Siyasette gözler Anayasa değişikliğinde

Yarın toplanması beklenen AKP MYK'de, Meclis gündemine taşınacak anayasa değişikliğinin çerçevesi tartışılacak. MYK'de, anayasa değişikliklerinin içeriği ve kaç maddeden oluşacağı da yine bu toplantıda belirlenecek.

Milletvekillerinin eğilimi rapor halinde sunulacak

AKP yöneticilerinin 60'şar kişilik milletvekilleriyle yaptıkları istişare toplantıları geçen hafta tamamlandı. Milletvekillerinin eğilimlerini rapor haline getiren AKP yöneticileri, bu eğilimleri bir rapor haline getirdiler. MYK toplantısında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a sunulacak olan raporda, ağırlıklı olarak milletvekillerinin bir anaya değişikliğinden yana oldukları ancak, ilk adımda dar kapsamlı ve toplumu germeyen bir değişiklikten yana oldukları görüşleri ağırlık kazandı.


5 ayrı paket

AKP'nin daha önce akademisyenlere hazırlattığı "Sivil Anayasa" taslağından, geçen dönem AKP'nin hukukçu milletvekillerinden oluşan komisyon, "5-8-10-15 ve 24" 5 ayrı pakete üzerinde çalışmışlardı.

AKP şimdi bu paketlerden 7- ya da 9 maddeden oluşan mini bir anayasa değişikliği paketine son şeklini verecek.

Edinilen bilgilere göre; daha önce metne konulması beklenen, Yargı, HSYK'nin yapısı gibi düzenlemeler milletvekilleri ve kamuoyunun de görüşleri dikkate alınarak, bu maddelerin hazırlanacak mini paketten çıkarılmasının düşünüldüğü belirtiliyor.


AKP AB'yi unutmayacak

AKP kulislerinde, kapatılma davası sürecinde kendisine en büyük desteği veren AB'yi unutmayacak ve ilişkileri güçlendirmek amacıyla yapılacak anayasa değişikliğinin adını "mini demokratikleşme paketi" olarak gündeme taşıyacak.

"Demokratikleşme" paketinde neler olacak

Yaklaşık 7 ya da madde olarak düşünülen "mini demokratikleşme paketinde" yer alacak bazı değişiklikler şu şekilde dile getiriliyor:

AB ile ilişkileri güçlendirmek ve Avrupa Birliği ülkelerine "AB Reformları" yeniden mesajı vererek, demokratikleşme ve insan haklarına dönük yasal düzenlemelere ağırlık verilecek.
Anayasa Mahkemesi'ne kişisel başvuru hakkı sağlanacak. AİHM hükümleri çerçevesinde temel hak ve özgürlüklere ilişkin kişisel başvurular yapılabilecek.

Anayasa'nın "Kanun önünde eşitlik" başlıklı 10. maddesinin "Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür" şeklindeki ikinci fıkrasına, "Bu maksatla alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı olamaz" cümlesi eklenecek. Böylece 'kadına yönelik pozitif ayrımcılık' Anayasa'ya girecek. Aynı maddeye ayrıca, yaşlılar, çocuklular ve özürlülerle ilgili de pozitif ayrımcılık yapılacağına ilişkin fıkra eklenecek.

İnsan haysiyeti

"Temel hak ve hürriyetlerin niteliği" başlıklı 12. maddeye "İnsan haysiyetine dokunulamaz" hükmü eklenerek, yasalar ve idarenin eylemlerine yeni sınır getirilecek. Buna göre, yasalar, mahkeme kararları insan onurunu zedeleyemeyecek. Gözaltında onur zedeleyici davranışların karşılığı anayasal suç olacak.

"Kişi hürriyeti ve güvenliği" başlıklı 19. maddeye, kişisel verilerin korunmasına ilişkin hüküm eklenecek. Buna göre, kişisel bilgiler, ancak kişinin açık rızasına veya kanunla öngörülen bir sebebe dayalı olarak kullanılabilecek. Kişi kendi hakkındaki bilgilerin amaçları doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını öğrenebilecek.


Yurtdışı yasağı

"Yerleşme ve seyahat hürriyeti" başlıklı 23. maddeye, "Yurtdışı yasakları ancak mahkeme kararıyla verilebilir" hükmü eklenecek. Böylece, özellikle vergi cezalarında kişilere yurtdışı yasağının önüne geçilmiş olacak.


Kamu denetçiliği

Anayasa'nın "hakların korunmasıyla" ilgili bölümüne Kamu Denetçiliği Kurumu'na ilişkin madde eklenecek. Bu kurum, yurttaşlarla kamu kurumları arasındaki sorunlarda 'ombudsmanlık' rolü üstlenecek.


Parti kapatma

"Siyasi partilerin uyacakları esaslar" başlıklı 69. maddeye parti kapatmaları Venedik Kriterleri çerçevesinde zorlaştıran hükümler konulacak. Bu düzenlemeyle, şiddet ve teröre bulaşmadığı sürece partiler kapatılamayacak. Dava açma usulü de değişecek. Dava açılması Meclis'in veya bir kurulun onayına bağlı olacak.