Rusya'dan korunmak için bir plan daha

İngiliz Guardian gazetesinde bugün Amerikalı diplomatların gizli yazışmalarına dayanarak yayımlanan haberde, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Polonya ve Baltık bölgelerinin olası Rus tehdidine karşı savunulması hazırlığıyla ilgili bilgilerin gizli tutulması talimatı verdiği belirtilerek, olası saldırıların önlenmesi için ABD, İngiltere, Almanya ve Polonya askerlerinden oluşan 9 NATO birliğinin savaşa hazır halde tutulduğu vurgulanıyor.
Belgelerde, Almanya ve Polonya'nın kuzey limanlarının İngiliz ve Amerikan savaş gemilerine açık tutulmasının istendiği belirtilirken, bu plana uygun ilk NATO tatbikatının da Baltık bölgesinde gelecek yıl yapılacağı ifade ediliyor.

Estonya, Letonya ve Litvanya için muhtemel durum planı hazırlanması kararının, NATO'nun Brüksel'deki karargahında ABD ve Almanya'nın isteği üzerine alındığı belirtilirken, ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton tarafından imzalanan gizli bir telgraf, bu planlamanın NATO'nun Avrupa'daki savunma planlarını yeniden şekillendirdiğini gösteriyor.

ABD'nin Brüksel'deki NATO misyonundan Amerikalı Amiral James Stavridis tarafından gönderilen telgrafta ise, eski Sovyet cumhuriyetleri Letonya, Estonya ve Litvanya için savunma planları hazırlanması öneriliyor.

ABD'nin, Varşova ile müzakerelere paralel olarak, Polonya'nın güvenliğini güçlendirmek için Baltık Denizi'ndeki Gdansk ve Gdynia limanlarına özel deniz kuvvetleri göndermeyi, F-16 savaş uçağı filosunu Polonya'da üslendirmeyi, Almanya'daki C-130 Hercul tipi nakliye uçaklarını da yine Polonya'ya yönlendirmeyi önerdiği kaydediliyor.
ABD bu yıl başında Patriot füzelerini Varşova'ya yönlendirmeye başlamış ve Washington'ın bu adımı, Varşova tarafından "hava savunma gücünün artırılması ve ABD'nin Polonya'nın güvenliği taahhüdüne bağlılığı" şeklinde değerlendirilmişti.

Ancak gizli belgeler, Patriot füzelerinin değerinin son derece sembolik olduğunu ortaya koyuyor. Belgeler, Polonya'nın kuzeydoğusundaki Morag üssüne yerleştirilen Patriot bataryasının sadece eğitim amaçlı olduğunu, operasyonel özelliğinin olmamasının yanısıra füzelerle donatılmadığını da gösteriyor.

Polonya, Letonya, Estonya ve Litvanya'nın, NATO anlaşmasının, herhangi bir üyesinin olası bir saldırıya karşı korunmasını öngören 5. maddesinin somut savunma planlarıyla desteklenmediği sürece anlamsız olduğu yönündeki eleştirilerini, Brüksel bu planlamayla gidermeye çalışırken, NATO'nun bu konudaki planlarının Baltık cumhuriyetlerinde "Noel hediyesi" olarak karşılandığı belirtiliyor.

Amerikalı diplomatların Talin'den gönderdiği gizli telgrafa göre, Estonya'nın önde gelen diplomatlarından Paul Teesalu, NATO'nun politika değişikliğini "Erken Noel hediyesi" tepkisiyle karşılıyor.

ABD'nin Riga Büyükelçiliği'nden gönderilen bir başka telgrafta da, Litvanya Dışişleri Bakanlığı Güvenlik Politikası şefinin, hükümetlerinin bu politika değişikliğinden duyduğu memnuniyeti dile getirdiği ifade ediliyor.

Dönemin Polonya Savunma Bakan Yardımcısı Stanislaw Komorowski de Varşova'daki Amerikalı diplomatlara, "Bölgesel bir yaklaşımın en iyi yöntem olduğuna dair kuşkularının bulunduğunu, Varşova'nın Polonya için tek bir planın uygulanmasını tercih ettiğini" söylediği belirtiliyor.

Komorowski, Rusya'nın Smolensk kenti yakınlarında düşen Polonya Devlet Başkanı Lech Kaczsynski'yi taşıyan uçakta bulunuyordu. Kazada Kaczsynski ile birlikte Komorowski de hayatını kaybetmişti.