Lösemili Çocuklar Haftası: Lösemi tedavi edilebilir bir hastalık mı?

Halk arasında kan kanseri olarak bilinen lösemi hastalığı, çocukluk çağı kanserleri arasında yüzde 30’luk oranla yakalanma olasılığı en yüksek olan kanser türlerinin arasında yer alıyor.

Cumhuriyet'e konuşan Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Hematolojisi ve Onkolojisi Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Deniz Yılmaz Karapınar, “Beyaz kan hücreleri normalde bakteri ve virüslere karşı vücudumuzun savunmasında görevlidir. Bu hücreler kanın diğer şekilli elemanları olan kırmızı kan hücreleri ve kan pulcukları ile birlikte kemik iliğinde yapılırlar. Bu hücrelerin belli bir bölünme çoğalma hızı vardır yaşam süreleri sınırlıdır. Bazen bu hücreleri üreten ana hücrede bir şekilde ölümsüzlük gelişir ile sonsuz bir çoğalma hızı kazanırlar. Çok fazlaca çoğalır ama normal beyaz kan hücrelerinin oluşumunu sağlayamazlar. Ana hücredeki sorun nedeniyle kazanılan bu sonsuz yaşam şansı ve normal hücrelerde gözlenen çoğalmadan çok daha hızlı çoğalabilme kapasitesi bir süre sonra tüm kemik iliğinin hatalı hücrelerle dolmasına neden olur. Bu hatalı hücreler lösemi hücreleridir ve blast olarak adlandırılır. Çok yoğun çoğalma sonucu diğer normal hücrelerin üremesi için yeterli alan kalmaz. Bu nedenle kanın diğer şekilli elemanları ve normal beyaz kan hücrelerinin yapımı mümkün olamaz ve yoklukları nedeniyle solukluk, çarpıntı, halsizlik, sık infeksiyon, ateş yüksekliği, kanama bulguları olabilir. Ayrıca bu blastlar kemik iliğinde belli bir sayıya ulaştıktan sonra kan yoluyla vücuda dağılmaya başlarlar. Karaciğer, dalak ve lenf bezlerine gider o bölgelerde birikir ve onların büyümesine yol açar” ifadelerini kullandı.

“LÖSEMİ, ÇOCUKLUK ÇAĞININ EN SIK GÖRÜLEN KÖTÜ HUYLU HASTALIĞI”

Lösemi her yaş grubunda görülmekle birlikte en sıklıkla 3-6 yaşlar arasında gözlendiğini belirten Karapınar, tedavi süreci hakkında “Lösemi tedavisi kemoterapi ve bazı hastalarda ek olarak radyoterapi ile yapılır. İlk bir aylık süreçte amaç blastların kemik iliğinde yüzde 5’in altına indirilmesi, daha sonrasında ise tamamen sıfırlanmasıdır. Toplamda yedi-sekiz ay kadar süren kemoterapi sürecinde aralıklı olarak omurilik sıvısına da kemoterapi verilir. Bazı hastalar için beyin omurilik sıvısına verilen tedavi yeterli olmaz ve radyoterapi de tedaviye eklenmesi gerekir” dedi.

ÖNEMLİ RİSK YARATIRLAR

Kemik iliği nakli süreci boyunca hastaların infeksiyonlara karşı duyarlı olduklarını ve infeksiyonlardan korunmaları gerektiğini ifade eden Karapınar, “Çiğ sebze ve meyveler, az pişirilmiş etler, hijyene dikkat edilmemesi ve infeksiyonlu kişilerle temas bu grup hasta için önemli risk yaratırlar” diyerek hastaları uyardı.