"Sorun, Anayasa Mahkemesi'nin yorumunda"

TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı ve AKP İstanbul Milletvekili Burhan Kuzu, Bilkent Üniversitesi tarafından düzenlenen “Anayasalardaki Değiştirilemez İlkeler” konulu sempozyumla başlayan tartışmaları değerlendirdi. Türkiye'de değiştirilemez maddelerin, ilk olarak 1961 Anayasası'nda getirildiğini hatırlatan Kuzu, bunun sadece Cumhuriyet maddesinin olduğunu söyledi. 1982 Anayasası'nın ise bunu genişlettiğini ve "ilk 3 maddesi değiştirilemez" diyerek Cumhiriyetin niteliklerini bu kapsamın içine koyduğunu ifade etti.

"Çifte standart uygulanıyor"

Kuzu, bu maddelerin değişmezliği konusunun rahatsız edici bir tarafı olmadığını savunarak şöyle dedi: "Demokrasilerde bu maddelerin kapsamına baktığınız zaman laik, sosyal, hukuk ve demokratik devlet değişmez. Değişmez maddeler bunlar. Anayasanın başlangıç kısmı da değişmez kapsamındaydı ama bizden önce değiştirdiler. Değişmez maddelerin değişmezliğiyle alakalı olarak, bu aslında bizde istisna olarak bizde gözüktü, daha önceki dönemlerde. Mesela 'kutsal Türk devleti' vardı, çıkardılar. Bugün değişmez maddelerin değişmezliğini savunurken, çifte standart uygulanıyor. Birileri dediğinde buna karşı çıkanların, Anayasa taslakları var elimizde. TOBB'a, TÜSİAD'a, Barolara hazırladıkları anayasa taslakları hazırlamışlar. Bu taslaklarda Cumhuriyet dışındaki maddeleri değiştirmişler. Ama şimdi bu konuya karşı çıkıyorlar. Bunu çifte standart olarak görüyorum ve samimi bulmuyorum."

"Anayasa mahkemesi yanlış yorumlanıyor"

Kuzu, bu maddelerle ilgili olarak "değişmezlik ilkesinden kaynaklanan bir sorun olmadığını" tekrar ederek, "Sorunun temeli, Anayasa Mahkemesinin yanlış yorumundan, keyfi yorumundan kaynaklanıyor. 'Yaptım oldu' şeklindeki yorumundan kaynaklanıyor. 1970 yılında da aynı hatayı, aynı yorumu yapmıştı. 1982 Anayasası bu işi düzeltti. Ama maalesef YÖK kararında konuya doğru yaklaştı, anayasa değişikliğinde yorumunu doğru yaptı; Ama ondan sonraki kararlarında 1970'teki yorumuna döndü. Bugün anayasayı değiştirme yetkimiz maalesef elimizden alınmıştır" diye konuştu. Burhan Kuzu, Anayasa'nın "değiştirilebilir" maddelerini de bu yanlış yorumlar nedeniyle değiştiremediklerini de ifade ederek, "Bırakın deiştirilemez maddeleri, biz değiştirilebilecek maddeleri değştiremiyoruz. Ne bizim ne de Meclisin değişmez madelerin değiştirilmesiyle ilgili iddiası yok bundan da rahatsız olmuyoruz" dedi.

"11 üyenin yapacağı yorum"

TBMM'nin, "şeklen Anayasayı değiştirme yetkisi olduğunu" öne süren Kuzu, şu değerlendirmede bulundu: "Ama siz bu madelerin yorumunu böyle geniş yorumlarsanız, bakın o zaman ne oluyor? Değişmez maddeleri 4 gruba topladık; laik devlet, demokratik devlet, sosyal devlet ve hukuk devleti. Açın Anayasayı bakın, 177 maddenin dörte bir'i sosyal devlet, dörtte bir'i laik devlet, dörtte bir'i hukuk devlet, dörtte bir'i ise demokratik devletle ilgilidir. Yapılacak değişikliklere buradan bakılır. Anayasa değişikliklerini, istersen 550 kişiyle ve oybirliğiyle geçir, ama yüksek mahkeme bir oy farkıyla derse ki 'ben böyle düşünüyorum', senin işin bitmiştir. Dolayısıyla bizim anayasa yapma yetkimiz teorik olarak şu an mevcuttur. uyulamada nasıl olacağı belli değildir. Meclis burada Anayasa değiştirirken, 'yapıyorum ama bunun akibeti ne olacak bilmiyorum' diyecek. Hiçbir kuralı ve güvencesi, yok. Bu oradaki 11 üyenin yapacağı yorumla olacak."