Ortadoğu'da gerilim tırmanıyor

İsrail’in yeni koalisyon hükümeti, Ürdün Vadisi’nin ilhakını takvimine alırken bölge ülkelerinden ve uluslararası kuruluşlardan tepki gördü. İsrail’in Washington Büyükelçisi’nin de yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerinin ABD’deki başkanlık seçimi öncesi ‘ilhak’ edilmesi için Washington’da lobi faaliyetleri yürüttüğü ortaya çıktı.

SEÇİM KAYGISI

İsrail’in Kanal 13 televizyonunda yayımlanan haberde, Büyükelçi Ron Dermer’in, İsrail’in Batı Şeria’daki yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerini ABD’de kasım ayında yapılacak başkanlık seçiminden önce ‘ilhak’ etmesi için Başkan Donald Trump’a yakın isimler ile ABD senatosundaki bazı kişileri ikna etmeye çalıştığı belirtildi.

Dermer’in ABD’deki başkanlık seçimini Demokrat Parti’nin adayı olmasına kesin gözüyle bakılan Joe Biden’ın kazanmasından endişe duyduğu, bu nedenle de ilhakın kasımdan önce uygulanması için Washington’da üst düzey ABD’li yetkililer nezdinde lobi faaliyetleri yürüttüğü ifade edildi.

‘DEMOKRATLAR KAZANABİLİR’

Haberde, hem İsrail Başbakanı Netanyahu’nun hem de Büyükelçi Dermer’in, seçimi Biden’ın kazanması halinde ABD’nin Filistin ve İsrail’e yönelik bakışında ‘ciddi’ değişiklik olabileceği endişesi taşıdığına dikkati çekildi.

İsimleri açıklanmayan ABD’li ve İsrailli yetkililere dayandırılan haberde, Dermer’in basına kapalı bir brifingde, “İsrail ilhak konusunda şimdi harekete geçmeli çünkü seçimde ne olacağını bilmiyoruz. Belki Biden kazanabilir. Şu anda açık bir pencere var ve bunu değerlendirmeliyiz” dediği aktarıldı İsrail’in Washington Büyükelçiliğinin ise söz konusu habere ilişkin yorum yapılmadı.

Avrupa Birliği (AB) de İsrail’i işgal ettiği Filistin topraklarını ilhak etme yönünde tek taraflı kararlardan kaçınması konusunda ‘güçlü biçimde’ uyardığını duyurdu.

Birgün'ün haberine göre, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Filistin ve İsrail tarafından kabul edilmedikçe, 1967 sınırlarında bir değişikliği tanımayacaklarını bildirdi. “Başkenti Kudüs olan iki devletli çözümün bölgede sürdürülebilir barışın ve istikrarın tek yolu olduğuna” dikkati çeken Borrell, İsrail’i işgal ettiği Filistin topraklarını ilhak etme yönünde tek taraflı kararlardan kaçınması yönünde çağrıda bulundu.

ÜRDÜN’DEN TEPKİ

Ürdün Kralı ikinci Abdullah, İsrail’in Batı Şeria’yı ilhak etmesinin Ürdün Krallığı ile büyük bir ihtilafa yol açacağı uyarısında bulundu. Abdullah, Alman Der Spiegel dergisine verdiği röportajda, Filistin yönetiminin yıkılması durumunda bölgede daha fazla kaos ve aşırılık yaşanacağını belirterek, “İsrail, temmuz ayında Ürdün Vadisi’ni gerçekten ilhak ederse bu Ürdün Haşimi Krallığı ile büyük bir ihtilafa yol açar” uyarısında bulundu. Ürdün Temsilciler Meclisi üyesi Nisal el-Taani de “İlhak, sadece Filistinlilerin veya İsraillilerin sorunu olmaktan çıkacak, tüm bölgenin istikrarına ve güvenliğine darbe indirecek. Ürdün istisna olmayacak, Filistinli sığınmacılar ülkemize akın edecek. Bu yüzden Krallık, sert yanıta hazır olduğumuzu ortaya koymalı. Bu, sınırlarımızın güvenliği ve ulusal çıkarlarımızı ilgilendiren bir sorun” açıklaması yaptı.

FİLİSTİNLİ GENÇ İÇİN EYLEM

İsrail vatandaşı Filistinliler, geçen hafta tedavi için Tel Aviv’deki bir hastaneye giden epilepsi hastası Mustafa Yunus’un bir tartışma sırasında İsrail güvenlik güçlerince öldürülmesini protesto etti. Başkent Tel Aviv yakınlarındaki Tel Hashomer bölgesinde bulunan Sheba Hastanesi önünde toplanan Filistinliler, öldürülen genç için adalet talep etti. Ortak Arap Listesi Bloku Milletvekili Abbas, Mansur Abbas burada basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Yunus’un tedavi olmak üzere Sheba Hastanesine geldiğini ancak Filistinlilere yönelik ırkçılığın sonucu güvenlik görevlilerince öldürüldüğünü söyledi. Yunus’un öldürülmesine ilişkin şeffaf ve adil bir soruşturma istediklerini vurgulayan Abbas, hem hastane yönetiminin hem güvenlik şirketi yetkililerinin hem de Yunus’u öldüren suçluların adalet önünde hesap vermesi gerektiğini ifade etti.