Nurettin Canikli: "26.6 milyar dolar yastık altında"

AKP Genel Başkan Yardımcısı Nurettin Canikli, Türkiye’nin geçen yıl 36 milyar dolarlık cari açık vermesi üzerine dikkat çeken açıklamalarda bulundu.

Nurettin Canikli, döviz rezervi tartışmalarına ilişkin, Merkez Bankası’na 2020 yılında yaklaşık 93 milyar dolarlık döviz talebinin nereden geldiğini, satışın kimlere ve nerelere yapıldığına ilişkin konuştu.

Dünya gazetesinin haberine göre Nurettin Canikli, “Merkez Bankası tarafından satışı yapılan dövizlerin kimlere yapıldığı isim isim, tarih ve saat olarak bellidir.” dedi. 

Canikli, “Merkez Bankası tarafından satılan dövizin 26.6 milyar dolarının altın ithalatında kullanıldığını belirtti ve şu ifadeleri kullandı:

“2020 yılında Türkiye ekonomisi 36 milyar dolarlık cari açık vermiştir, 36 milyar dolarlık döviz açığı ortaya çıkmıştır. Yani, Türkiye ekonomisinin 2020 yılındaki döviz harcamaları, döviz gelirlerinden 36 milyar dolar daha fazla olmuştur. Cari açığın kaynağı da dış ticaret açığıdır. 2020 yılında TCMB cari açığın finansmanı için 36 milyar dolarlık döviz satışı gerçekleştirmiştir. Bu noktada belirtmekte fayda var, 2020 yılındaki cari açığın 36 milyar dolara ulaşmasının 2 nedeni var:  Birinci nedeni, 2020 yılında pandemi nedeniyle turizm gelirlerinin 25 milyar dolar azalması, ikinci nedeni ise, 2020 yılında 26.6 milyar dolarlık altın ithal edilmesidir.

‘MERKEZ BANKASI TARAFINDAN SATILMIŞTIR’

2020 yılında yabancı portföy yatırımcısı 9.3 milyar dolarlık çıkış yapmıştır. Daha önceki yıllarda Türkiye’ye getirip TL’ye çevirdiği ve ağırlıklı olarak BİST’e ve kamu kağıtlarına yatırdığı dövizinin 9.3 milyar dolarlık kısmını tekrar dövize çevirip geldiği ülkeye geri götürmüştür.

2020 yılında, Türkiye’de yerleşik gerçek kişilerin bankalardaki döviz mevduatı 28 milyar dolar, tüzel kişilerin döviz mevduatı ise 13 milyar dolar artmıştır. Türkiye’de yerleşiklerin bankalardaki döviz mevduatlarında toplam 41 milyar dolarlık artış meydana gelmiştir. 41 milyar dolarlık bu dövizler 2020 yılında Merkez Bankası tarafından satılmıştır.

2020 yılında TCMB, yolcu beraberinde yurt dışına çıkarılan ve Merkez Bankası bilançosunun net hata ve noksan kaleminde yer alan 3.3 milyar dolarlık döviz talebi için satış yapmıştır.

2020 yılında TCMB, özel sektörün kısa vadeli dış borcunun finansmanı için 3 milyar dolar döviz satışı gerçekleştirmiştir.

Yukarıda belirtildiği üzere, Merkez Bankası tarafından karşılanan toplam döviz miktarı 93.3 milyar dolara ulaşmaktadır.

‘ALTIN İTHALATINDA KULLANILDI’

2020 yılında Merkez Bankası tarafından satılan dövizin 26.6 milyar dolarının altın ithalatında kullanıldığını belirten Canikli, “Bu altın hane halkının yani Türk vatandaşının yastık altında durmaktadır, hiçbir yere gitmemiştir. Satışı yapılan 41 milyar dolarlık döviz Türkiye’deki gerçek ve tüzel kişiler tarafından satın alınmış olup bu dövizler Türkiye’deki bankalarda mevduat olarak durmaktadır, hiçbir yere gitmemiştir.” dedi.  

Kalan kısmın ise ithalatın finansmanında, özel sektör kısa vadeli dış borcun ödenmesinde ve yabancı portföy yatırımcısının döviz talebinin karşılanmasında kullanıldığını söyleyen Canikli, şu değerlendirmeyi yaptı:

“Merkez Bankası tarafından satışı yapılan dövizlerin kimlere yapıldığı isim isim, tarih ve saat olarak bellidir. MB’nin döviz piyasasındaki şeffaf ve açık döviz işlemleri üzerinden dezenformasyon ve manipülasyon yaparak sanki meşru olmayan gizli kapaklı uygulamaların yapıldığı algısını oluşturmaya çalışmak ekonomi biliminin, ahlakın ve edebin ayaklar altına alınması anlamına gelmektedir.  ‘Merkez Bankası’nın dövizleri nereye gitti?’ gibi sansasyonel ifadelerle, suçlayan ve iftira eden, ülkemizin kurumlarını ve yönetimini itibarsızlaştırmayı hedefleyen söylemler, efendilerinden aldıkları talimatları yerine getiren piyonların davranış tarzını yansıtmaktadır.  Ekonomi yönetmeyi bazı uluslararası finans kuruluşlarının şablon ekonomi programlarının otomatik pilotluğu olarak kabul eden ve uygulayan, aklını ve ruhunu üst akla kiraya vermiş ve onların avukatlığını yapan, Türkiye ve Türk Milleti ile hiçbir ortak paydası kalmamış müptezellerin hali ise içler acısıdır.”