Kulisler hızlandı: Erdoğan'ın OHAL çelişkisi

Seçim bildirgesinde “OHAL uygulamasını, milli güvenliğimizin ve vatandaşlarımızın huzuru tam olarak tesis edilene dek sürdüreceğiz” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önceki gün yaptığı tam tersi açıklamalar şaşkınlık yarattı. Erdoğan katıldığı bir TV programında, “Seçim sonrası OHAL’i masaya yatırıp onu kaldırma gibi bir durum söz konusu olabilir. Onun çalışmasını da yapmış olacağız. İnşallah kabineyi kurduktan sonra talimatı verip çalışmayı sürdüreceğiz. Fazla sürüncemede kalmaz. Adımı atacağız” ifadelerini kullandı.

‘Ben demiştim’ demek için

Kulislerde Erdoğan’ın OHAL ile ilgili söylem değişikliği iki nedene bağlanıyor. Muhalefetin OHAL’e yönelik yoğun eleştirilerini dikkate alan Erdoğan’ın, seçim sonrasında OHAL’in kaldırılabileceği gibi bir olasılığı gündeme getirerek tepkili çevrelerin AKP’ye yönelik tavrını yumuşatmak ve seçimden sonra normalleşme vaadiyle seçimde oluşacak tablodaki riskleri ortadan kaldırmayı amaçladığı kaydediliyor. Kulislerde konuşulan bir diğer olasılık ise 24 Haziran sonrasında AKP’nin çoğunluğunu kaybetme riski nedeniyle OHAL’in uzatılmasıyla ilgili kararın Meclis’ten çıkaramama gibi bir durumla karşı karşıya kalması. Erdoğan’ın, şimdiden OHAL’in kaldırılması olasılığını gündeme getirerek Meclis’ten uzatma tezkeresinin geçmeyeceğini görüp ‘biz zaten kaldıracaktık’ söylemine zemin hazırlama çabası içinde olduğu değerlendirmesi yapılıyor.

Nasıl uzatılacağı belirsiz

AKP açısından bir başka zorluğun ise teknik olarak nasıl uzatılacağı konusunda çıkacak hukuki tartışmaların olacağına dikkat çekiliyor. OHAL, anayasadaki mevcut düzenlemelere göre MGK’nin tavsiyesi ve Bakanlar Kurulu kararı ile ilan edildi. OHAL’in süresinin uzatılmasına ilişkin tezkereler de yine aynı yol izlenerek Meclis’ten geçirildi. 16 Nisan referandumunda kabul edilen anayasa değişikliğiyle mevcut mevzuatta 3 maddede düzenlenen OHAL hükümleri tek bir maddede birleştirildi. Yeni düzenlemeyle, MGK tavsiyesi gerekmeden Cumhurbaşkanı’na bazı koşullarda OHAL ilan etme yetkisi verildi. Ancak bu kararın Meclis’ten geçmesi gerekiyor. OHAL’in süresi 19 Temmuz’da doluyor. Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı seçilmesi durumunda OHAL’in süresini uzatmak istese bile hangi yöntemle yapılacağının tartışma yaratacağı belirtiliyor. Eski anayasa maddesiyle alınan OHAL’in süresinin yeni sistemle nası uzatılacağı, yeni sistemle birlikte yeni bir OHAL kararı mı alınması gerektiği bilinmiyor.

Ancak savaş koşullarında!

Cumhurbaşkanı’nın yeni bir OHAL kararı ilan edebilmesi için “savaş, savaşı gerektirecek bir durumun başgöstermesi, seferberlik, ayaklanma, vatan veya Cumhuriyet karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkışma, ülkenin ve milletin bölünmezliğini içten veya dıştan tehlikeye düşüren şiddet hareketlerinin yaygınlaşması, anayasal düzeni veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerinin ortaya çıkması, şiddet olayları nedeniyle kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması, tabii afet veya tehlikeli salgın hastalık ya da ağır ekonomik bunalımın ortaya çıkması” gibi gerekçelerin olması gerekiyor.