kayıpla 1 milyar 722.1 milyon dolara gerilediği dönemde, Hatay yüzde 19.5'lik kayıpla 1 milyar 419 milyon dolar ihracat gerçekleştirdi. 2009'da Adana'nın ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13 azalarak 2008 yılındaki seviyesi 1 milyar 304 milyon dolardan, 1 milyar 134.5 milyon dolara geriledi.

Krize karşın 20 ilin ihracatı arttı

Küresel ekonomik krize karşın, 2009'da 20 ilde ihracat artışı yaşandı. İhracatı artan iller arasında Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile Karadeniz Bölgesi'ndeki illerin yoğunlukta olduğu gözlendi. İhracat miktarı çok düşük olup, oransal anlamda büyük ihracat artışı yaşanan iller arasında yüzde bin 307'yle Gümüşhane, yüzde bin 258.3 artışla Muş, yüzde 122.4 artışla Bingöl yer aldı.

13 ilin yıllık ihracatı 10 milyon doların altında

2009 yılında 81 ilin ihracat dağılımına bakıldığında, 11 ilin ihracatı 1 milyar doların üzerindeyken, 7 ilin ihracatı 500 milyon -1 milyar dolar arasında, 12 ilin ihracatı 200- 500 milyon dolar arasında, 8 ilin ihracatı 100-200 milyon dolar arasında, 13 ilin ihracatı 50-100 milyon dolar arasında, 17 ilin ihracatı 10-50 milyon dolar arasında değişiyor. 2009 yılında 8 ilin ihracatı 1-10 milyon dolar arasında seyrederken, 5 ilin yıllık ihracatı ise 1 milyon doların çok altında kaldı. Buna göre Tunceli'nin ihracatı 19 bin dolar, Gümüşhane'nin ihracatı 112 bin dolar, Bayburt'un ihracatı 177 bin dolar, Kars'ın ihracata 236 bin dolar, Siirt'in ihracatı 882 bin dolar düzeyinde gerçekleşti.