Küba içeri, ABD dışarı

Brezilya’da düzenlenen Latin Amerika ve Karayipler Zirvesi’yle eşzamanlı olarak toplanan Rio Grubu, önceki gün Küba’yı resmen üye olarak kabul etti. ABD’nin adayı izole etmek amacıyla uyguladığı baskı sonucu 1962’de Washington merkezli Amerikan Devletler Örgütü’nden (OAS) çıkartılan Küba’nın Rio Grubu’na katılması, ABD’nin Küba politikasına yönelik yeni bir darbe ve Küba’nın ABD’ye karşı “sembolik zaferi” olarak nitelendirildi. Venezüella Devlet Başkanı Hugo Chavez, Küba’nın Rio Grubu’na katılmasının ABD’nin artık Latin Amerika’nın patronu olmadığının göstergesi olduğunu söyledi. Rio Grubu Başkanı ve Meksika Devlet Başkanı Felipe Calderon da, “Küba’ya hoş geldin diyoruz. Sizinle daha güçlü olacağımıza eminiz” dedi.

Latin Amerika ve Karayipler’in entegrasyonu amacıyla düzenlenen zirveye katılan Güney Amerika devlet başkanları, ABD’nin 46 yıldır Küba’ya uyguladığı ablukanın kaldırılması çağrısında da bulundu. ABD’nin davet edilmediği zirve, son yıllarda solcu hükümetlerin yükselişine sahne olan Güney Amerika’da bağımsızlık talebinin giderek güçlendiğinin bir işareti olarak görülüyor. Önceki gün başlayan ve iki gün süren zirveye ABD’nin Güney Amerika’daki başlıca müttefikleri olan Kolombiya Devlet Başkanı Alvaro Uribe ve Peru Devlet Başkanı Alan Garcia’nın katılmaması dikkat çekti. Zirveye aralarında Arjantin, Brezilya, Bolivya, Ekvador, Şili, Küba, Meksika, Paraguay, Venezüella ve Uruguay’ın da bulunduğu 33 ülke katıldı.

Küresel mali krizin de ele alındığı zirveye ev sahipliği yapan Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, krizin yaratılmasında Güney Amerika ülkelerinin rolü olmadığını, ancak bölge ülkelerinin çözüme öncülük edebileceğini belirtti. Brezilya lideri, zirveyle beraber toplantı düzenleyen Güney Amerika Ortak Pazarı’nın (MERCOSUR) krizle başa çıkabilecek güçte olduğunu ifade etti. Venezüella lideri Chavez de, krize karşı önlem olarak bölge ülkelerinin katkılarıyla oluşturulacak 50 milyar dolarlık bir “Güney Amerika fonu” oluşturulmasını önerdi.

Ortak savunma ve sağlık konseyi

Zirve kapsamında toplanan Güney Amerika Ülkeleri Birliği’ne (UNASUR) üye 12 ülke, bölgedeki güvenlik sorunlarını çözmek amacıyla bölgesel bir savunma konseyi kurulması konusunda anlaşmaya vardı. UNASUR’a geçici olarak başkanlık yapan Şili Devlet Başkanı Michelle Bachelet, konseyle ilgili ayrıntıların gelecek ay yapılacak toplantıda belirleneceğini söyledi. Bölge ülkelerinde sağlık politikalarının ortaklaştırılması amacıyla Güney Amerika çapında bir sağlık konseyi de oluşturulacağını bildirildi.

Güney Amerika ülkeleri ayrıca, yayımladıkları bildiriyle İngiltere’nin üzerinde hak iddia ettiği ve “Falkland” olarak adlandırdığı Malvinas Adaları’nın bağımsızlığı konusunda Arjantin’i desteklediklerini bildirdi. İngiltere’nin 1833’teki işgaline kadar takımadayı kontrol eden Arjantin, 1982’de adaları geri almak amacıyla bölgeye asker göndermiş, ancak 72 gün süren savaşta başarılı olamamıştı.