Muayenehanesi olanlar da döner sermaye alacak

Türk Nöroşirurji Derneği, 18 Şubat 2011 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan, Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmeliğin 4. maddesinin 8. bendinin iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle Danıştay'da dava açtı.
Danıştay 8. Dairesi, tıp fakültelerindeki öğretim üyesi hekimlerden muayenehanesi olanlara döner sermayeden ödeme yapılmayacağına ilişkin yönetmelik hükmünün yürütmesini oy birliğiyle durdurdu.

Dairenin kararında, 2547 sayılı Yüksek Öğretim Yasasının ''Döner Sermaye'' başlıklı 58. maddesinde döner sermaye ek ödemesinin hangi personele dağıtılacağı ve nasıl kullanılacağı konusunda temel esasların belirlendiği, ek ödemenin oranları ile bu ödemelerin esas ve usullerinin, personelin performansı ve özellik arz eden riskli bölümlerde çalışma gibi hizmete katkı unsurları esas alınarak Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Yükseköğretim Kurulu tarafından çıkartılacak yönetmelikle belirleneceği hükmüne yer verildiği hatırlatıldı.

Bu yasa hükmü temel alınarak ihdas edilen Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmeliğin dava konusu edilen 4. maddesinin 8. bendinde, ''Özel kanunlarına göre meslek ve sanatlarını serbest olarak icra edenlere, mesai içi ve dışı faaliyetlerinden dolayı ek ödeme yapılmaz'' hükmünün yer aldığı belirtildi.

Anayasa Mahkemesi'nin tam gün kararı

Anayasa Mahkemesi'nde 5947 sayılı Üniversite ve Sağlık Personelinin Tam Gün Çalışmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'' bazı maddelerinin iptali istemiyle açılan davada, ''Kanunun dava konusu Yönetmeliğe temel teşkil eden ilgili madde yönünden dava yasama yetkisinin devrinin söz konusu olmadığı'' gerekçesiyle reddedildiği anımsatıldı.

Anayasa Mahkemesi kararında açıkça belirtildiği gibi, 2547 sayılı Yasanın 58. maddesi ile döner sermaye ek ödemesinden kimlerin yararlanacağının somut olarak saptandığı, temel esasların belirlendiği ve 2547 sayılı Yasanın 58. maddesinin ''h'' bendi ile de ek ödemenin yapılmasına ilişkin olarak ayrıntı ve uzmanlık gerektiren konuların belirlenmesinin Yönetmeliğe bırakıldığı kaydedildi.

Buna karşılık, dava konusu Yönetmelik hükmünün, özel yasalarına göre mesleğini serbest olarak icra eden öğretim elemanlarının, kurumlarındaki mesai içi ve dışı faaliyetlerinden dolayı hiç bir şekilde döner sermaye ek ödemesinden yararlandırılmamasını öngördüğü belirtilen kararda, şöyle denildi:

''Yönetmelik hükmü, döner sermayenin ödenmesi noktasında bir kısım kamu görevlisini 2547 sayılı Yasa ile belirlenen kapsamın tamamıyla dışında bırakarak Yasada öngörülmeyen bir kısıtlama getirmek suretiyle özlük haklarına ilişkin genel ve esaslı bir belirleme yapmakta, Anayasa ve Yasa hükmünü açıkça aşmaktadır. Dava konusu yönetmelik hükmü, ihdas amacını teşkil eden 'oranı, usulü ve esası belirlenecek bir ek ödeme' kavramını bir kısım kamu görevlisi için ortadan kaldırmıştır. Halbuki Yönetmeliğin ihdas ediliş amacı, ek ödemenin kimlere yapılıp kimlere yapılmayacağı hususunun belirlenmesi değil, 2547 sayılı Yasayla belirlenen bu ek ödemenin hangi oranlarda ve hangi usulle paylaştırılacağını belirlemektir. Dava konusu metin, Yasada açıkça tanınan hakkı kısıtlamakta ve Yasanın güttüğü amaçla bağdaşmamaktadır.''

5947 sayılı Üniversite Sağlık Personelinin Tam Gün Çalışmasına ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Yasa ile 2547 sayılı Yasanın 36.maddesi hükmü değiştirilerek, üniversitedeki öğretim elemanlarının hepsinin aynı statüde, bir başka ifadeyle devamlı statüde çalışmasının öngörüldüğü kaydedilen kararda, aynı yasa ile öğretim elemanlarının mesai saatlerinin dışında serbest olarak mesleklerini icra etmesini yasaklamaya yönelik madde hükmünün Anayasa Mahkemesinin kararıyla iptal edildiği anımsatıldı.

Kararda, ''Bu kapsamda, üniversitelerde görevli öğretim elemanlarının mesai saatleri dışında mesleklerini icra edebilmesi yargı kararı ile hukuka uygun bulunmuştur. Dolayısıyla kamu görevlisi olarak hizmet sunan öğretim elemanının salt mesaisini tamamladıktan sonra mesleğini icra etmesi nedeniyle, mesai içinde döner sermaye geliri elde edilmesine katkı sağlayan hizmetinin yadsınamayacağı açıktır. Bu duruma göre, Anayasanın 128. maddesi hükmüne aykırı bir biçimde, 2547 sayılı Yasanın 'h' bendi ile verilen yetkinin sınırlarını aşmak ve bu Yasada olmayan bir sınırlamayı getirmek suretiyle, Yasanın güttüğü amaç ile bağdaşmayan ve ihdas ediliş amacının dışında bir düzenleme yaptığı açık olan Yükseköğretim Kurumlarında Döner Sermaye Gelirlerinden Yapılacak Ek Ödemenin Dağıtılmasında Uygulanacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmeliğin 4. maddesinin 8. bendinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır'' denildi.