'Silah trafiğinde Esenboğa durağı'

Arap hükümetleri ve Türkiye’nin son aylarda Amerikan Merkezi Haberalma Teşkilatı’nın (CIA) desteğiyle Suriyeli muhaliflere yönelik askeri yardımları büyük ölçüde arttırdığı savunulurken sevkıyat çerçevesinde Türkiye’deki havaalanlarının kullanıldığı iddiaları bir kez daha gündeme düştü.

ABD’de yayımlanan New York Times gazetesinin dünkü haberine göre, geçen yılın başlarında küçük ölçekle başlayıp giderek yoğunlaşan hava ikmali, Ürdün, Suudi Arabistan ve Katar’dan bu ülkelere ait askeri kargo uçuşlarıyla gerçekleşiyor. Bu çerçevede şu ana dek 160’tan fazla uçak Ankara Esenboğa Havaalanı’nın yanı sıra Türkiye’deki diğer ve Ürdün’deki havaalanlarına indi. Haberde en son muhalifler için Katar’dan bir askeri kargo uçağının önceki gün Esenboğa’ya indiği de ileri sürüldü. Bunun tam da ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin Irak ziyaretinde Bağdat’a, İran’dan Suriye’ye giden silahlar konusunda baskı yaptığı saatlerde gerçekleştirildiğine işaret edildi. Kargo uçuşlarının ABD başkanlık seçimleri sonrasında kasım ayından bu yana yoğunlaştığına işaret edilen haberde ayrıca daha önce basına yansıyan geçen yıl 3 Ocak’ta Katar hava güçlerine ait C-130 tipi uçağın İstanbul’a indiği iddiaları da yansıtıldı. Şubat ayından bu yana en az 30 uçuşun Esenboğa’ya gerçekleştiği öne sürülen habere göre, 26 Nisan’dan 4 Mayıs’a kadar yine Katar hava gücünden kargo uçağı Ankara’ya 6 kez indi. Ürdün hava güçlerinden bir kargo uçağı da Kasım ayında Esenboğa’ya iniş yaptı. Gazetenin iddialarına bahsi geçen ülkelerden doğrulama gelmezken Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Levent Gümrükçü’nün “Elimizde bu tür haber ve iddiaları doğrulayacak resmi bilgi bulunmuyor” dediği belirtildi.

Stockholm merkezli Uluslararası Barış Araştırmaları Enstititüsu’den Hugh Griffiths gazeteye verdiği demeçte geçen yıldan bu yana toplam kargo miktarının yaklaşık 3500 ton olabileceğini söyledi. Gazetenin hava trafiği verileri, çeşitli ülkelerdeki yetkililer ve Suriyeli muhaliflere dayandırdığı haberinde, gizli bölgelerde konuşlu ABD istihbarat görevlilerinin Arap hükümetlerine Suriye’de muhaliflere gönderilecek silah alımında yardımcı olduğu belirtilirken bu alımların büyük bir kısmının ise Hırvatistan’dan yapıldığı iddiası dikkat çekti. CIA görevlilerinin ayrıca bu silahların Suriye’de kimlere verileceği yönünde çalışmalar yaptıkları da haberde yer aldı.

Türkiye’nin sınırlarına giren askeri yardımların karayoluyla Suriye’ye iletildiği, bu aşamada da kargonun uydu alıcılarıyla rahatça takip edildiği ifade edildi. Türk hükümetinin geçen sonbahardan bu yana hava yoluyla sevkiyatın hızlandırılmasına izin verdiği savunuldu. Silah ve teçhizat alımının Suudi Arabistan tarafından Hırvatistan’da yapıldığı, buradan havayoluyla Suriyeli isyancılara ulaştırılmak üzere Ürdün ve Türkiye’ye gönderildiği iddia edildi. Kış boyunca süren bu çoklu lojistik sevkiyatın mimarının ABD’li eski bir yetkili olduğu, programı silah trafiğinin perdenlemesine affen “silah kataraktı” olarak adlandırdığı kaydedildi. Haberde ABD’li yetkililerin, isyancıların komutanlarının yanı sıra Türkiye’deki muhalif politikacıların Suriye konusunda yürütülen programın Ürdün ve Türkiye’yi, Tahran’ın da provakasyon girişimiyle de savaşın içine çekme riski olduğuna işaret ettikleri belirtildi.

Silah sevkıyatına ilişkin Suriye muhalefetinin miktarı yetersiz bulduğu ve kimlerin eline geçtiği konusunda eleştirilerinin olduğu kaydedildi. Gazeteye konuşan muhalif güçlerin komutanlarından Hasan Abud “Özgür Suriye Ordusu’ndan olduklarını söyleyen sahte devrimcilere silahlar veriliyor, onlar da bunu satıyor” diye konuştu. Silah sevkiyatının yetersiz olduğu yönündeki muhaliflerin tepkisine karşı ise eski bir ABD’li yetkili büyük miktarda mühimmat gönderildiğini söyledi.

Haberde CIA’nın silah sevkiyatıne ilişkin rolü konusundaki haberlere ilişkin yorum yapmadığı belirtildi. Sevkiyatın aynı zamanda Suriye’nin geleceğine dönük olarak Sünni Müslüman ülkelerle, Esad yönetiminin yakın müttefiki Şii İran arasındaki yarışı da ortaya koyduğu ifade edildi. Washington uzun süredir Suriye’deki muhaliflere “ölümcül olmayan” yardım söylemini sürdürüyordu. Ancak ABD’den geçen haftalarda İngiltere ve Fransa’nın tersi tutum izlenmesi çağrılarına karşı çıkılmayacağı yönünde bir açıklama gelmişti.