Posta sektörü yasal düzenlemeye kavuşuyor

Bakanlar Kurulu'nda ele alınan ve imza aşaması tamamlanmak üzere olan tasarı, posta sektörünü yasal bir altyapıya kavuşturuyor. Tasarı ile Ulaştırma Bakanlığı, posta iş ve hizmetlerinin strateji ve politikalarını belirleyecek ve bu amaçla teşvik edici tedbirleri alacak. Posta alanının düzenlenmesinde BTK'ya görev ve yetki veren tasarıya göre Kurum, sektörde faaliyet gösterecek şirketlerin alması zorunlu hale getirilen yetki belgelerinin hüküm ve şartlarıyla ücretlerini belirleyecek, bu belgeleri verecek, onaylayacak, uygulanmasını denetleyecek ve mevzuatın öngördüğü tedbirleri alacak. Sektöre yönelik ücret tarifelerini, bunların uygulama usul ve esaslarını belirleyecek olan BTK, ayrıca posta yoluyla gönderilmesi yasak maddelerle kabulü şarta bağlı gönderiler için düzenlemeler yapacak.
 

Kullanıcı şikayetleri BTK'ya yapılacak

Eşitlik, şeffaflık ve posta tekeli dışındaki alanda rekabetin sağlanması amacıyla hizmet sağlayıcılarının belirlenmiş ilke ve kurallara uymalarını sağlayacak olan BTK, ilgili işletmelerin faaliyetlerinin, yetkilendirme hüküm ve şartlarına uygunluğu ile işletme ve muhasebe kayıtlarını denetleyecek veya denetletecek. BTK, sektördeki firmalara idari para cezası verebilecek, yetki belgelerini belirli bir süreyle geri alabilecek veya iptal edebilecek. Sektördeki kullanıcıların şikayet başvurularını da değerlendirerek gereken tedbirleri alacak olan BTK, posta sektörüne ilişkin denetleme, inceleme ve soruşturma işlemlerini yürütecek. Kurum, posta sektöründe rekabeti tesis etmeye ve korumaya, rekabeti engelleyici, bozucu veya kısıtlayıcı uygulamaların giderilmesine yönelik düzenlemeleri yapacak. Rekabet ihlallerini denetleyecek, yaptırım uygulayacak, gerekli gördüğü hallerde Rekabet Kurulu'ndan görüş alabilecek. Tasarı, evrensel posta hizmeti yükümlülüğünün, görev sözleşmesi imzalanıncaya kadar PTT A.Ş. tarafından yürütülmesini öngörüyor.
 

Yetki belgesi en çok 15 yıl geçerli olacak

Düzenlemeye göre, yetki belgesi almak isteyen kuruluşların BTK'ya başvurmaları gerekecek. Belgenin süresi 15 yıldan fazla olmamak şartıyla Kurum tarafından belirlenecek. Kurum, yetkilendirme taleplerini reddedebilecek, benzer durumlarda şirketlerin sektörde faaliyete geçmesini engelleyebilecek. Yetkilendirme ücretleri, Evrensel Posta Hizmeti Payı saklı kalmak kaydıyla Hazine'ye gelir kaydedilecek. BTK, hizmet sağlayıcılardan bir önceki yıl net satışlarının binde beşini geçmemek üzere uluslararası yükümlülükleri de dikkate alarak idari ücret alacak. Hizmet sağlayıcılar, yetki belgesine konu olan her hizmet için ayrı hesap ve kayıt tutacak, çevreye zarar vermemek için gerekli tedbirleri alacak. Görme özürlülere özgü yazı içeren gönderiler özel hizmet ücretleri hariç posta ücretinden muaf olacak. Tasarının 6. bölümü, tarifeleri ve kullanıcıların korunması ile rekabetin sağlanmasını içeriyor.

Düzenlemede, Rekabet Kurulu'nun, posta sektörüne yönelik tüm kararlarında öncelikle BTK'nın görüşünü ve düzenleyici işlemlerini dikkate alması öngörülüyor. Kurumdan yetki belgesi almadan posta hizmeti verenlerin tesisleri, BTK'nın talebi üzerine o yerin mülki amirince kapatılarak faaliyetlerine son verilecek. BTK'nın posta hizmetleriyle ilgili işlemlerine karşı açılacak davalar, Danıştay'da görülecek. BTK'nın yapısında da değişikliğe yol açan tasarıyla posta sektörüne yönelik olarak Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu'nda 2 üyelik, Kurum'da bir daire başkanlığı ve 17 uzmandan oluşan 20 kişilik kadro oluşturulması öngörülüyor.
 

PTT, bankacılık faaliyeti gösterebilecek

Tasarının ikinci kısmında ise PTT, KİT olmaktan çıkarılıp A.Ş'ye dönüştürülüyor. Düzenleme ile PTT, Türk Ticaret Kanunu ve özel hukuk hükümlerine tabi olarak Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi unvanını alıyor. Buna göre, PTT A.Ş'nin sermayesinin tamamı Hazine'ye ait olacak, sermayesi Ana Sözleşmesinde belirlenecek, KİT'lere uygulanan mevzuata tabi olmayacak. PTT A.Ş, başta bankacılık olmak üzere yurt içinde ve yurt dışında her türlü taşımacılık hizmetlerini de içerecek şekilde posta ve lojistik, pul basım ve satımı, parasal posta hizmeti, parasal posta hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla ödeme araçları sistemlerinin kullanılması, adres bilgi kayıt sistemi ve elektronik sertifika hizmet sağlayıcılığı, elektronik ortam da dahil her türlü tebligat ve telgraf hizmetleri alanlarında faaliyet yürütebilecek. Öte yandan tasarıya göre, PTT A.Ş adına Genel Kurul kararıyla, hem yurt içinde hem yurt dışında şirket kurulabilecek ve başka şirketlere ortak olunabilecek, yurt içinde/dışında iş yeri açılabilecek. Tasarıya göre, PTT A.Ş faaliyetlerine ilişkin ücretlerin tam ve peşin alınması esas olmakla birlikte Yönetim Kurulu'nun gerekli görmesi halinde farklı ödeme esasları da belirlenebilecek.
 

Personelin durumu

Tasarıya göre, PTT'nin A.Ş'ye dönüşmesinden sonra istihdam edilecek sözleşmeli personel, 657 sayılı Kanuna ve diğer kanunların sözleşmeli personel hakkındaki hükümlerine tabi olmayacak. KPSS'ye katılanlar arasından seçilecek sözleşmeli personele yönelik düzenlenmeler daha sonra yönetmelikle belirlenecek. Sözleşmeli personele, iş sonu tazminatı ödenecek. Tasarı yasalaştığında, PTT Genel Müdürlüğünde görev yapan 657 Sayılı Kanuna tabi memurlar, 399 sayılı kanun hükmünde kararnameye tabi kadrolu ve sözleşmeli personel ile 5510 sayılı kanuna göre hizmet akitli çalışanlar, PTT A.Ş'de istihdam edilmeye devam edilecek. Ayrıca özlük ve mali hakları aynen korunacak olan bu personele, görev ve unvanlarına göre Yönetim Kurulu'nca tespit edilen oranlarda tazminat da ödenebilecek.