"Ramazan'da alım gücü düştü"

TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar tarafından yapılan açıklamada, Ramazan fırsatçılığı yapılmaması açısından vurgunculara yapılan uyarıların etkisini gösterdiği belirtilerek, toplum örgütlerince ardı ardına yapılan açıklamalarla, yapılması düşünülen zamların geri alındığı, spekülatörlerin oyununun bozulduğu kaydedildi. Bayraktar, bundan sonraki süreçte de spekülatif fiyat artışlarının önüne geçmek için gerekli tedbirler alınmaya devam edilmesi gerektiğini vurguladı.
 

"Tüketicilerin alım gücü düştü"

Ramazanda tüketicilerin alım gücünde düşme gözlemlendiği belirten Bayraktar,"Özellikle kuzu eti üretici fiyatlarında yaşanan artışa rağmen, market fiyatlarında geçen aya göre düşüş olması, tüketicilerin alım gücünün düşük olmasının ve uyarılarımızın etkili olduğunun göstergesidir" dedi. Birlik tarafından yapılan uyarılar nedeniyle Ramazan'da market fiyatlarında ciddi artışlar olmadığını ifade eden Bayraktar,Ramazan ayının ilk haftasında perakende seviyesinde genelde ürünlerde fiyat düşüşleri görülürken, bazı ürünlerde de fiyat atışları meydana geldiğinin altını çizdi. Ramazan ayının ilk haftasında perakende seviyesinde genelde ürünlerde fiyat düşüşleri görülürken, bazı ürünlerde de fiyat atışları meydana gelmiştir. Bayraktar, Ağustos ayında market raflarındaki fiyatlara bakıldığında, salatalıkta yüzde 21.61, fındıkta yüzde 8.30, kuru fasulyede yüzd e6.38, sütte yüzde 4.20, yumurtada yüzde 4.17, patlıcanda yüzde 3.29, pirinçte yüzde 3.26, nohutta yüzde 3.14, sivri biberde yüzde 0.64 ve dana etinde yüzde 0.23 artışlar görüldüğünü açıkladı.
 

Tavuk eti ile sebze ve meyvede ucuzluğun devam ettiğine işaret eden Bayraktar, "Market raflarında kuru incirde fiyat değişimi görülmezken, patateste yüzde 33.37, domateste yüzde 32.41, karpuzda yüzde 30.30, tavuk etinde yüzde 16.91, kavunda yüzde 13.35, limonda yüzde 12.15, kuru kayısıda yüzde 8.87, şeftalide yüzde 8.18, elmada yüzde 3.33, kuzu etinde yüzde 2.48, kırmızı mercimekte yüzde 1.64, havuçta yüzde 1.62, yeşil mercimekte yüzde 1.49, yeşil fasulyede yüzde 1.21, kuru üzümde yüzde 0.33 fiyat düşüşleri görüldü" dedi.
 

"Pazarlamadaki sorunlar üreticiyi ve tüketici vurdu"

Bayraktar, Pazarlamadaki sorunların hem üreticiyi hem de tüketiciyi vurduğunu kaydetti. Etkin bir pazarlama organizasyonunun kurulamamış olması ve mevcut sistemin aracılar tarafından kontrol ediliyor olması nedeniyle, ürün kayıpları yaşandığına ve üretici-tüketici fiyatları arasındaki makasın açıldığına dikkat çeken Bayraktar, düzenin aracıya yaradığını ifade etti. Çoğu üründe üretici ve market fiyatları arasındaki makasın çok yüksek seviyede seyretmeye devam ettiğini söyleyen Şemsi Bayraktar, üreticilerin ürünlerini çok ucuza satarak ayakta kalmaya çalıştığını, tüketicinin ise pahalı aldığı için gerektiği gibi dengeli beslenemediğini belirtti.

TZOB'un Ağustos ayının sonu itibariyle yaptığı tespitlere göre, üretici ve tüketici arasındaki fiyat farkının yaş sebze ve meyvede yüzde 410, kurutulmuş ürünlerde yüzde 223, baklagillerde yüzde 286 ve hayvansal ürünlerde yüzde 244'lere kadar çıktı.
Üretici ve tüketici fiyat farkının en fazla olduğu ilk beş ürüne bakıldığında ilk sırayı yüzde 410 ile karpuzun aldığı, bunu yüzde 359 ile domatesin, yüzde 314 ile patlıcanın, yüzde 297 ile salatalığın, yüzde 286 ile de nohutun izlediği görüldü.

Karpuza yönelik özel bir uyarıda bulunan Bayraktar, üreticiden kilosu 0,10 TL'den çıkan karpuzun, tüketicilere beş katı fiyatla 0,50 TL'ye satıldığını vurgulayarak, "Üreticiler bu fiyatlarla karpuzda zarar ederken aracılar para kazanıyor, halkımız da bu ürünü ucuza yiyemiyor" dedi.
 

Ağustos'ta üretici fiyatlarında değişim

TZOB Genel Başkanı Bayraktar, Ağustos ayı üretici fiyatlarındaki değişimi ise şu şekilde değerlendirdi:

"Üretici fiyatlarında patlıcan, limon, yeşil mercimek, pirinç, kuru kayısı, süt ve dana etinde bu dönemde bir fiyat değişimi olmamıştır. Salatalıkta yüzde 33.33, sivri biberde yüzde 19.55, yumurtada yüzde 18.18, kuzu etinde yüzde 16.67, elmada yüzde 15.38, nohutta yüzde 13.40, kuru fasulyede yüzde 11.36, kuru üzümde yüzde 11.11, fındıkta yüzde 3.23, kırmızı mercimekte yüzde 0.57 fiyat artışı görülmüştür. Salatalık ve sivri biber fiyatlarının artmasının nedeni; serada yetiştirilen salatalık ve biber hasadının tamamlanmış olması nedeniyle piyasada ürün azlığının olmasıdır. Kuru üzümdeki fiyat artışı rekolte düşüklüğüne bağlanabilir. Hasat yeni başlamış olup, bu yıl rekolte geçen yıldan yüzde 20 düşük beklenmektedir. Üretici fiyatlarındaki düşüşlere baktığımızda yeşil fasulye de yüzde 14, havuçta yüzde 15, kavunda yüzde 35, domateste yüzde 36, kuru incirde yüzde 45, patateste yüzde 46, karpuzda ise yüzde 60 düşüşler görülmüştür. Üretici fiyatlarında en fazla fiyat düşüşü görülen ürün geçen aya göre 60 ile karpuzdur. Bu ayda tüm bölgelerimizde karpuz hasadının yoğunlaşması ile piyasada karpuz artışı gerçekleşmiş ve ürün fiyatları gerilemiştir. Patates fiyatlarındaki düşüş nedeni ise, bu ayda hasadın yoğunlaşması ve piyasaya fazla ürün girmesidir. Fiyatı düşen diğer bir ürün kuru incirdir. Kuru incirde hasat yeni başlamıştır. Bu üründe en önemli piyasa aktörü olan Tariş 2009 incir alım fiyatını açıklamamıştır. İncir ihracatında ilk yükleme tarihi de henüz belirlenmemiştir. Bu belirsizlikte ihracatçı henüz ürün alımına başlamamış, rekoltenin de geçen yıldan fazla olacağı beklentisi çiftçi satış fiyatlarına olumsuz yansımıştır."
 

"Üretici ve tüketici temsilcilerinin görüşü alınmalı"

5 Ağustos'ta TBMM'ye sunulan "Sebze ve Meyve Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı"nın TBMM İhtisas Komisyonları'nda görüşülmesi sırasında üreticilerin temsilcisi olan Türkiye Ziraat Odaları Birliği ve Tüketicilerin temsilcileri başta olmak üzere, bütün kesimlerin görüşünün alınmasını isteyen Bayraktar, objektif bir değerlendirme sonunda, hem üreticiyi hem de tüketiciyi memnun edecek bir kanunun yürürlüğe konulması gerektiğini vurguladı.