Pamuk: "Dini ve etnik kimlik baskın"

Son olarak Danimarka'nın en önemli kültür ödülü olarak kabul edilen Sonning ödülünü alan Türk yazar Orhan Pamuk'un, İtalyan "La Repubblica" gazetesinde bugün, "İstanbul'dan Avrupa'nın görünümü ne kadar üzücü" başlığıyla bir makalesi yayımlandı.

Makalesinde Türkiye-Avrupa ilişkilerini ele alan Pamuk, bundan 8 yıl önce; Türkiye'nin Avrupa Birliği (AB) üyeliği konusunda ilişkilerin zirve yaptığını, o dönemde basının büyük bölümünün de bu görüşmelerden memnuniyet duyduğunu anımsattı.

"Bazı gazeteler, iyimserlikle Türkiye'nin müzakere sürecinin 10 yıldan uzun sürmeyeceğini ve ülkenin 2014'te AB'ye tam üye olacağını yazıyordu" diyen Pamuk, aradan çok zaman geçmeden özellikle Almanya ve Fransa'da, Türkiye'nin AB üyeliğine karşı muhafazakar ve milliyetçi çevrelerden karşıt seslerin yükselmeye başladığını yazdı.

Nobel ödüllü Türk yazar, gelişen bu süreç nedeniyle "Avrupa'nın gerçek anlamı"nı sorgulamak durumunda kaldığını belirtti.

Avrupa'nın sınırlarının din temelli çizilmesi fikriyle yola çıkıldığında, nüfusunun yüzde 99'u Müslüman olan Türkiye'nin coğrafi olarak Avrupa'da yer alsa AB'de yer alamayacağını kaydeden Pamuk, makalesinde, "Son derece dar bir tanımlamaya sahip bu görüş, Avrupalıları kendi kıtalarında tatmin eder mi" diye sordu.

Avrupa'yı Batı dışından gelenler için bir çekim merkezi haline getiren şeyin Hristiyanlık olmadığını vurgulayan yazar, Avrupa'yı Hristiyanlığın değil, kaynağında laiklik olan Aydınlanma, Fransız Devrimi ve Sanayi Devrimi gibi, sosyal ve ekonomik dönüşümler ve onların çıkardığı modernitenin model haline getirdiğini ifade etti.

"Bugün Avrupa, para birliğindeki krizle meşgul ve bu nedenle genişleme süreci hızla yavaşlamış durumda. Kimse bu konu üzerinde durmuyor. Türkiye'nin adaylığına olan ilgi de azalmış durumda" diyen Pamuk, Türkiye'de de düşünce özgürlüğünün halen yeterli seviyede olmadığını kaydetti.

Pamuk makalesinde, "Birçok Avrupalı'nın gözü önünde, Asya ve Kuzey Afrika'dan Avrupa'ya devam eden Müslüman göçmen akınının yarattığı endişe ve şüphe, çoğunluğu Müslüman olan bir ülkenin AB üyeliğini gölgede bırakıyor" ifadelerini kullandı.

"Bu korkunun Avrupa'yı kendi içine kapatacağı açık" diyen Nobel ödüllü yazar, Avrupa'nın böyle yaparak, sınırlarındaki duvarları yükselttiğini ve dünyadan uzaklaştığını yazdı.

Orhan Pamuk, "Özgürlük, Eşitlik ve Kardeşlik (Liberte, Egalite, Fraternite) deyişi yavaş yavaş unutuldukça Avrupa, krizin de etkisiyle dini ve etnik kimliğin baskın olduğu muhafazakar bir yere dönüşüyor" dedi.