"Onun çizgisi uyarırdı"

Cumhuriyet gazetesi çizerlerinden Turhan Selçuk, dün gece aort damarının genişlemesi nedeniyle kaldırıldığı Maslak Acıbadem Hastanesi'nde yaşamını yitirdi.

Karikatür sanatının duayeni, Karikatürcüler Derneği'nin kurucularından ve onursal başkanı Selçuk, "Abdülcanbaz" karakterinin de yaratıcısıydı. Cumhuriyet Gazetesi'nde "Söz Çizginin" başlığıyla okurlarıyla buluşan Selçuk, gazetenin imtiyaz sahibi ve başyazarı İlhan Selçuk'un da ağabeyiydi.

Turhan Selçuk'un vefatı ailesinin yanı sıra, tüm Türkiye'yi yasa boğdu.

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, karikatür sanatına uzun yıllar emek veren Turhan Selçuk'un, Türk mizahının seçkin isimlerinden biri olarak daima hatırlanacağını bildirdi. Başsağlığı mesajı yayımlayan Gül, Selçuk'un vefatından üzüntü duyduğunu ifade etti. Gül, şunları kaydetti:  ''Çizginin büyük ustası Turhan Selçuk, eserleri, kültür birikimi, yeteneği ve yarattığı tiplemelerle Türk karikatürünün gelişmesinde önemli rol oynamıştır. Karikatür sanatına uzun yıllar emek veren Selçuk, Türk mizahının seçkin isimlerinden biri olarak daima hatırlanacaktır. Kendisine Allah'tan rahmet diliyor, ailesine, çalışma arkadaşlarına ve sanat camiamıza başsağlığı dileklerimi iletiyorum.''

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, karikatürist Turhan Selçuk'un vefatıyla ilgili başsağlığı mesajı yayımladı. Başbakan Erdoğan, mesajında Selçuk'un vefatından duyduğu derin üzüntüyü ifade ederek, şunları kaydetti: ''Değerli karikatürist Turhan Selçuk'un vefatını teessürle öğrenmiş bulunuyorum. Ömrünü karikatür sanatına adayan, mizahımızın önde gelen isimlerinden ve Türkiye'de mizaha yön veren karikatüristlerden biri olan Turhan Selçuk'u her zaman saygıyla ve takdirle hatırlayacağız. Merhuma Cenab-ı Allah'tan rahmet, ailesine, yakınlarına, tüm sanat camiasına ve milletimize başsağlığı diliyorum.''

Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, karikatürist Turhan Selçuk'un vefatı dolayısıyla şunları kaydetti: ''Basın karikatürcülüğü alanında ülkemizin önemli isimlerinden değerli kardeşimiz Turan Selçuk'un vefatını üzüntüyle öğrenmiş bulunuyorum. Merhum Selçuk, karikatürün anlatım imkanlarını, sanatçı duyarlılığı ile kullanarak güncel olayları yorumlayan, bu yönüyle de farklı bir bakış açısı geliştiren sanat insanıydı''. Arınç, mesajında, Selçuk'a Allah'tan rahmet, ailesine ve basın dünyasına başsağlığı da diledi.

CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, karikatürist Turhan Selçuk'un vefatı nedeniyle başsağlığı mesajı yayımladı. Baykal, mesajında şunları kaydetti: ''1973 yılında Sanatçılar Birliği tarafından 'Halkın Sanatçısı', 1983'te Türkiye Gazeteciler Cemiyeti tarafından 'Yılın Karikatürcüsü' seçilen, 1997 yılında da 'Cumhurbaşkanlığı Büyük Sanat Ödülü'nü alan Turhan Selçuk'un kaybından çok büyük üzüntü duydum. Cumhuriyet ve aydınlanma mücadelesinin simge isimlerinden biri olan Turhan Selçuk hem Türk mizahının önde gelen isimlerinden biri, hem de Türkiye'de mizaha yön veren usta karikatüristlerden biri olarak, hep sevgiyle ve saygıyla anılacaktır. İlk sergisini 1951 yılında açan Karikatürcüler Derneği kurucularından Turhan Selçuk Milliyet'teki ''Abdülcanbaz'' tiplemesi ile de karikatür dünyasına damgasını vurmuş, 'Bordighera Altın Palmiye', 'Gümüş Hurma', 'Ippocampo', 'Vercelli', 'Sedat Simavi Vakfı Görsel Sanatlar Ödülü' ve 1997 yılında da 'Cumhurbaşkanlığı Büyük Sanat Ödüllerini' almış bir ustadır. 1992 yılında hazırladığı 'İnsan Hakları' konulu sergisi Avrupa Konseyi'nin önerisiyle ilk kez Strasbourg'da açılan ve 1997'ye kadar Avrupa'nın çeşitli kentlerinde ve Güney Afrika'da izlenime sunulan Turhan Selçuk'un 'Barış ve Kitap' konulu karikatürü, 1992'de Avrupa Konseyinin başlattığı kitap okuma kampanyası boyunca bütün afiş ve dokümanlarda logo olarak kullanılmıştır. Çalışmalarını, 'Turhan Selçuk Karikatür Albümü', '140 Karikatür', 'Turhan 62', 'Hiyeroglif', 'Hal ve Gidiş Sıfır' ile 'Söz Çizginin' adlı albümlerinde toplayan Karikatür ve medya dünyasının ustalarından Turhan Selçuk'a rahmet, Selçuk ve Cumhuriyet ailelerine de başsağlığı diliyorum.''

CHP Grup Başkanvekili Kemal Kılıçdaroğlu, katıldığı NTV canlı yayınında "Turhan Selçuk, önemli bir karikatüristti. Cumhuriyet okurlarına başsağlığı diliyorum" dedi.

Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, vefat eden karikatürist Turhan Selçuk'un Türk mizahına getirdiği yenilikler, yaptığı katkılar ve ardında bıraktığı eserleriyle saygıyla hatırlanacağını bildirdi. Bakan Günay, Selçuk'un vefatı nedeniyle yayımladığı başsağlığı mesajında, duyduğu derin üzüntüyü dile getirerek, şunları kaydetti: ''Türkiye'nin olduğu kadar dünya karikatür sanatının da önde gelen isimlerinden biri olan usta sanatçı Turhan Selçuk'un vefatını üzüntüyle öğrendim. Selçuk'u Türk mizahına getirdiği yenilikler, yaptığı katkılar ve ardında bıraktığı eserleriyle saygıyla hatırlayacağız. Turhan Selçuk'a Allah'tan rahmet, ailesine ve sanat çevrelerine başsağlığı diliyorum.''

DSP Genel Başkanı Masum Türker, yayımladığı başsağlığı mesajında, Selçuk'un vefatından büyük üzüntü duyduğunu ifade ederek, şunları kaydetti: ''Türk mizahının duayenlerinden olan Selçuk, yalın çizgileriyle halkın sorunlarına, insan ilişkilerine ve siyasete dair derin hikayeler anlatmış büyük bir ustaydı. Abdülcanbaz gibi ölümsüz bir karaktere can vermiş, karikatürleri Türkiye ve Avrupa'da birçok müzede sergilenmiş olan Selçuk'un çizgileri her zaman yaşayacak. Selçuk'a rahmet, ailesine ve tüm Türkiye halkına başsağlığı diliyoruz. Selçuk'u hep sevgi ve saygıyla anacağız.''

CHP Genel Başkan Yardımcısı Onur Öymen, karikatürist Turhan Selçuk'un, Türkiye'nin sosyal meselelerini en iyi şekilde algılayan, sosyal, siyasi hicvi başarılı şekilde yansıtan bir sanatçı olduğunu belirtti. Öymen, şöyle konuştu: "Türkiye'nin sosyal mesellerini en iyi şekilde algılayan, sosyal, siyasi hicvi başarılı şekilde yansıtan bir sanatçıydı. Onun eserleri gerçekten daima hatıralarımızda yaşayacaktır. Yarattığı şahsiyetler Türk toplumuna yıllardan beri esin kaynağı olmuştur. Toplumumuzu çok etkilemiştir. Turhan Selçuk'un ölümünü büyük üzüntüyle karşıladım.''

Sabah saatlerinde hastaneye gelerek doktorlardan bilgi alan Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül, çıkışta gazetecilere yaptığı açıklamada, “Karikatürist değerli düşün adamı sevgili Turhan Selçuk’u kaybettik başımız sağolsun. Kendisi bugüne kadar zaman zaman yaptığı yapıtlarla bizleri düşündürdü. Zaman zaman bizleri ağlattı, zaman zaman da bizleri güldürdü. Abdülcambaz eserinin dünyadaki yaratıcısıdır. Abdülcambaz’ın bundan sonra çok daha emin ellerde müze olarak yaşaması lazım. Abdülcambaz müzesi yapılması lazım. Müze yaptığımız zaman Turhan Selçuk rahat edecektir ve huzur içerisinde manevi dünyasında mutlu olacaktır” diye konuştu.

FOTO GALERİ İÇİN TIKLAYINIZ

Cumhuriyet gazetesi eski Genel Yayın Yönetmeni, TGS’nin eski Genel başkanlarından Oktay Kurtböke’nin eşi ve Şişli Belediye Başkan Yardımcısı Gufran Kurtböke hastaneye geldi. Kurtböke, “Dünyanın en büyük karikatüristlerinden birini kaybettik. Turhan Selçuk yeri doldurulamayacak biriydi. Hepimizin başı sağolsun” dedi.

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Orhan Erinç, karikatürcü Turhan Selçuk’un ölümüyle ilgili bir açıklama yaptı. Erinç şunları söyledi:  “Değerli ve 60 yıllık kıdemli üyemiz, Türk ve dünya karikatürcülüğünün 69 yıllık çınarı ustamız Turhan Selçuk’u kaybetmiş olmanın üzüntüsü içindeyiz. Dünyanın da ünlü ve uzun soluklu karikatür ustalarından olan Turhan Selçuk’un, gazeteciliğin karikatür dalına getirdiği yeniliklerle, çizgi  roman kahramanları kendisinin  unutulmadan aramızda yaşamasını  sağlayacak  karikatür klasikleri arasında yerini almıştır.Selçuk’un ailesine, basın karikatür ve sanat dünyasına başsağlığı dileklerimi sunarım.”

Türkiye Gazeteciler Federasyonu Genel Başkanı Atilla Sertel, Turhan Selçuk'un Türk Karikatürünün en önemli ismi olduğunu vurgulayarak, şunları söyledi:  "Turhan Selçuk, tartışmasız Türk karikatünün en önemli ismiydi. Bu önemi ve çizerliği önemüzdeki yıllarda da etkisini sürdürecektir. Onun çizgileri genç kuşaklara ilham olmaya devam edecek yeni nesiller, onun çizgilerini unutmayacaktır. Selçuk;  aynı zamanda bir düşünür, aydın, yurtseverdi. İlkelerinden hiç ödün vermedi. Çizgileri, çizgilerindeki düşüncelerle bize aydınlığı gösterdi. Türkiye, çok büyük bir değerini yitirmiştir. Yakınlarına, sevenlerine, dostlarına, Cumhuriyet Gazetesi çalışanlarına ve Türk halkına baş sağlığı diliyoruz" dedi. 

Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin, Cumhuriyet Gazetesi karikatüristi Turhan Selçuk'un vefatının yüreklerde derin bir iz bıraktığını belirtti. Bilgin şunları kaydetti: ''Ülkenin içinde bulunduğu durumu, acısıyla, sevinciyle yorumlayan ve kendine özgü çizgisini kullanarak duygularını okuyucuyla paylaşan, çizim dünyasının büyük ustası Turhan Selçuk'un vefatı yüreklerimizde derin bir iz bıraktı. Yaşam bize yerleri doldurulamayacak insanları sunarken gurur duyuyoruz ama aynı insanları kaybettiğimizde de 'niye bu kadar, niye daha fazla değil?' diye kendimizi sorguluyoruz. Turhan Selçuk ölümü ile bize kendisini sorgulatan bir sanatçıydı. Yerinin doldurulamayacağını hep hatırlayarak kendisini sonsuzluğa yolcu ediyoruz. Ailesine, sevenlerine, Cumhuriyet Gazetesi çalışanlarına, medya dünyasına ve okuyucularına başsağlığı ve sabır diliyor, merhuma Allah'tan rahmet niyaz ediyorum.''

Karikatürcüler Derneği Başkanı Metin Peker, üzüntülerinin çok büyük olduğunu dile getirdi. Türk karikatür sanatının çok önemli, "çok efendi" bir çizgisini kaybettiğini belirten Peker, "Turhan Selçuk, ülkenin en önemli devrimcilerindendi. Çizgisini her zaman faşizme ve emperyalizme karşı kullanan, adam gibi adam, insan gibi insan, karikatürcü gibi karikatürcüydü" diye konuştu. Peker, Selçuk'un derneğin kurucularından ve onursal başkanı olduğunu hatırlatarak, "O, doğruluğun simgesiydi, Türk karikatür sanatının başı sağolsun" dedi.

Cumhuriyet Gazetesi çizerlerinden, karikatürist Murat Sayın da "Turhan baba" diye hitap ettiği Selçuk'un, Türkiye Cumhuriyeti'nin, o eski toprakların mert, sağlam çizerlerinden olduğunu kaydetti. Sayın, "Turan baba bir dönem, bir ekol ve bir duruştu. Onun için de hakkakten çok üzgünüz, çok büyük kayıp. Umarım giden sadece bedenler olur" dedi.
Selçuk'un karikatürcünün sağlam duruşunu simgelediğini belirten Sayın, karikatürün sadece güldürmediğini ancak şimdi "belki korkmaktan" daha çok bu özelliğinin ortaya çıktığını vurguladı. Sayın, "Turhan babanın büyüklüğü her ikisini de çok ustalıkla kullanabiliyor olmasıydı. Karikatürün uyarıcı özelliğini kullanıyordu. Toplumu sadece ayna tutarak yönlendiremezsiniz, o topluma ayna tutmanın yanı sıra, 'bunu, bunu da yapmalısınız' diyordu çizgilerinde. Turan babayı kaybettik ama onun çizgileri, onun sağlamlığı, aynı şekilde devam ettirilir umarım. Ben kendime adıma bunu yapacağım" diye konuştu.

Cumhuriyet Gazetesi karikatüristlerinden Kamil Masaracı yaptığı açıklamada, "Turhan Selçuk, tartışmasız çok önemli isimlerdendi. Önemli çizerliği önümüzdeki yıllarda da etkisini gösterecek. Onun çizgileriyle gençler yetişecek. Çok önemli bir düşünürdü, yurtseverdi. İlkelerinden hiçbir zaman ödün vermedi. Çizgileriyle bize aydınlıkları gösterdi. Siyasetle  içiçe bir insandı ve bir karikatürist olarak en iyi örneklerini verdi. Herkesin başı sağolsun. Turhan Selçuk'u çok özleyeceğiz. Milas'ta Turhan Selçuk'un bir karikatür evi hazırlıkları vardı. İsterdik ki, karikatür evinin açılışında orada bulunabilsin ama orada yeni Turhan Selçuk'ların yetişebileceğine inanıyorum" dedi.

Cumhuriyet gazetesi karikatüristlerinden Semih Poroy ise Turhan Selçuk için "Büyük bir ustayı yitirdik; dünya karikatürünün de bir ustasını... Tanımlanamaz bir üzüntü... Dünya karikatür sanatına unutulmaz bir çizgi üslûbu armağan etmiş olan Turhan Selçuk'un kaybı, parlak bir yıldızın sönmesi gibi. Sonsuzca yaşayacak yapıtları ve aramızdaki sıcak anıları ile onu hatırlamaya devam edeceğiz. Işıklar yağsın üstüne... Binlerce ışık..." dedi.

Karikatürist Tan Oral, Selçuk için, "Kaybını konuşmak çok zor ve inandırıcı gelmiyor. Selçuk, çizgi dünyamızın içinde 70 yıla yakın hep çizdi. Bu çizgi serüveninin içinde hep zirvede oldu. İlginç olan, bu başarılarını sanki pek de önemsemiyordu. Onun için önemli olan insanlıktı, dostluktu ve arkadaşlıktı. Onun hayatına baktığımda, 50'li yıllardan bu yana modern karikatürün en ilginç örneklerini verdi. Haksızlıklara karşı öfkenin en iyi yolunu çizmek olarak değerlendiriyordu.Ben çizdiklerimi Turhan Selçuk'a götürmüştüm ve bir tanesini yayınlanmıştı. Birlikte Karikatürcüler Derneği'nde çok güzel işlere imza attık." dedi.

Karikatürist Selçuk Demirel, ise Selçuk için "Ailesine ve okuyuculara başsağlığı diliyorum. Selçuk'u 70'li yılların başında tanımıştım. O yıllarda çok ünlüydü, Benim için çok önemli bir kişilikti.Çizgileri çok modern izler taşıyordu. Her zaman çok pozitifti. Herzaman politik mizah yaptı, bizim kuşak hep Selçuk'tan etkilendi" dedi.

Karikatürist Bedri Koraman da Turhan Selçuk'un sadece Türkiye'de değil, dünyada da değeri bilinen büyük bir karikatürist olduğunu söyledi. Selçuk'un, 1950 kuşağı olarak bilinen neslin en önde gelen karikatürcülerinden biri olduğunu dile getiren Koraman, sadece siyasi karikatürleri değil, evrensel doğrular üstüne çizdikleriyle de çok güçlü eserler verdiğini anlattı.

Karikatürist Piyale Madra da Selçuk'un dünya karikatür sanatının en iyilerinden biri olduğunu belirtti. Selçuk'un çizgisinin her karikatürcünün istediği, kendine özgü bir tarzı barındırdığını dile getiren Madra, çizgisinin hemen tanındığını söyledi.

İlgili haberler için tıklayınız;

TURHAN SELÇUK'U KAYBETTİK

TURHAN SELÇUK'UN SON ÇİZGİSİ/ SÖZ ÇİZGİNİN

TURHAN SELÇUK'UN ÇİZGİLERİ

"GÖRDÜĞÜMÜZ RÜYANIN BİRBİRİNE BENZEMESİ DOĞALDI"

YAŞAR KEMAL'İN KALEMİNDEN TURHAN SELÇUK

CEMAL SÜREYA TURHAN SELÇUK'U ANLATTI

SELÇUK'UN GÖRÜŞLERİ, AÇIKLAMALARI VE SÖYLEŞİLERİ