Mamut ve Neandertaller bile klonlanabilecek

Üstelik klonlardan biri sağlıklı yavrular bile doğurdu, diyor Riken Araştırma Enstitüsü’nden Teruhiko Wakayama, Proceedings dergisinde. Araştırmacılar yeni yöntemle, türleri tükenmiş hayvan türlerini yeniden yaşatma olanağına kavuştuklarına inanıyor. Mesela perm toprağında korunagelen mamutlar gibi. Bilim insanları derin dondurucudan çıkardıkları fareleri çözdürdükten sonra hücrelerini yalıtarak kopyalamışlar. Aslında çözülmüş doku, ister doğada isterse laboratuvar ortamında bilinçli dondurulmuş olsun, klonlama için uygun değildir. Çünkü donmayı engelleyen madde olmaksızın hücreler ve içlerindeki kalıtım malzemesi, donma sırasında oluşan buz kristalleri tarafından bozulur.

Ancak Wakayama, belli başlı dokularda, sağlıklı kopyalar üretmeye izin verecek miktarda kalıtım malzemesi olduğunu gösterdi. Özellikle beyin dokusu ve kan, klonlama için çok elverişli. Bilim insanlarının deneylerde kullanmış oldukları fareler 16 yıldır derin dondurucuda eksi yirmi derecede saklanıyordu. Araştırmacılar çözülen hücrelerin kalıtımını, kalıtımı daha önce ayıklanan bir yumurta hücresine aktarmışlar. Bu şekilde oluşan embriyodan ise kök hücreleri elde edilmiş. Böylece yeni yöntemle, donmuş fareler yeniden yaşatıldığı gibi, sınırsız miktarda çoğaltılabilir kılındı. İkinci adımda kök hücrenin kalıtımı yine ayıklanmış bir yumurta hücresine ve oradan kiralık anneye aktarılmış. Böylece dört klon elde edilmiş. Klonlardan biri solunum sorunları yüzünden ölürken ikincisi de kiralık anne tarafından yenmiş. Geriye kalan iki klon ise normal şekilde gelişmiş.

Tüm klonlar derin dondurucudan çıkan fareyle aynı tüy rengine, aynı cinsiyete ve aynı genetik özelliklere sahip, diyor bilimciler. Ancak soyları tükenmiş hayvanları yeniden yaşama döndürmek için önce o hayvanlara uygun kiralık annelerin bulunması gerekiyor. Fakat donmuş kalıtımdan kök hücreleri üreterek şimdiden soyları tükenmiş veya tehdit altında olan hayvanlar için bir tür gen bankası oluşturulabilecek. Benzer bir proje bitkilerde gerçekleştirildi bile.