Merkez Bankası faiz indirimine devam edecek

Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, toplantı özetini açıkladı. Açıklamada, yurtiçi tüketim talebine ilişkin olumlu gelişmeler kaydedilmekle birlikte, talepteki canlanmanın gücüne ve kalıcılığına ilişkin belirsizliklerin devam ettiği vurgulanarak, toplam talepteki belirsizliğin ve düşük kapasite kullanım oranlarının önümüzdeki dönemde yatırımların ve istihdamın üzerindeki olumsuz etkilerinin süreceği kaydedildi. İşsizlik oranlarındaki yüksek düzeylerin özel tüketim harcamalarını sınırlamaya devam edeceği tahmininde bulunulan açıklamada, bu çerçevede, enflasyonun uzun bir süre düşük seyrini koruyacağı öngörüsüne yer verildi.


Ölçülü faiz indirimlerine devam

Finansal koşullardaki ek sıkılığın kısmen devam etmesi ve küresel finans piyasalarındaki sorunların reel ekonomi üzerindeki etkilerinin boyutuna ilişkin belirsizliklerin sürmesine ve aşağı yönlü risklerin tamamıyla ortadan kalkmadığına işaret edilen kurul özetinde, para politikasının aşağı yönlü esnekliğini uzun bir süre koruması yönündeki görüşünü Kurul'un teyid ettiği belirtildi. Ayrıca iktisadi faaliyette belirgin bir toparlanma gerçekleşmemesi halinde kısa vadede ölçülü faiz indirimlerine devam edilmesinin gerekeceği değerlendirmesinde bulunuldu.

Faizlerin uzun süre düşük seyredeceği vurgusu güçlendirilmeli

Dünya ekonomilerinde büyüme oranlarının sert bir şekilde düştüğü ve tasarruf oranlarının yükseldiği bir ortamda küresel ölçekte faizlerin de uzun bir süre düşük düzeylerde seyretmesinin kuvvetle muhtemel olduğu değerlendirmesinde bulunulan Kurul özetinde, para politikası kararlarının iktisadi birimlerce doğru yorumlanabilmesi ve piyasada oluşan getirilerin politika faizlerinin orta vadedeki olası seyrini daha iyi yansıtması açısından, bu saptamanın daha güçlü bir şekilde vurgulanması gerektiği ifade edildi.


Ekonomideki toparlanma yavaş ve kademeli olacak

Kurul, küresel ekonomideki toparlanmanın yavaş ve kademeli olacağına dair algılamaların güçlenmesi nedeniyle 29 Temmuz'da yayımlanacak Enflasyon Raporu'nda para politikasının duruşuna ilişkin daha somut bir perspektif verilebileceği değerlendirmesinde bulundu. Bu çerçevede, Rapor'da tahminler oluşturulurken politika faizlerine ilişkin varsayımlarla ilgili olarak kısa, orta ve uzun vade için bir perspektif çizilmesi ve bunun kamuoyu ile paylaşılması konusunda görüş birliğine varıldı.

Kurul, küresel ekonomiye ve maliye politikasına dair olası gelişmelerin enflasyon ve para politikasının görünümü açısından önemini koruduğunu vurguladı. Kurul üyeleri, geleceğe yönelik belirsizlik algılamalarını azaltmak ve iletişim kanalını doğrudan kullanarak iktisadi birimlere yön göstermek amacıyla, Enflasyon Raporu'nda söz konusu unsurların seyrine bağlı olarak para politikasının nasıl şekillenebileceğine ilişkin somut ifadelerin yer almasının faydalı olacağı konusunda mutabık kaldı.
 

Enflasyon aşağı yönlü seyrini koruyor

Para Politikası Kurulu Toplantı özetine yönelik açıklamada Haziran ayında tüketici fiyat endeksi yüzde 0.11 oranında arttığı ve yıllık enflasyonun yüzde 5.73'e yükseldiği belirtilerek, bu gelişmede, işlenmemiş gıda fiyatlarındaki baz etkisi ile bazı dayanıklı tüketim mallarında vergi indirimlerinin kısmen geri alınmasının etkisinin belirleyici olduğu vurgulandı. Öte yandan, söz konusu etkiler arındırıldığında, enflasyondaki ana eğilimin aşağı yönlü seyrini koruduğu ve tarihsel olarak düşük seviyelerde olduğu gözlemi dile getirildi. İşlenmemiş gıda fiyatları yıllık enflasyonundaki yükselişin, temelde düşük baz kaynaklı olarak, Haziran ayında da sürdüğünün dile getirildiği toplantı özetinde şu görüşlere yer verildi: "Hatırlanacağı gibi, işlenmemiş gıda fiyatları geçtiğimiz yıl Haziran ayında yaklaşık yüzde 10 ile mevsimsel ortalamalarla kıyaslandığında normalin üzerinde bir gerileme kaydetmiş, bu gerilemede özellikle meyve-sebze ürünleri ihracat imkanlarındaki daralma belirleyici olmuştu. Bu yıl işlenmemiş gıda fiyatlarının Haziran ayında daha düşük bir oranda gerilemesiyle, bu grupta yıllık fiyat artışı yüzde 22.35'e yükselmiştir. Bu gelişmede, aynı zamanda 2008 yılının son çeyreğinden bu yana meyve ve sebzelere olan dış talepteki canlılığın da etkisi hissedilmektedir. İlk çeyrekte yıllık bazda ortalama yüzde 25.2 oranına ulaşan meyve ve sebze ihracat miktar artışı, Nisan ve Mayıs aylarında güçlenerek yüzde 35'ler seviyesine ulaşmıştır. Öte yandan, işlenmiş gıda fiyatlarındaki azalış eğilimi Haziran ayında da sürmüş ve fiyatlar seviye olarak geçtiğimiz yılın aynı dönemindeki düzeyine yakın seyretmiştir. İslenmiş gıda fiyatlarındaki bu olumlu görünüme rağmen, işlenmemiş gıda fiyatlarındaki gelişmeler sonucunda, gıda ve alkolsüz içecekler grubu yıllık enflasyonu yüzde 9.68'e yükselmiştir."
 

Tüketim talebine ilişkin göstergeler canlanmaya işaret ediyor

Açıklamada, tüketim talebine ilişkin göstergelerin, yılın ikinci çeyreğinde kısmi bir
canlanmaya işaret ettiği belirtildi. Tüketim malları üretiminin 2009 yılı ikinci çeyreğinde dönemlik bazda artış sergilerken, bu artışın daha çok mali tedbirler dahilinde vergi indirimlerine konu olan mal grupları ile ilişkili sektörlerden kaynaklandığının gözlendiğini belirten açıklama, benzer şekilde, tüketim malları ithalatındaki artışın da büyük oranda binek otomobil talebinden kaynaklandığına dikkat çekildi. Bu çerçevede Kurul, yılın ikinci çeyreğinde özel tüketim talebinde gözlenen canlanmanın kısmi bir nitelik taşıdığı ve bu aşamada kalıcı bir toparlanmaya işaret etmediği değerlendirmesinde bulunuldu.


Yurtiçi talebi gerilemeye devam ediyor

Yurtiçi yatırım talebinin gerilemeye devam ettiğine yer verilen açıklamada, sermaye malları üretiminin Nisan-Mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 38.7 oranında gerileyip, mevsimsellikten arındırılmış verilerle bir önceki çeyrek ortalamasının altında gerçekleştiği vurgulandı. Aynı dönemde mevsimsellikten arındırılmış verilerle ithal sermaye malları talebinde kısmi bir toparlanma gözlense de özel sektör makine-teçhizat yatırım talebinin ikinci çeyrekte dönemlik ve yıllık bazda gerilemeye devam ettiğinin tahmin edildiği açıklamada, dıs talebin zayıf seyrini sürdürdüğü kaydedildi. İhracat miktar endeksi Nisan-Mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 19 oranında gerilediğinin altı çizilerek, mevsimsellikten arındırılmış verilerle altın hariç ihracat miktar endeksinin son dönemde izlediği seyrin, küresel büyüme görünümü ile uyumlu bir şekilde, ihracatın ana eğiliminde oldukça yavaş ve sınırlı bir toparlanmaya işaret ettiği bildirildi. Özellikle ana ticaret ortağı olan Avrupa ekonomisinden henüz somut canlanma sinyalleri alınamaması nedeniyle, dış talepteki toparlanmanın uzun bir süre alacağı öngörüsü dile getirildi.