Memur kredi kartı borcunu bitiremiyor

BES tarafından Pi Grup Araştırma'ya yaptırılan "Memur Ailesinin Feryadı: Kredi Kartı" araştırması çarpıcı sonuçları ortaya koydu. 19 Aralık 2009-4 Ocak 2010 tarihleri arasında gerçekleştirilen araştırmada öğretmenler, memurlar ve aileleri arasından seçilen deneklerle görüşmeler gerçekleştirildi. 1032 geçerli anket formunun doldurulduğu araştırma Ankara, İstanbul, İzmir ve Artvin illerinde uygulandı. Araştırmaya katılanların yüzde 62'sini erkekler, yüzde 38'ini kadınlar oluşturdu.

BES'in araştırmasına göre 100 kişiden 94'ü kredi kartı kullanıyor. Kredi kartı kullanmıyorum diyen 40 kişiye diğer soruların iletilmediği araştırmada, araştırmaya katılanların yüzde 34'ü 3 kredi kartı kullanırken, yüzde 22'si 2 kredi kartına sahip. Yüzde 13'ünün 5 ve üzeri kredi kartına sahip olduğunu bildirdiği araştırmada, yüzde 17'sinin 4 kredi kartı bulunuyor. Tek kredi kartına sahip olanlar ise sadece yüzde 14'ünü oluşturuyor.

Araştırmaya göre, 2010 yılı için yapılan zammın ardından en düşük memur maaşının bin 50 TL düzeyine çıktığı dönemde, memurların yüzde 34'ünün kredi kartına borcu 5 bin TL'yi aştı. Kredi kartı borcu bin TL'nin üzerinde bulunan memurların oranı yüzde 95'e ulaşırken, 2 bin TL'nin üzerinde bulunanların oranı ise yüzde 83 olarak gerçekleşti.
 

Yüzde 83'ünün borcu 2 bin TL'nin üzerinde

Araştırmada "Kredi kartınız borcunuz ne kadar" sorusunu cevaplandıran yaklaşık bin katılımcının yüzde 34'ünün kredi kartı borcu 5 bin TL ve üzerinde bulunuyor. Araştırmaya katılan deneklerden yüzde 28'inin 3 bin 500 ile 5 bin TL arasında kredi kartına borcu bulunurken, yüzde 12'sinin borcu bin TL ile 2 bin TL, yüzde 21'inin borcu 2 bin TL ile 3 bin 500 TL arasında değişti. Bin TL'nin altında kredi kartına borcu olanların oranı ise yüzde 5 olarak belirlendi.
 

Yüzde 27'sinin borcu icra takibinde

Araştırmaya katılanların yüzde 27'sinin kredi kartları, bankaya ödeme yapamadığından dolayı banka veya icra takibine düşerken, yüzde 68'i ödemelerini düzenli yaptığı ifade etti. Araştırmaya katılan memurların yüzde 46'sı kredi kartı mağdurlarını kesinlikle bankaların yarattığı görüşünü savunurken, yüzde 30'u "evet bankalar yaratıyor" görüşünde birleşti. Kredi kartı mağdurlarını bankalar mı yaratıyor sorusuna "kesinlikle hayır" diyenlerin oranı yüzde 8 iken, "hayır" diyenler yüzde 10, yanıtsız bırakanlar ise yüzde 6 oldu.
 

Yüzde 88'i kredi kartını iptal ettirmeyi düşünmüş

Araştırmaya katılan memurların yüzde 88'i "kredi kartınızı hiç iptal ettirmeyi düşündünüz mü?" sorusuna evet dedi. Memurların yüzde 9'u kredi kartını iptal ettirmeyi düşünmediklerini belirtirken, yüzde 3'ü yanıtsız bıraktı. Deneklerin yüzde 84'ü kredi kartı sahibi olmanın zorlaştırılması gerektiği görüşünde birleşirken, yüzde 12'si zorlaştırılmamasını istedi. Yüzde 4'ü ise bu soruyu cevapsız bıraktı.
 

Memurların yüzde 83'ü kredi kartı almadan önce daha mutluymuş

Kredi kartınız olmadan daha mı mutluydunuz sorusuna araştırmaya katılanların yüzde 83'ü evet derken, yüzde 11'i hayır dedi. Yüzde 6'sı ise bu soruyu cevapsız bıraktı. Araştırmaya katılan memurlardan yüzde 79'u kredi kartı sözleşmesini daha önce okumadığını itiraf ederken, yüzde 7'si okuduğunu belirtti. Memurların yüzde 72'sinin kredi kartı limitini bankalar belirlerken, yüzde 21'i ise kart limitini kendisinin belirlediğini söyledi.
 

Kredi kartı denilince memurun aklına borç, mağduriyet ve bunalım geliyor

Araştırma, memurlar arasında kredi kartı algısını da ortaya koydu. "Kredi kartı deyince ilk aklınıza ne geliyor" sorusuna memurların yüzde 21'i borç, yüzde 17'si mağduriyet, yüzde 17'si bunalım, yüzde 13'ü banka, yüzde 12'si faiz, yüzde 10'u alışveriş cevabı verdi. Ankete katılanlardan sadece yüzde 7'si bu soruyu güven, yüzde 3'ü ise dost olarak cevaplandırdı.
Araştırmaya katılanların yüzde 35'i kredi kartının hayatlarını kolaylaştırdığı belirtirken, yüzde 26'sı hayır kolaylaştırmıyor dedi. Yüzde 39'u ise bu soruyu yanıtsız bıraktı.
 

Kredi kartı alışveriş yapmaya zorluyor

Memurların yüzde 18'i kredi kartının alışveriş yapmayı zorladığını söylerken, yüzde 27'si huzurunu bozduğunu ifade etti. Kredi kartının alışverişe zorladığını ifade edenlerin oranı yüzde 18 iken, yüzde 22'si ihtiyacı olmayan şeyleri satın aldığını itiraf etti. Kredi kartıyla alışverişte bütçesini aşanlar yüzde 21 iken, ailesinin isteklerine hayır diyemeyenlerin oranı yüzde 10 olarak gerçekleşti.
 

Kredi kartı borç istemek zorunda bırakmıyor

Kredi kartı kullanmanın nasıl bir avantaj sağladığı sorusuna araştırmaya katılanların yüzde 32'si kimseden borç istemek zorunda kalmıyorum cevabını verdi. Yüzde 30'u param olmadığı zaman üzülmüyorum derken, yüzde 28'i kendimi güvende hissediyorum dedi. Araştırmaya katılanların yüzde 8'i kredi kartının rahatlık ve kolaylık sağladığını söyleyen deneklerin yüzde 2'sinin bu konuda fikri yok.
 

Gürkan Avcı: Kredi kartı toplumsal bir sorun

"Memur Ailesinin Feryadı: Kredi Kartı" araştırması hakkında değerlendirmede bulunan BES Genel Başkanı Gürkan Avcı, kredi kartı sorununun bireysel sorun olmaktan çıkarak, toplumsal bir sorun haline geldiğini belirtti. Geçinemeyen yurttaşın zorunlu olarak kredi kartına sarıldığını ve bu nedenle her geçen gün kredi kartı mağdurlarının arttığını ifade eden Avcı, hükümetin 9 milyon aileye kömür ve gıda yardımı yapıyor olmakla dizini dövmesi gerekirken, övündüğünü vurguladı. Avcı, milyonlarca memur ailesini açlığa ve yoksulluğa mahkum edildiğini ileri sürdü.

Memurların da belediye ve valilik yardımlarına muhtaç hale geldiğini kaydeden BES Genel Başkanı Gürkan Avcı, "Birtakım rakam oyunlarıyla Türkiye'de kişi başına düşen milli geliri 9 bin doların üzerine çıkarmak, ülkedeki aç ve yoksul insan sayısını belediye yardımlarına muhtaç hale gelmiş memur manzaralarını yok etmiyor. Son aylarda temel gıda maddelerinin zorunlu ve vazgeçilmez ihtiyaç kalemlerinin ve ısınma giderlerinin fiyatlarında yaşanan artışların da Türkiye'deki açlık ve yoksulluk sorununu büyüteceği ortadadır" dedi.
 

"Yolsuzluğun ve hırsızlığın bedeli çalışanlara çıkarılıyor"

Türkiye'de uygulanan yanlış politikalarla yolsuzluk ve hırsızlığın bedelinin çalışanlara ödetilerek, sürekli düşük ücret politikası uygulandığını savunan BES Genel Başkanı Gürkan Avcı, hükümetin maaş zammı yaparken adaletsiz davrandığını ifade etti. Kimi kamu çalışanlarına ikramiye, ek ödeme, yan ödeme, döner sermaye gibi adlarla ek ücretler ödendiğini ifade eden Avcı açıklamalarına şöyle devam etti:

"Oysa kamuda eşit işe eşit ücret sistemini bir an önce kurulması gerekir. Öte yandan maaş zamlarının seyyanen yerine yüzdelik oranlarla yapıldığı için zamların yüksek maaş alan memurların maaşına yüksek oranlarda, düşük maaş alan memurların maaşına düşük oranda yansıyor. Maaş sadece 9 gün yaşamaya yetiyor. Memur geri kalan 21 gün ise aç geziyor. Duymayanlara bir daha söylüyorum memur aç, yani karnı doymadan yaşamını sürdürüyor" dedi.