Pulmoner rehabilitasyon: Nefes al, hareket et, yaşadığını fark et

Pulmoner rehabilitasyon yani solunum terapisi, kronik solunum yolu hastalığı olan ve tedaviye karşın şikayetleri devam eden hastalar için çok büyük önem taşıyan bütüncül bir tedavi yöntemi. Türk Toraks Derneği, süregen nefes darlığı, günlük yaşam aktivitelerinde kısıtlanma, yaşam kalitesinde azalma ve/veya egzersiz kısıtlılığı olan tüm solunum hastalarına pulmoner rehabilitasyon uygulandığını vurgulayarak “Pulmoner rehabilitasyon, hastalığa bağlı gelişen nefes darlığı, hastalığın ilerlemesini önlenme, sağlık durumunun iyileştirilmesi, hastalık atak sayısının azaltılması ve sağ kalımda artış gibi durumları amaçlar” açıklamasını yaptı.  

Sağlık Bakanlığı, Türk Toraks Derneği ve GARD Türkiye (Kronik Havayolu Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı) kapsamında her yıl 14-20 Mart Pulmoner Rehabilitasyon Haftası etkinlikleri yapıyor. 

COVİD-19 SONRASINDA DA YAPILIYOR

Türk Toraks Derneği tarafından yapılan açıklamada, günümüzde uzun süreli solunum hastalıklarının tıbbi tedavisinin standart bir bileşeni olarak kabul edilen pulmoner rehabilitasyonun her yaştaki solunum hastalarına, rehabilitasyon ünitelerinin özelliklerine bağlı olarak hastanede, ayaktan, evde yapılabildiği anımsatıldı. Açıklamada “Covid-19 pandemisi nedeni ile yaygınlaşan tele-tıp kapsamında, internet ortamında eşzamanlı hastanın evinden katılabileceği tele-pulmoner rehabilitasyon programları da uygulanabilmektedir. KOAH (Kronik obstrüktif akciğer hastalığı) başta olmak üzere astım, bronşektazi, interstisyel akciğer hastalıkları, kistik fibrozis, göğüs duvarı hastalıkları, nöromusküler hastalıklar, akciğer nakli öncesi ve sonrası, akciğer kanseri, obezite ilişkili tüm akciğer hastalıklarında başarı ile uygulanabilmektedir. Ayrıca Covid-19 enfeksiyonu sonrası akciğerlerinde değişiklikleri devam eden ve nefes darlığı, yorgunluk, aktivitelerde kısıtlanma gibi şikayetleri devam eden hastalarda da pulmoner rehabilitasyon önerilmektedir” denildi. 

KORONA SONRASI TEDAVİ

Kronik akciğer hastalarında nefes darlığının veya yorgunluğun neden olduğu günlük yaşamdaki hareketsizliğin kemik ve kas içeriğinin, kalp ve akciğer fonksiyonlarının, hareket yeteneğinin gittikçe azalmasına neden olduğu vurgulanan açıklamada, özetle şu ifadelere yer verildi:

“Egzersiz ile kas kuvveti artar, kas dayanıklılığı artarak daha uzun mesafeler yürünebilir, kas ve eklemler daha iyi hareket eder, gevşemeyi sağlar, daha güçlü ve enerjik hissedilir, kalbin çalışması iyileşir, nefes darlığı azalır. Ayrıca vücut savunma sistemi üzerinde olumlu etkiler sayesinde enfeksiyonlardan korunmamızı sağlar. Pulmoner rehabilitasyon programı en az 8 hafta (toplam 24 seans) süre ile uygulanmalıdır. Egzersiz eğitimi bırakıldığında kazanımlar kaybedildiği için egzersiz alışkanlığının devam ettirilmesi gerekmektedir. Kronik akciğer hastalığından dolayı nefes darlığı, çabuk yorulma ve güçsüzlük hissediyorsanız, günlük aktivitelerinizi yapmakta güçlük çekiyorsanız değerlendirme için göğüs hastalıkları uzmanına başvurduktan sonra pulmoner rehabilitasyon programlarından yararlanmalısınız.”

 PULMONER REHABİLİTASYONUN AMAÇLARI 

- Hastalığa bağlı gelişen nefes darlığı ve fonksiyonel yetersizliği ortadan kaldırması,

- Hastalığın ilerlemesini önlenme,

- Egzersiz toleransının artırılması,

- Sağlık durumunun iyileştirilmesi,

- Hastalıklara bağlı oluşabilecek kötü etkilerin önlenmesi ve tedavisi,

- Hastalık atak sayısının azaltılması ve atak şiddetinin hafifletilmesi,

- Yaşam kalitesinin iyileştirilmesi,

- Hastaneye başvuru sıklığı ve yatış süresinin azaltılması sonucunda sağlıkla ilişkili harcamaların azaltılması,

- Sağ kalımda artış sağlamasıdır.