Maliyeden katma değer vergisine ilişkin açıklama

Maliye Bakanlığı, katma değer vergisi uygulamalarına ilişkin olarak ihtiyaç duyulan düzenleme ve açıklamaları Katma Değer Vergisi Genel Tebliğ'iyle duyurdu. Kayıt ve tescile tabi olan ve olmayan kara, deniz ve hava taşıtlarının Başbakanlık Merkez Teşkilatı'na tesliminde, KDV hesaplanmayacak. Başbakanlığa bağlı, ilgili, ilişkili kurul, kurum veya kuruluşlara alınacak kara, deniz ve hava taşıtları önceden olduğu gibi genel esaslar çerçevesinde vergilendirilecek.

Yabancı yapımcılar, Türkiye'de gelir, kurumlar ve KDV mükellefiyetini gerektiren herhangi bir faaliyetleri olmaması kaydıyla, sinematografik eserlerin yapımına ilişkin olarak verilen çekim izin süresi içinde satın alacakları veya ithal edecekleri mal ve hizmetler için yabancı sinema yapımcılarına tanınan istisnalardan yararlanacak.

Katma Değer Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 113) Resmi Gazete'de yayımlandı. Tebliğle 3965 Sayılı KDV Kanunu'nda 5904 Sayılı Kanunla Yapılan Değişiklikler çerçevesinde, Katma Değer Vergisi uygulamalarına ilişkin olarak düzenlemelere ve açıklamalara yer verildi. Tebliğ'e göre Türkiye'de ikametgahı, işyeri, kanuni ve iş merkezi bulunmayan yabancı yapımcılar, Türkiye'de gelir, kurumlar ve KDV mükellefiyetini gerektiren herhangi bir faaliyetleri olmaması kaydıyla, 14 Temmuz 2004 tarihli Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından onaylanan sinematografik eserlerin yapımına ilişkin olarak verilen çekim izin süresi içinde satın alacakları veya ithal edecekleri mal ve hizmetler için yabancı sinema yapımcılarına tanınan istisnalardan yararlanacak.

İstisna, mal ve hizmet alımları ile ithalat sırasında ödenen KDV'nin vergi dairesinden iade olarak talep edilmesi şeklinde uygulanacak. Bu uygulama kapsamında satın alınacak mal ve hizmet bedellerinin aynı fatura ve benzeri belgede gösterilen KDV hariç toplam tutarının, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu çerçevesinde uygulanmakta olan fatura düzenleme sınırının altında olması halinde istisna kapsamında işlem yapılmayacak.

İade için başvuru yapılacak yerler

Türkiye'deki faaliyetin tamamlanması sonrasında bu uygulama kapsamında talep edilecek KDV iadelerini yerine getirmeye Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı Başkent Vergi Dairesi Müdürlüğü, İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı Beyoğlu Vergi Dairesi Müdürlüğü ve İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı Konak Vergi Dairesi Müdürlüğü yetkili kılındı.

İade talebi

İade talebi, yabancı yapımcıların Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan aldıkları film çekim izin süresinin dolmasının sonrasında, ilgili vergi dairesine verilecek bir dilekçe ile yapılacak. İade talepleri münhasıran Yeminli Mali Müşavir (YMM) raporu ile yerine getirilecek. Bu raporlarda iade için üst limit aranmayacak.

Öncelikle yabancı sinema yapımcıları tarafından Kültür ve Turizm Bakanlığına Sinematografik Ortak Yapımlar ve Türkiye'de Ticari Amaçlı Film Çekmek İsteyen Yerli ve Yabancı Yapımcılar Hakkında Yönetmelik çerçevesinde yapılan başvuru kapsamında, bu Bakanlığa verilen bütün bilgiler ile alınan bütün izinlere, işlemlerin safhalarını da içerecek şekilde ayrıntılı olarak yer verilecek.

Rapora KDV iadesine konu mal ve hizmet alımları ile ithalata ilişkin fatura ve benzeri belgeler ile gümrük makbuzlarının dökümünü gösteren bir liste eklenecek. Bu hizmetlerin tedarikçi firmalar tarafından gerçekleştirilmesi durumunda, bu rapora söz konusu firmalar tarafından bu kapsamda satın alınan mal ve hizmetler ile ithalata ilişkin belgelerin listesi de eklenecek. YMM'ler söz konusu listelerde yer alan, yabancı sinema yapımcılarının KDV ödeyerek yaptıkları mal ve hizmet alımlarının söz konusu yapıma ilişkin olduğunu ve belgelerin gerçek işlemleri yansıttığını, her türlü inceleme tekniğini kullanarak göstermek zorunda olacaklar. Bu itibarla, haksız vergi iadesine sebebiyet verilmesi durumunda YMM'ler, ziyaa uğratılan vergilerden ve kesilecek cezalardan yabancı yapımcı ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulacak. İade talebi vergi dairesi tarafından eksiksiz olarak verildiği tarihi izleyen 30 gün içinde yerine getirilecek.
 

Başbakanlık merkez teşkilatına yapılacak araç tesliminde istisna

Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli II sayılı listede yer alan kayıt ve tescile tabi olan ile tabi olmayan kara, deniz ve hava taşıtlarının Başbakanlık merkez teşkilatına tesliminde, 5904 sayılı Kanunun Resmi Gazete'de yayımlandığı 3 Temmuz 2009 tarihinden itibaren Başbakanlık merkez teşkilatına tesliminde KDV hesaplanmayacak. Ancak, söz konusu araçların Başbakanlığa bağlı, ilgili, ilişkili kurul, kurum veya kuruluşlara teslimi, önceden olduğu gibi genel esaslar çerçevesinde vergilendirilecek. Söz konusu istisna, tam istisna mahiyetinde olup, bedeli KDV Kanununun 13'üncü maddesinin ikinci fıkrasının verdiği yetkiye istinaden Bakanlar Kurulunca belirlenen alt limiti aşan teslimler nedeniyle yüklenilen KDV tutarlarının, indirim yoluyla telafi edilememeleri halinde, mükellefin isteğine göre mahsuben veya nakden iade edilecek.

Diğer taraftan, Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli kayıt ve tescile tabi olan ile tabi olmayan kara, deniz ve hava taşıtlarının sayılı listede yer alan malların Başbakanlık merkez teşkilatı tarafından ithali de KDV Kanununun KDV'den istisna olacak.
 

Öğrenci yurtlarında bedelsiz verilen yurt hizmetlerinde KDV istisnası

Milli Eğitim Bakanlığı'nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun hükümlerine göre kurulan öğrenci yurtları tarafından ilgili dönemdeki kapasitelerinin yüzde 10'unu geçmemek üzere bedelsiz verilen yurt hizmetleri 3 Temmuz 2009 tarihinden itibaren KDV'den istisna olacak. İlgili kanunlar kapsamında faaliyette bulunmayan diğer yurt işletmelerinin bu istisnadan yararlanması mümkün olmayacak.

İstisnaya ilişkin Kanun hükmünde geçen "ilgili dönemdeki kapasiteleri" ibaresinden, öğrenci yurtlarına Milli Eğitim Bakanlığı veya ilgili Valilik tarafından verilen yurt açma izin belgesinde tadil ve değişiklik hallerinde yeni belgede gösterilen kapasitenin anlaşılması gerekecek. Düzenlemenin kısmi istisna mahiyetinde olması nedeniyle, verilen yurt hizmetleri ile ilgili olarak yüklenilen vergiler, KDV Kanunu uyarınca indirim konusu yapılamayacak, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınabilecek.
 

Konut yapı kooperatiflerinin üyelerine konut tesliminde KDV uygulaması

5904 sayılı Kanunun yayımlandığı 3 Temmuz 2009 tarihinden itibaren bina inşaat ruhsatını almış olan konut yapı kooperatifleri tarafından, üyelerine yapılacak konut teslimleri, söz konusu konutlar için belirlenen oranlarda KDV'ye tabi tutulacak. 3 Temmuz'dan itibaren bina inşaat ruhsatı alan konut yapı kooperatifleri adına, bina inşaat ruhsatının alındığı tarihten itibaren KDV mükellefiyeti tesis edilecek, vergiye tabi işlemleri bulunmasa dahi sözü edilen konut yapı kooperatifleri tarafından takvim yılının üçer aylık dönemleri itibariyle KDV beyannamesi verilecek.

3 Temmuz tarihinden önce veya sonra kurulan konut yapı kooperatifleri adına bina inşaat ruhsatı alınmadığı müddetçe KDV mükellefiyeti tesis edilmesine gerek bulunmayacak. Söz konusu tarihten önce bina inşaat ruhsatı almış olan konut yapı kooperatiflerince üyelerine yapılan konut teslimlerinde ise istisna uygulaması devam edecek. Bu kooperatifler bakımından daha önce yayımlanan KDV genel tebliğlerinde yer alan açıklamalar geçerli olacak.

Hizmet ihracı istisnası

KDV Kanunu'yla ihracat teslimlerinden ayrı olarak yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetlerin de KDV'den istisna edildiğine atıfta bulunulan Tebliğ'de, bir hizmetin hizmet ihracı kapsamında değerlendirilebilmesi için hizmetin yurt dışındaki bir müşteri için yapılmış olması, hizmetten yurt dışında faydalanılması şartlarının yerine getirilmiş olması gerektiği belirtildi. Hizmet ihracı istisnası uygulamasında, hizmetin Türkiye'de yurt dışındaki bir müşteri için yapılmış olması, fatura ve benzeri belgenin yurt dışındaki müşteri adına düzenlenmesi, hizmet bedelinin döviz olarak Türkiye'ye getirilmesi, hizmetten yurt dışında yararlanılması şartlarının aranacağı kaydedildi.

KDV Kanununun yukarıda belirtilen hükümleri ile konu hakkındaki açıklamaların yer aldığı KDV Genel Tebliğleri uyarınca, yurt dışındaki müşteriler için ifa edilen hizmetlerin, hizmetin ifa edildiği dönemde, bedelin döviz olarak Türkiye'ye gelmesi beklenilmeden ihracat istisnası kapsamında beyan edilecek. Ancak, bu şekilde beyan edilen işlemlerle ilgili yüklenilen ve indirim konusu yapılamayan vergilerin KDV Kanununun 32'nci maddesi kapsamında iadesi hizmet bedeli döviz olarak Türkiye'ye gelmeden yerine getirilmeyecek.

Katma Değer Vergisi Genel Tebliği Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre indirimli orana tabi işlemlerden doğan KDV iade taleplerinde, bu işlemler nedeniyle yüklenilen ve indirim yoluyla giderilemeyen KDV tutarının iade konusu yapılamayacak kısmı ile ilgili olarak 2009 yılında geçerli olan 13 bin TL tutarındaki sınır, yeniden değerleme oranında artırılarak 2010 yılı için 13 bin 300 TL olarak uygulanacak.

 

Kullanım süresi geçen mallarda kdv'yle ilgili yapılacak işlemler

Maliye Bakanlığı, mükelleflerin faaliyetlerine ilişkin olarak stoklarında mevcut olan ancak kullanım süresi geçen veya bir başka nedenle kullanılamayacak durumda olan malların, ilgili mevzuat uyarınca teşkil edilen resmi komisyonlar veya Takdir Komisyonu huzurunda imha edilmesi durumunda, bu mallara ilişkin yüklenilen KDV'nin indirilip indirilemeyeceği hususunda yaşanılan tereddüdü de giderdi.

Tebliğle, KDV Kanunu uyarınca deprem, sel felaketi ve Maliye Bakanlığının yangın sebebiyle mücbir sebep ilân ettiği yerlerdeki yangın sonucu zayi olanlar hariç olmak üzere, zayi olan mallara ait KDV'nin indirim konusu yapılamayacağı hükme bağlandığına dikkat çekildi. Bu hüküm çerçevesinde kullanım süresi geçen veya bir başka biçimde kullanılamayacak hale gelen ve imha edilen mallar, zayi olan mal mahiyetinde olduğundan mükelleflerce bu malların iktisabı dolayısıyla yüklenilen KDV'nin indirim konusu yapılması da mümkün olmayacak.
 

Liman ve hava meydanlarında verilen hizmetlerde istisna

Her bir hava taşıma aracında seyahat eden yolculara ait toplam yolcu servis ücretlerinin 100 TL'nin altında olması halinde istisna uygulanmayacak, bu toplam tutar üzerinden hesaplanan KDV, hava yolu şirketlerince beyan edilecek. Toplam tutarın 100 TL ve üstünde olması halinde ise istisna kapsamında işlem yapılacak.

Araç başına hesaplanan "Yolcu Servis Ücreti" tutarlarının istisna kapsamı dışında olması ve hava yolu şirketlerince KDV hesaplanıp beyan edilmesi ve KDV indirim mekanizmasının işletilebilmesi bakımından, hava meydanı işleticileri tarafından yolcu servis ücretlerinin tahsili amacıyla hava yolu şirketlerine düzenlenen faturalarda KDV hesaplanması ve işleticiler tarafından beyan edilmesi gerekecek.