Papa Francisco'yu yoğun bir gündem bekliyor

Dünyanın en büyük ve en eski kurumunun, Roma Katolik Kilisesi'nin başına geçerek Francisco ismini kullanmaya başlayan 76 yaşındaki Arjantinli Kardinal Jorge Mario Bergoglio, ruhani görevinin yanı sıra kendi hükümeti olan bir devletin de lideri oldu.
Katolik aleminde hemen hemen tüm çevreler, skandallar ve fikir ayrılıklarıyla sarsılan Kilise'nin ruhani bir yenilenmeye, kurumsal reformlara ve dinamik bir liderliğe ihtiyacı olduğu görüşünde birleşiyor ve bu görüşün beraberinde getirdiği beklentiler yeni Papa'nın omuzlarına ağır sorumluluklar yüklüyor.

Vatikan bürokrasisinin iyi yönetilmesi konusu aciliyet gerektirirken, Vatikan'ın içinden ve dışından kimi din adamları, Vatikan hükümetinin (Curia) mevcut haliyle verimsiz olduğunu ve modernize edilmesi gerektiğini düşünüyor. Uzun süredir değişime direndiği bilinen hükümetin reforme edilmesiyse büyük çaba ve kararlılık gerektiriyor.

Daha önce Roma'da görev yapma olasılıklarını değerlendirmeyen ve Arjantin'de çalışmayı tercih eden Papa Francisco "içeriden" olmayışı ve Vatikan'ın yönetimi konusundaki deneyimsizliği, yeni görevinde işini kolaylaştıracak iyi bir ekibi de zorunlu kılıyor.
Kimi yorumculara göre, yeni Papa'nın Vatikan'ın küresel düzeyde, özellikle Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği gibi uluslararası kurumlar üzerinde sahici bir etki yaratabilmesi de gerekiyor.

"Dönüştürücü bir lider"

Papa seçimine katılan kardinallerin pek çoğu, Papa Francisco'nun dönüştürücü bir lider vasıflarına sahip olduğunu düşünüyor.

Papaya yönelik temel beklentiler arasında, "Hazreti İsa'nın mesajını 21. yüzyılın anlayabileceği bir lisanla aktarmanın" bulunduğu da söyleniyor.

Özellikle kilisenin itibarının yeniden kazanılması konusunda kendisinden "iyileştirici bir dokunuş" beklenen Papa Francisco, Kilise'deki muhafazakarlar ve liberaller arasında bir köprü kurma görevini de üstlenmek durumunda.

Papa Francisco'yu meşgul edecek sorunlar arasında Vatikan hükümetinin mali sıkıntıları da bulunuyor. Kara para aklama iddialarıyla sarsılan Vatikan bankasının uluslararası şeffaflık kurallarına göre yönetilmesi, öncelik bekleyen konuların başında geliyor.

Özellikle son dönemde ihmal edilen bölgelerdeki Katoliklerin yeniden bir araya getirilmesi ve İslam coğrafyasıyla ilişkiler de ilgi bekleyen konular arasında yer alıyor.

Papa 2. Jean Paul ile kıyaslandığında Papa 16. Benediktus'un "küresel bir süperstar" dansa daha çok akademik çalışmalarla ilgilenen bir teolog olduğunu düşünenler, Vatikan'ın uluslararası arenadaki gücünü görünmez kıldığı için Papa Francisco'dan küresel düzeyde daha aktif rol oynamasını istiyor.

Ahlaki meseleler

Öteden beri Vatikan'ın gündeminde olan bazı ahlaki sorunlar Papa Francisco'yu da zorlayacak gibi görünüyor.

Papa Francisco'nun özellikle Kilise'nin ahlaki otoritesini sarsan cinsel taciz skandallarıyla homoseksüellik, eşcinsel evlilik, kürtaj ve ötenazi gibi konularda, Papa 16. Benediktus'tan farklı bir tutum izleyip izlemeyeceği merak ediliyor.

Papa 16. Benediktus'un kiliselerdeki cinsel taciz olaylarının görmezden gelindiğine dair özrünü yeterli bulmayan ve sorumlu din adamlarının cezalandırılmasını isteyenler, yeni Papa'dan bu konuda da somut adımlar atmasını talep ediyor.

Katolik dünyasında bazı kesimler, papazların medeni durumlarına yönelik kısıtlamaların kaldırılmasını ve sayıları giderek azalan erkek din adamlarının yerine kadınların atanmasını da istiyor. Daha önce kabul görmeyen bu taleplerin Papa Francisco'ya da yöneltileceği sanılıyor.

"Mütevazi ve iyi bir iletişimci"

Papa Francisco'nun bazı açılardan selefinden farklı olabileceği yönünde görüşler de var.
"Popüler, mütevazi, ılımlı ve iyi bir iletişimci" diye nitelenen yeni Papa'nın, skandallar ve fikir ayrılıklarıyla, Kilise doktrinininde büyük değişiklikler yapmadan ve Vatikan bürokrasisini tehdit etmeden başetmekte Papa 16. Benediktus'tan daha başarılı olabileceği düşünülüyor.

Kimi uzmanlar, şu ana dek Vatikan hükümetiyle mesafesini iyi koruduğu söylenen yeni Papa'nın, sorunlara yeni, taze bir bakış açısıyla yaklaşabileceğini düşünüyor ve yeni Papa'nın Konklav öncesinde kardinalleri, Kilise'nin ve Vatikan'ın nasıl iyileştirilebileceğine dair görüşleriyle etkilediği söyleniyor.

Kilise'nin sorunlarının son dönemde iyice derinleşmesiyle daha da büyüyen bu beklentiler, Katolik aleminin yeni ruhani liderini, papalık seçiminin ilk heyecanı dindiğinde daha da zorlayacak gibi görünüyor.