NYT'den CHP'ye tavsiyeler

New York Times gazetesi, Judy Dempsey imzasıyla yayımladığı Berlin kaynaklı analizinde "Türk muhalefetinin güncellenmeye ihtiyacı var" başlığını kullandı. Gazete "Türk anayasasını değiştirmeye yönelik Pazar günü referandumu öncesi söylem o kadar keskin ve toplum o kadar kutuplaştı ki iş dünyasının bazı önde gelen üyeleri, şiddet patlamasından korktular" diye yazdı.

Bu çerçevede TÜSİAD Brüksel Temsilcisi Bahadır Kaleağası'nın "Çok tehlikeli bir durumdu" sözlerini de aktaran gazete, kampanya sırasında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın TÜSİAD'ı "bertaraf etmekle tehdit ettiği"ni de belirtti.

"Muhafazakarla laiklerin farklı kültürel değerleri"

TÜSİAD yönelik tehditlerin, "muhalefetin, Sayın Erdoğan'ın aslında etkili kuruluşları kontrol etmeye çalıştığı korkularını arttırdığı" ifade edilirken, analistlere dayanılarak referandumun sadece hükümetin popülaritesinin testi değil ayna zamanda "Muhafazakarlar ile laiklerin farklı kültürel değerleri"ne de ilişkin olduğu da savunuldu.

NYT, Türkiye'nin "kökleri İslam'da olan AKP'nin iktidara gelmesinden bu yana büyük değişimler yaşadığı"nı belirterek "Bu önde gelen NATO üyesi, Avrupa, ABD ve İsrail'e odaklanmış bir politikayı sürdürmek yerine bir bölgesel oyuncu hale gelemeye çalıştığı"nı kaydetti. Analizde, "Her şeyden önce AKP, toplumun nasıl modernleştirileceği konusunda muhalefetteki Cumhuriyetçi Halk Partisi ile acı bir mücadele içinde" denildi. Analizde şöyle devam edildi:

"Tabanı, kırsal nüfusu yanı sıra zengin girişimcilerini de içeren AKP, sosyal olarak daha muhafazakar bir toplum istiyor, CHP ise, kendisini Kemalizmin gerçek mirasçısı olarak görüyor."

Gazete, Sinan Ülgen'in, "Kemalizme meydan okuyor, CHP ise, hala Kemalizmi modernleştirmedi. Bu nedenle referandum sonrası kritik bir kavşaktayız" değerlendirmesine de yer verdiği analizde Kemalizmi "Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküşü ile yüzleşmeye çalışan Müslüman bir ülke için fevkalade radikal bir ideoloji" olarak niteledi ve Atatürk'ün "derin değişikliklere" yol açan reformlarının bazılarına dikkat çekti.
Kemalizmin yıllarca ordunun desteğinin sayesinde hakimiyetini sürdüğü, ordunun siyasetteki rolünün de ülkenin demokratik gelişmesini olumsuz etkilediği görüşünü de dile getiren gazete "Bu nedenle Pazar günkü referandum o kadar kritik idi" yorumunu da yaptı.

Referandumda onaylanan reformlara ilişkin de bilgi veren gazete, AKP ile muhalefet arasında en büyük tartışmayı, yargı ile ilgili maddelerin yarattığını belirterek "Parlamento ve cumhurbaşkanlığı, Sayın Erdoğan'ın partisinin hakimiyetinde altında ve şimdi yargıç atamaları konusunda güçlü bir pozisyondadır. Aynen iktidarda olduğu zaman CHP'nin yapmakla suçlandığı gibi" görüşünü dile getirdi.