Obama'nın AIG öfkesi dinmiyor

ABD'de, sigorta şirketi American International Group'un (AIG) yöneticilerine prim ödemesiyle ilgili Kongre liderlerine mektup yazan Obama hükümetinini Hazine Bakanı Timothy Geithner, 165 milyon dolar tutarındaki primlerin, hükümetin AIG'e kurtarma paketi kapsamında vereceği 30 milyar dolardan düşürüleceğini ifade etti.

Mektupta, şirketin ödediği primleri Hazine'ye vermesi için AIG'e sözleşme yükümlülüğü getireceklerini belirten Geithner, ''vergi mükelleflerinin kayıplarını minimuma indirirken, finansal sistemin sistemik risklerini azaltacak biçimde AIG'in gelecekteki statüsünü çözmek için yoğun çabalarımızı sürdüreceğiz. Ve bu çözüm sürecini hızlandırmak için güvenilir her türlü yolu araştıracağız'' dedi.

Beyaz Saray sözcüsü Robert Gibbs de, ''Açıkçası Başkan Obama, Kongre'nin mümkün olan en kısa sürede bu parayı geri almanın yollarını bulması için kendini çalışmaya adadı'' dedi.

Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, birkaç komitenin AIG'den ödenen primleri geri almak için bu hafta bir yasa çıkarmanın yollarını araştırdığını ifade etti.

Ülke kızgın

Primlerin ötesinde, AIG'in, ABD'li vergi mükelleflerinin şirketin kurtarılması için ödediği miktarın yarısından fazlası olan 93 milyar doları Goldman Sachs ve bir grup Avrupalı bankaya ödediği açıklaması kızgınlığı daha da artırdı.

Aralarında Merrill Lynch ve Morgan Stanley'in bulunduğu ve kurtarma paketinden yararlanan diğer finansal kurumların yöneticilerine de prim ödemesi yapıldı. Ancak AIG'in diğer şirketlere nazaran kurtarma paketinden en fazla payı alması şirkete olan kızgınlığın artmasında önemli rol oynadı.

AIG'in prim ödemesi yaptığı çalışanlarının, şirketin büyük zararlara uğradığı finansal ürünler biriminde görevli olması da tepki yaratıyor.

Bazı milletvekillerinin, hükümetin kurtarma paketlerinden yararlanan finansal kurumları kaygılandıracak vergi yasa taslakları hazırlaması ödemelerle ilgili tepkileri yansıtıyor.

Demokratik Parti milletvekili Gary Peters'ın hazırladığı vergi yasası, hükümetin yüzde 79 ya da daha fazla hissesine sahip olduğu şirketlerde 10 bin doların üzerindeki primlere yüzde 60 vergi konulmasını talep ediyor.

Peters, eyalet ve yerel vergilerin yanı sıra yüzde 35 gelir vergisine ilaveten özel vergi konulmasının primlerin tamamının geri alınmasını mümkün kılacağını ifade etti.

Senato Finans Komitesi'nin Demokrat Partili Başkanı Max Baucus ve Cumhuriyet Partili Charles Grassley de 700 milyar dolarlık kurtarma paketinden yararlanan şirketlerin yöneticilerine verilecek primlere yüzde 70 vergi konulmasını ve bunun 1 Ocak'tan itibaren uygulanmasını önerdi.

Baucus, ''Ülke kızgın ve ben kızgınım. Şirketler prim ödemesi yapmamalı ve bunu durdurmalı. Vergi hukuku bunu yapmanın yollarından biri'' diye konuştu.

New York Eyalet Başsavcısı Andrew Cuomo da AIG'in, 1 milyon dolar ya da daha fazla prim ödemesiyle 73 kişiyi dolar milyoneri yaptığını, AIG'e primleri alanların isimleri dahil prim ödemeleri hakkında daha fazla bilgi vermesi için mahkeme çağrısı yapacağını söyledi.

Senato'da Cumhuriyetçi lider Mitch McConnell ise Obama yönetiminin, primlerin ödenmeyeceği garantisi alınmadan, şirkete verilmesi planlanan 30 milyar doların onaylanmaması gerektiğini belirtti.

Bu arada AIG'in finansal sıkıntıya girmeden önce geçen yıl prim anlaşması yaptığı için 2008 yılı prim ödemelerini yasal olarak yapması gerektiğini açıklayan AIG'in üst yöneticisi Edward Liddy, bugün Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi'nde açıklamalarda bulunacak.

ABD hükümeti, Hazine'nin yüzde 79,9 hissesini elinde tuttuğu AIG'e şimdiye kadar üç seferde olmak üzere yaklaşık 180 milyar dolar yardımda bulundu.

AIG faaliyet gösterdiği 130 ülkede 100 bin şirket ve kuruluşa sigorta hizmeti veriyor.

Geçen yıl dördüncü çeyrekte 61,7 milyar dolar zarar açıklayan AIG, böylece ABD tarihinde bir çeyrekte en büyük zarar açıklayan şirket olmuştu.