"Mahkeme'nin yapısının değiştirilmesine karşıyız"

Yargıtay Başkanı Hasan Gerçeker, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı dolayısıyla TBMM'de düzenlenen resepsiyonda gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Gerçeker, YARSAV Başkanı Ömer Faruk Eminağaoğlu'nun ''Yargıtay'daki hakim ve savcılar hakkında Adalet Bakanlığı'nın soruşturma açması, Yargıtay'a müdahaledir'' şeklinde açıklama yaptığının hatırlatılması üzerine, ''Biz 'Anayasa değişikliği yapılsın, yapılmasın' demiyoruz ama mutlaka yargı bağımsızlığını daha da kuvvetlendirecek şekilde yapılsın. Bireysel başvuru konusu var mesela, biz ona, yüksek mahkemeler olarak tamamen karşıyız. Anayasa Mahkemesi'nin yapısının değiştirilmesine, oraya Meclis tarafından üye seçilmesine karşıyız. Bunlar bize göre yargı bağımsızlığını geriye götürecek düzenlemeler'' diye konuştu. Gerçeker, bugün Yargıtay'daki hakim ve savcıların idari bakımdan tamamen Adalet Bakanlığına bağlı olduklarını ifade ederek, ''Bizim onların üzerinde hiçbir fonksiyonumuz yok, yargısal faaliyet dışında. Böyle olunca da normal diğer hakim ve savcılara uygulanan prosedür onlara da uygulanıyor'' dedi.

Yargıtay Yasası değişikliğine ilişkin tasarıda bu konuya da değineceklerini söyleyen Gerçeker, Yargıtay savcı ve hakimlerinin de kadro olarak Yargıtay bünyesine katılmasına ilişkin bir düzenleme yapılmasını isteyeceklerini ifade etti. ''Hakim ve savcıların telefonlarının dinlediğine ilişkin'' iddiaların hatırlatılması üzerine Gerçeker, ''Yanlış olan bir şey varsa, elbette ki bunlar yanlış şeyler. Arama, dinleme kararları, kanunda yazıldığı şekilde yapılır'' dedi.

Dinlemelerle ilgili olarak YARSAV tarafından Danıştay'a başvuruda bulunulduğunu anımsatan Gerçeker, ilgili yönetmeliğin söz konusu maddesinin iptali için Danıştay'da dava açıldığını, bunun sonucunu bekleyeceklerini kaydetti. Gerçeker, ''Yani bu doğru değil. Yönetmelikle böyle bir yetki, soruşturma aşamasına geçilmeden müfettişlere verilemez. Kanuna aykırı olduğu için de zaten Danıştay'a başvuruldu'' şeklinde konuştu. ''Hakim ve savcılarda dinlendiklerine ilişkin endişe bulunduğunun'' ifade edilmesi üzerine Gerçeker, şöyle konuştu: ''Hakim ve savcı ayrımı yapmadan kanun önünde bütün vatandaşlar eşittir. Bir prosedür, vatandaşa nasıl uygulanıyorsa hakim ve savcılara uygulanabilir ama hakim ve savcılar özel bir soruşturma yöntemine tabiler görevlerinin gereği olarak. Üzerinde durmak istediğim, usulüne uygun yapılmayan dinleme varsa, mutlaka bunun üzerine gidilmeli. Bu yanlışı kim yapıyorsa onun hakkında gereken işlem yapılmalıdır. Baştan zaten sistem, 12 Eylül Anayasası ile yargının aleyhine işledi. Yani yargı bağımsızlığı ileri gideceğine geri gitti, bütün kurumlarda. Eski Hakimler Kurulu, şimdikinden çok daha ileri seviyedeydi. Eğer bugün gerçekten kuvvetler ayrılığı ilkesi geçerli olacaksa, yargı bağımsızlığı söz konusu olacaksa bir yargı sistemi kurulması gerektiğine inanıyoruz. Bu da nasıl olacak? Yargı tamamen yürütmeden ayrılacak. Kurul tamamen yürütmenin dışında olacak. Teftiş Kurulu, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'na bağlı olacak, sekretaryası tamamen kendisine bağlı olacak, mali özerklik olacak, yürütmenin bize vereceği mali imkanlara bakmayacağız. Kendi bütçemizi kendimiz istediğimiz gibi yöneteceğiz. Biz, Anayasa değişikliği yapılacaksa mutlaka bu yönde yapılmasını istiyoruz. Onun dışında çok önemli gördüğümüz bireysel başvuruyu gündeme getiriyorlar. Biz, yüksek mahkemeler olarak Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuru hakkı verilmesine kesinlikle karşıyız. Çünkü, yüksek mahkemelerin üzerinde tekrar bir yüksek mahkeme kurulacak, sistem tümüyle bozulacak. Bireysel başvuru hakkı tanındığı zaman Anayasa Mahkemesi'nin kadrosunun genişletilmesi söz konusu olacak. Yasama tarafından oraya üye verilmesi de bize göre yargı bağımsızlığına tamamen aykırı bir uygulama olacak. Onun için biz bu konulara sonuna kadar karşı çıkacağız. Biz Anayasa değişikliklerinin yargı bağımsızlıklarının gereği neyse ona göre yapılması konusunda ısrarcı olacağız. Bize sorulursa bunları ileteceğiz. Sorulmazsa yine kamuoyuna düşüncelerimizi aktaracağız.''

Gerçeker, Anayasa değişikliğinin son dönemde gündeme gelmesinin ardından Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin ile konuyu görüştüklerini ifade ederek, ''Nelere karşı olduğumuzu kendisine ilettik. Onlarda mutlaka nazara alacaklardır. Çünkü bu sadece Yargıtay'ın düşüncesi değil, Danıştay da Askeri Yargıtay da Askeri Yüksek İdare Mahkemesi de aynı düşüncede'' diye konuştu.

Kılıç: Yarını bekleyin

Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç, anayasa değişikliği ile bireysel başvuru hakkına ilişkin görüşlerini yarın açıklayacağını söyledi. TBMM'de, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı nedeniyle verilen resepsiyona katılan Kılıç'a, gazeteciler, anayasa değişikliği ile bireysel başvuru hakkına ilişkin sorular yöneltti.

Kılıç, Anayasa Mahkemesi'nin kuruluşunun 47. yıldönümü dolayısıyla yarın düzenlenecek törende konuşacağını belirterek, ''Yarınki konuşmamda bunların hepsine cevap veriyorum. 45 dakikalık konuşmam var, orada hepsini anlatacağım'' dedi. Bir gazetecinin, ''Yargıtay Başkanı Hasan Gerçeker, 'Bireysel başvuru hakkını istemiyoruz' dedi. Sizin değerlendirmeniz ne?'' sorusuna da Kılıç, ''Onu, yarın çok geniş açıklıyorum. Onun için yarını bekleyin'' yanıtını verdi.