Obama, birliği değerlendirdi

ABD Başkanı Barack Obama, Kongrede ABD başkanlarınca her yıl yapılan "Birliğin Durumu" konuşmasını ilk kez yerine getirdi.

ABD'nin geleceğine, hiç bu geceki kadar umutlu bakmadığını belirten ve bu sözü alkışlarla karşılanan Obama, zorluklara rağmen Birliğin güçlü olduğunu vurguladı. Obama, "Ruhumuzu kıracak bölünmelere ve korkulara izin vermeyeceğiz. Bu yeni on yılda, Amerikalıların kendilerine uygun ve ellerindeki gücü temsil eden hükümete sahip olmalarının zamanı" dedi.

Konuşmasında ilk olarak ekonomiye değinen Obama, "fırtınanın en kötü zamanı"nın aşıldığını söyledi.

İstihdamın arttırılması ve Wall Street'e yeni sıkı düzenlemelerin getirilmesi kararlılığını vurgulayan Obama, Amerikan bankalarını cezalandırmaya hevesli olmadığını ama ülkeyi korumak istediğini söyledi. Büyük bankalara vergi getirmelerine Wall Street'in sıcak bakmadığını bildiğini belirten Obama, bu durumu, "Bu şirketler büyük ikramiyeleri dağıtmayı tekrar kaldırabilirlerse, onları ihtiyaçları olduğu zamanda kurtaran vergi mükellefleri için küçük bir miktar vergiyi de ödeyebilirler" sözleriyle eleştirdi.

"İstihdam, bu yıl en çok odaklanacağımız konu"

Ekonomiyi canlandırma paketi sayesinde 2 milyon yeni iş gücü yaratıldığı, bu yılın sonuna kadar da 1,5 milyon yeni iş gücü sağlanmasında işlerin yolunda gittiğini ifade eden Obama, "İnsanlar işlerini kaybetmiş durumda. Acı çekiyorlar. Yardımımıza ihtiyaçları var. İstihdam konusu, 2010'da en çok odaklanacağımız konu olmalı" dedi.

Daha fazla istihdam yaratılması için yeni tasarı çağrısında bulunan Obama, Wall Street bankalarının yeniden ödediği 30 milyar dolarlık paranın, küçük işletmelere hayatta kalmaları için gereken krediyi sağlayan halk bankalarına destek için harcanması teklifinde bulundu.

Obama, ayrıca yeni işçiler alan ya da maaşları artıran 1 milyonun üzerinde küçük işletmeye vergi kredisi sağlanmasını tavsiye etti. Küçük işletmelere yönelik sermaye kazancı vergilerini kaldırma çağrısında bulunan Obama, yeni teçhizat ve fabrika yatırımları için küçük büyük tüm iş yerlerine vergi teşviki yapılmasını teklif etti.

"İş gücü tasarısını gecikmeden masamda istiyorum"

Obama, Senatodan, Temsilciler Meclisini takip ederek işgücü konusundaki tasarıyı kabul etmesini istedi ve "Bu tasarıyı gecikmeden masamda istiyorum" dedi.

Kongreden mali düzenleme konusunda sağlam bir yasa çıkarmasını isteyen Obama, yasayı sulandırmaya çalışan lobicilerle savaşma kararlılığını dile getirerek, "Bu savaşı kazanmalarına izin veremeyiz. Masama gelecek olan tasarı gerçek reform kriterini karşılamıyorsa onu geri göndereceğim" dedi.

Obama, ihracatın önemine dikkati çekerek, "Bu gece yeni bir hedef belirliyoruz. Gelecek 5 yılda ihracatımızı ikiye katlayacağız. Bu, 2 milyon yeni iş gücünü destekleyecek bir artış anlamına geliyor" dedi.

Bu amacı yerine getirmek için çiftçilere ve küçük işletmelere denizaşırı ülkelere ihracat yapabilmeleri için "Ulusal İhracat Girişimi" başlatacağını söyleyen Obama, ihracat kontrollerinde de reforma gidilmesi sözü verdi. Obama, Asya ülkeleriyle daha yakın ticari bağlar sözü de verdi ve Dünya Ticaret Örgütünün ''Doha Turu'' görüşmelerinde anlaşmaya varılması için çabasını sürdüreceğini söyledi.

"Her şeye 'Hayır' demek liderlik değil"

Bütçe açığının azaltılması için bazı iç harcama programlarının üç yıllığına dondurulması teklifini ortaya atan Obama, bu sayede gelecek yıl 20 milyar dolar tasarruf etmeyi öngördüklerini söyledi. Bütçe disiplininin oluşturulması için gerekirse veto gücünü kullanacağını ifade eden Obama, uzun vadeli bütçe sıkıntılarının aşılması noktasında da iki partili bir komisyonun oluşturulması çağrısında bulundu.

Bu yılın sonunda süresi dolacak olan orta sınıfa yönelik vergi indirimlerinin süresini uzatma isteğini de dile getiren Obama, ancak, bütçe açıklarının rekor düzeyde olduğu bir zamanda petrol şirketleri, yatırım fonu idarecileri ve yılda 250 bin dolardan fazla geliri olanlara yönelik vergi indirimlerinin sürdürülemeyeceğini bildirdi.

Kongrenin bir kanunda, yabancı ortaklar dahil özel çıkarların seçimlere karışmasına imkan veren değişiklik yaptığını belirten Obama, Kongrenin iki kanadından da bu yanlışın düzeltilmesini istedi.

ABD siyasetinde sürekli zıtlaşmaların olduğunu hatırlatan Obama, Demokratlar ve Cumhuriyetçiler'den partizan emellerini ve birbirlerine karşı duydukları güvensizliği bir yana bırakmalarını tamep etti. Obama, ülkenin bunu kaldıramayacağı uyarısında bulunarak, "Her şeye 'hayır' demek kısa vadede iyi bir politika olabilir ama bu liderlik değildir. Biz buraya arzularımızla değil vatandaşlarımıza hizmet için gönderildik. Amerikan halkına birlikte neler yapabileceğimizi gösterelim" dedi.

Obama, Washington'un "güven eksikliğiyle" karşı karşıya olduğunu belirterek, hem Beyaz Saray hem Kongrede bu güveni tekrar tesis edecek adımlar atılması çağrısında bulundu.

Obama, ayrıca, Kongreden, Amerikan halkının paralarının nereye harcandığını görebilmeleri için talep edilen hesapları internette yayımlama çağrısında bulundu.

Sağlık reformu yasa tasarısı

ABD Başkanı Obama, konuşmasında sağlık reformu tasarısının geçmesi konusunda da Kongreye baskısını sürdürerek, bunun dev miktardaki bütçe açıklarını azaltacağını ve Amerikalıları sigorta şirketlerinin kötü uygulamalarından koruyacağını söyledi. Tasarıyla ilgili çabaların azalmasından bir miktar kendisinin de sorumlu olduğunu belirten Obama, "Sağlık reformunu Amerikalılara yeterince iyi anlatamadım" dedi.

Obama, sağlık reformunun hayata geçirilmesine dair çabaları terk etmeyeceği sözünü vererek, "Bu gece konuşmamı bitirdiğimde, daha fazla Amerikalı sağlık sigortalarını kaybetmiş olacak. Bu yıl milyonlarca kişi sağlık sigortasız kalacak. Bu Amerikalıları kaderleriyle başbaşa bırakıp gitmeyeceğim, Kongre'deki hiçbir kişi de bunu yapmamalı. Bu kadar yaklaşmışken bu olmamalı. Bir araya gelip Amerikan halkı için bu işi bitirmenin bir yolunu bulalım" diye konuştu.

Ev sahiplerinin evlerinde kalmayı başarabilmeleri için ev ipoteklerinin yeniden finanse edilmesi çabalarını hızlandıracağını belirten Obama, eğitim sisteminde yeniliğe gidilmesi gerektiğini, bu konuda reform önergesi vereceğini ifade etti.

Temiz enerjinin kullanımının önemine dikkati çeken Obama, iklim değişikliği ve enerji konusunda teşvikler içeren kapsamlı bir yasanın geçmesi gereğini söyledi. Temsilciler Meclisi'nden geçen ancak Senato'daki henüz kabul edilmeyen iklim değişikliği tasarısında uzlaşı sağlanması için çalışacağını söyleyen Obama, ABD'nin temiz nükleer santrallerden oluşan yeni bir nesil inşa etmesi ve petrol, doğal gaz gelişimi için yeni "kıyıların ötesinde" alanların açılmasında sıkı kararlar alması gerektiğini bildirdi. Obama, "Enerji verimliliği ve temiz enerji konusunda teşviklerin sağlanmasının geleceğimiz için yapılması doğru olan şey. Çünkü temiz enerji ekonomisinde öncü olan uluslar, küresel ekonomiye de öncülük yapar ve bu ulus ABD olmalı" dedi.

Ayrımcılık konusuna dikkati çeken Obama, eşcinsellerin Amerikan ordusunda hizmet görmesini yasaklayan uygulamanın değiştirilmesi için Kongre ve ordu ile birlikte çalışacağını, kadınlara eşit maaş ve göçmenlik konularıyla da ilgileneceğini söyledi.

Dış politika

ABD askerlerinin Afganistan'dan 2011 Temmuz'unda döneceğini hatırlatan Obama, tüm Afganların haklarını koruyan ve yolsuzluğu azaltan iyi yönetimleri destekleyeceklerini ifade etti. Obama, Afganistan'da zorlu günlerin kendilerini beklediğini, ancak başarının sağlanacağından emin olduğunu belirtti.

Irak konusunda, "başkan adayı iken bu savaşı sona erdirmeye söz vermiştim. Şimdi başkan olarak da bunu yapıyorum" diyen Obama, Irak'tan Ağustos ayı sonuna kadar Amerikan muharip askerlerinin çekilmesi kararlılığını yeniden vurguladı. Obama, seçim sürecinde Irak hükümetini destekleyecekleri ve bölgesel barış ve refahı teşvik etmede Irak halkıyla ortaklıklarını sürdüreceklerini belirterek, "Şundan emin olun: Irak'ta savaş bitmek üzere ve askerlerimiz eve geri dönüyor" dedi.

ABD ve Rusya arasında yeni nükleer silahsızlanma anlaşmanın tamamlanmak üzere olduğunu hatırlatan Obama, Nisan ayındaki Dünya Nükleer Güvenlik Zirvesi'nde 4 yıl içinde dünyada nükleer malzemelerin teröristlerin eline düşmemesi ve emniyete alınması hedefiyle 44 ülkenin bir araya geleceğini hatırlattı. Obama, "Bu diplomatik çabalar, bu silahların arayışı içinde olarak uluslararası anlaşmaları ihlal etme ısrarını sürdüren ülkelere karşı elimizi güçlendiriyor" dedi. Bu nedenle uluslararası toplumun daha birleşik olduğunu, Kuzey Kore'nin daha güçlü izolasyon ve yaptırımlara maruz kaldığını ve İran'ın daha fazla tecrit olduğunu kaydeden Obama, nükleer silahın ABD halkı için en büyük tehlike olduğunu anımsattı.

İran konusunda Obama, İranlı liderlerin uluslararası yükümlüklerini yerine getirmedikleri takdirde, bunun "artan sonuçlarıyla karşı karşıya kalacakları" uyarısında bulundu.

Diğer dünya meselelerinden de söz eden Obama, dünya ekonomisinde kalıcı iyileşme için G20 ülkeleriyle birlikte çalıştıklarını belirtti.

Bilim, eğitim ve buluşları teşvik etmek için dünya genelindeki Müslüman toplumlarla birlikte çalıştıklarını da hatırlatan Obama, iklim değişikliğiyle mücadelede izleyici olmaktan lider olma aşamasına geçtiklerini ifade etti.

Obama, gelişmekte olan ülkelere, kendilerine yetecek güce sahip olmaları için yardım ettiklerini ifade etti.

Değişimin devamı sözü

Obama, ilk görev yılında bazı "siyasi tersliklere" uğradığını, bunların bazılarının ''hak edildiğini'' belirterek, "Kararlılık ve iyimserlik ruhuyla mücadelesine devam edeceğini" söyledi.

"Lobiciler sistemle oynadıkları ve siyasetçiler bu ülkeyi ileriye götürmek yerine birbirlerini ezmeye çalıştıkları her seferde inancımızı kaybediyoruz" diyen Obama, seçim kampanyası dönemindeki "değişim" sözünü hatırlatarak, "Şu anda hala bu değişimin olup olmayacağına emin olmayan birçok Amerikalının olduğunu biliyorum. Ancak, şunu unutmayalım; değişimin kolay olacağını ya da bunu yalnız başıma yapabileceğimi hiçbir zaman söylemedim" dedi.

300 milyon insanının yaşadığı bir demokraside bunun kolay olmadığını ve büyük değişiklikler yapmanın hem heyecan hem tartışma yaratacağına dikkati çeken Obama, sözlerini şöyle tamamladı:
"Zorlu bir yılı geride bıraktık. Zorlu bir on yıldan geçtik. Ancak önümüzde yeni bir yıl var. Terk etmiyorum, terk etmeyeceğiz, hayali ileri taşıyalım ve birliğimizi bir kez daha güçlendirme yolunda anı yakalayalım."

Konuşmadan notlar

-Obama, Kongre salonuna girişinde büyük ilgi gördü, uzun uzun el sıkıştı.

-Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi tarafından anons edilen Obama, yoğun alkışlar nedeniyle konuşmasına uzun süre başlayamadı.

-Obama'nın konuşmaları sık sık alkışlarla bölündü ve büyük bölümü ayakta alkışlandı.

-Obama konuşmasının büyük bölümünü ekonomiye ayırırken, vergi indirimlerinden bahsettiği sırada hiçbir Cumhuriyetçinin alkışlamadığını görünce, "Burada biraz alkış alacağımı düşünüyordum" diye espri yaptı. ABD Başkanı, konuşmasını zaman zaman esprilerle renklendirdi.

-Obama, eşi Michelle Obama'nın bu yıl çocukluk obezitesiyle ilgileneceğini belirterek, eşine teşekkür etti ve ona yönelerek alkışladı. Bütün gözlerin Michelle Obama'ya çevrilmesi üzerine Obama, "Biraz utandı" dedi.