Saraylar masa örtüsüne kadar soyulmuş

TBMM Başkanlığı, milli saraylardan, görevliler tarafından “yütürülen” tarihi eser ve eşyalarla ilgili “utanç bilançosu”nu açıkladı. “Kleptoman” yöneticilerin, Yıldız Sarayı’ndan “masa zili”, Ihlamur Kasrı’ndan “perde bağı”, Aynalı Kavak’tan “masa örtüsü”, Dolmabahçe Sarayı’ndan “şamdan” çaldığı ortaya çıktı. Dolmabahçe Sarayı’nda ise halılar “yağmur altında” bırakılırken Milli Saraylar Koleksiyonu’nda bulunan ve sergi için gönderilen “Sudan Geçen Bedeviler” adlı tablonun zarar gördüğü belirlendi.

TBMM Başkanlığı, CHP İstanbul Milletvekili Oktay Ekşi’nin milli saraylarla ilgili soru önergesini yanıtladı. TBMM Başkanvekili Sadık Yakut’un verdiği yanıta göre milli saraylarda 2 Kasım 2002’den bu yana tarihi eserlere zarar veren ya da “kaybolan” eşyalarla ilgili sorumlu görülen yöneticiler hakkında davalar açıldı. Açılan davaların bir bölümü devam ederken bir bölümünün ise “fail belirlenemediği” için sonuçsuz kalması dikkat çekti.

Yakut’un soru önergesine verdiği yanıta göre kaybolan/zarar gören eşyalar ve sorumlular hakkında yapılan işlemler şöyle:

Halılar yağmurda ıslandı

Nisan 2003’te Dolmabahçe Sarayı’nda 303 numaralı odada rulo halinde bulunan 6 tarihi halı, çatı onarımı sonrasında yağan yağmur nedeniyle oluşan su sızması sonucu ıslandı. TBMM Genel Sekreterliği tarafından 15 Ağustos 2003 tarihinde 73 bin 500 lira değer biçilen halıların ıslanması nedeniyle sorumlular hakkında idari soruşturma başlatıldı. Kamu davası da açıldı. Soruşturma sonunda personel başka yerlere gönderildi. Açılan davada ise halılardaki hasarlarda davalıların sorumlulukları olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verildi.

Gümüş şamdanlar zarar gördü

2004 yılında Beylerbeyi Sarayı’nda 8 gümüş şamdan bakım ve onarımları yapılmak üzere Dolmabahçe Sarayı Kampusu’nda bulunan gümüş atölyesine gönderildi. Şamdanlar onarım görme ve onarımdan dönme aşamasında evsaf (nitelik, vasıf) kaybına uğradı. İdari soruşturma başlatıldı. İki personele aylıktan kesme cezası verildi. Sonra da işten çıkarılan iki personel hakkında kamu davası açıldı. Birisi beraat etti, diğeri mahkûm oldu. Zararın tazmini için açılan dava ise sürüyor.

Masa zili uçtu

2009 yılında Yıldız-Şale’de teşhir edilen “masa zili” kayboldu. Beş bin lira zimmet çıkarılarak ilgili personelden tazmin edildi.

Tablo zarar gördü

2009 yılında Sabancı Üniversitesi Sabancı Müzesi Müdürlüğü’nce gerçekleştirilen “Batı’ya Yolculuk” adlı sergi için TBMM Milli Saraylar Koleksiyonu’nda bulunan “Sudan Geçen Bedeviler” adlı tablo Sakıp Sabancı Müzesi Müdürlüğü’ne teslim edildi. Tablo hasar görmüş olarak iade edildi. Bilirkişi heyeti oluşturuldu. Heyet 113 bin 895.30 lira değer kaybı biçti. Mahkeme kanalı ile Sabancı Üniversitesi’nden zarar tazmin edildi.

Perde bağları gitti

2012 yılında Ihlamur Kasrı’nda köşk ve kasırlar şefinin zimmetinde olan 4 adet yeni imalat perde bağı bulunamadı. 94.40 lira zimmet çıkarılarak TBMM hesabına yatırıldı.

Masa örtüsü de yok

2012 yılında Aynalı Kavak Kasrı amirinin emekliye ayrılması nedeniyle yapılan devir teslim çalışmalarında “masa örtüsüne” ulaşılamadı. Yanıtta bu durum, “Kasrın amiri olarak görev yapan personelin emekliye ayrılmasına müteakip yapılan devir teslim çalışmalarında zimmetinde bulunan 10/62 envanter numaralı harap durumdaki masa örtüsü görülememiştir” şeklinde anlatıldı. Otuz dokuz lira zimmet çıkarılarak TBMM hesabına yatırıldı.

Şamdanlar kayboldu

2005 yılında Dolmabahçe Sarayı müdürü zimmetinde bulunan koltuğa zarar verdi. Bilirkişi raporu doğrultusunda mahkeme kanalı ile 1500 dolar tazminat davası açılarak tazmin edildi. 2010 yılında ise başka bir skandal yaşandı. O dönem Dolmabahçe Sarayı müdürü başka bir göreve atandı. Devir-teslim çalışmalarında müdürün zimmetinde bulunan yeni imalat “dolap üstü” ile 2 adet apliğin (duvar şamdanı) eksik olduğu anlaşıldı. 270.28 lira zimmet çıkarılarak personelden tazmin edildi. Yanıtta kaybolan apliklerin “hurda vaziyette” oldukları belirtildi.