Öğrenciler de veliler de kaygılı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Ben TEOG’u istemiyorum” demesi üzerine apar topar kaldırılan “Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş” sistemi yerine getirilen yeni liseye geçiş uygulaması, iki aşamalı olarak gerçekleştirilecek. Birinci olarak; sınavla öğrenci alan okullara merkezi tercih ve yerleştirme sistemi ile öğrenci yerleştirilecek. İkinci olarak da sınavsız öğrenci alacak okullara mahalli yerleştirme sistemi ile kayıt yapılacak. Her iki yerleştirme sisteminin nasıl yapılacağı ile ilgili e-kılavuzlar haziran ayı içinde yayımlanacak.

İlk yerleştirme sınavla öğrenci alan okullara yapılacak. 2017-2018 öğretim yılı sonunda 1 milyon 270 bin öğrenci 8. sınıfı bitirecek. Bu öğrencilerden 126 bin 240’ı beş farklı türde sınavla öğrenci alan bir okula yerleştirilecek.

LGS’ye başvuru yapmış olan 996 bin adayın gerçek hedefi ise beş okul türü içinde toplam kontenjanı 78 bin 480 olan Fen Lisesi, Anadolu Lisesi veya Sosyal Bilimler liselerinden birine yerleşmek. Yani Lise Giriş Sınavı’na başvuru yapmış adayların yaklaşık yüzde 8’i hedefine ulaşabilecek.

Rekor başvuru

Liseye Geçiş Sınavı’na (LGS) Milli Eğitim Bakanlığı’nın beklentilerinin çok üstünde başvuru oldu. Bu sayı, “birkaç yüz bin” diye bekleniyordu ama 996 bin öğrenci sınava girmek üzere başvuru yaptı. Sınav kapsamındaki okul sayısı da başta “600 civarı” diye telaffuz edilmişti ama nedendir bilinmez sayı 1367’ye çıktı. Geçmiş yıllarda yüksek puanla öğrenci alan kimi Anadolu liselerinin bu kapsama alınmaması veli ve öğrencilerin tepkilerine neden olurken, “Onca başarılı, köklü Anadolu lisesi dururken, sınavla öğrenci alacak okullardan 747’sinin neden imam hatip ve meslek liselerinden oluştuğu” sorusunun cevabı da bilinmeyenler arasına katıldı!

Eğitim Sen Genel Yükseköğretim ve Eğitim Sekreteri Özgür Bozdoğan, bakanlığın, liselere yerleştirilme sırasında ikamet adresi mi yoksa ortaokul eşleşmesi mi yapılacağına ilişkin açıklama yapmadığına dikkat çekerek, “Bakanlık bürokratlarının açıklamalarının satır aralarını okuduğumuzda eşleşmenin, veli adresinden bağımsız ortaokula göre yapılacağını tahmin ediyoruz” dedi.

Özel ortaokuların 8. sınıflarında öğrenim gören yaklaşık 100 bin öğrenci olduğunu belirten Bozdoğan şöyle devam etti:

“Bu öğrenciler özel okula mı devam edecek? Sınava mı girecek? Yoksa 9. sınıfa devlet lisesinde mi devam edecek bilinmiyor. Ama 100 bine yakın öğrenci de sisteme dahil edilmiş olacak. Özel ortaokullarla eşleştirme olmayacağından devlet okullarında öğrenim gören 8. sınıf öğrencilerinin ortaokula göre, özel okul öğrencilerinin ise adrese dayalı eşleşeceğini öngörüyoruz. Devlet liseleriyle eşleştirme konusunda özel okullarda okuyanların oturdukları semtler açısından daha avantajlı olduklarını söyleyebiliriz.”

TERCİH SINIRI OLMASIN

Eğitim Sen Genel Başkanı Feray Aytekin Aydoğan, iki talepleri olduğuna dikkat çekerek, şöyle dedi:

‘’Birincisi, yerleştirme kılavuzunda tercih sınırı konulmasın. (Müsteşarın dediği gibi 5 vb. tercih sınırı öğrencilerin istemediği okula yerleştirilmesine neden olacak) İkincisi, adrese dayalı çemberde 9 okul sınırlaması ortadan kaldırılsın. Her öğrencinin istediği okulda eğitim görme hakkı vardır.’’ Yerleştirme kılavuzunun hâlâ açıklanmamamış olmasını “fiyasko’’ olarak değerlendiren Aydoğan, şunları söyledi: “Merkezi sınav ile yüzde 10’luk dilime giren öğrencilerin okul türlerine nasıl yerleştirileceği, kaç tercih yapacağına ilişkin hâlâ bir açıklama yapılamamıştır. Türkiye genelinde yüzlerce ilçede merkezi sınav ile yerleştirme yapılacak okul türleri bulunmamaktadır. Adana’nın 15 ilçesinin 9’unda, Aydın’ın 16 ilçesinin 10’unda, Balıkesir’in 19 ilçesinin 13’ünde, Adıyaman’ın 9 ilçesinin 5’inde, 39 ilçesi bulunan İstanbul’un 2 ilçesinde merkezi sınav sonucu yerleşebilmek için belirlenmiş hiçbir okul yoktur.”

İstanbul’da İHL kontenjanı 5 bin

İstanbul’un 39 ilçesi içersinde merkezi sınav sonucu yerleşilebilecek yalnızca 8 tane Fen Lisesi, 3 tane Sosyal Bilimler Lisesi bulunuyor.

* Nüfusu 248 bin 859 olan Çekmeköy’de merkezi sınavla öğrenci alacak yalnızca iki okul belirlenmiş ve ikisi de imam hatip lisesi.

* Nüfusu 454 bin 569 olan Esenler’de merkezi sınavla öğrenci alacak yalnızca bir okul belirlenmiş ve o okul da kız imam hatip lisesi.

* Nüfusu 402 bin 391 olan Sancaktepe’de ise bir imam hatip, üç meslek lisesi belirlenmiş. Sancaktepe’de merkezi sınavla öğrenci alacak okul türleri içerisinde bir tane bile fen, Anadolu, sosyal bilimler lisesi bulunmuyor.

* Fen Lisesi toplam kontenjanı: 1110

* Sosyal Bilimler toplam kontenjanı: 360

* 39 ilçe içersinde merkezi sınav sonucu yerleşilebilecek 55 AİHL var.

* İmam Hatip Lisesi toplam kontenjanı: 5160

* 39 ilçe içersinde merkezi sınav sonucu yerleşilebilecek 72 Anadolu Lisesi var.

* Anadolu Lisesi toplam konteenjanı: 11 bin 640

* 39 ilçe içersinde merkezi sınav sonucu yerleşilebilecek 83 MTAL var.

* Meslek Lisesi toplam kontenjanı: 4970

80 özel okul sınavla

Özel Okullar Derneği Başkanı Nurullah Dal, özel Türk ve yabancı liselerin hangi yöntemle öğrenci alacağını şöyle anlattı: “Yaklaşık 80 okul Milli Eğitim Bakanlığı’nın yapacağı sınav sonuçlarına göre yerleştirme yapacak. Bütün yabancı okullar dahil bu listeye. Bu okullar ortak takvim ve ortak kriterler üzerinden kayıt yapacaklar. Bu okulların dışında da sınav sonuçlarına göre öğrenci alacak özel okullar var. Sınav sonuçları 24 Haziran seçimlerinden hemen sonra açıklanacak. Ondan sonra özel okullara kayıt için 10-15 günlük süre verecekler. Kayıtlar bittikten sonra devlet okulları hem adrese dayalı hem resmi sınavla alan okulların tercihlerini beraber yapacaklar.