Soyut sanat ustasını yitirdi

Türk resminde soyut sanatın ilk ve en önemli temsilcilerinden Ferruh Başağa, dün 96 yaşında yaşamını yitirdi. 1985’te Sedat Simavi Vakfı Görsel Sanatlar Ödülü’nü kazanmış olan Başağa için, 27 Aralık Pazartesi günü saat 10.00’da Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde bir tören düzenlenecek. Sanatçının cenazesi tören sonrası Teşvikiye Camii’nde kılınacak öğle namazının ardından Aşiyan Mezarlığı’nda toprağa verilecek.

1914’te İstanbul’da doğan Ferruh Başağa, Güzel Sanatlar Akademisi’nde Nazmi Ziya, Leopold Lévy ve Zeki Kocamemi’nin öğrencisi oldu. Bu sıralarda Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği’ne katılan Başağa, askerlik görevinden sonra yeniden GSA Yüksek Resim Bölümü’ne girdi. 1941’de Yeniler Grubu’nun “Liman Sergisi”ne katılan sanatçı, 1947’de okulu bitirdi, 1951’de de Türk Ressamlar ve Heykeltıraşlar Cemiyeti üyesi oldu.

1940-47 yılları arasında Basın-Yayın Genel Müdürlüğü’nde çalışan Başağa, 1971’de Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde mozaik ve vitray atölyesini kurdu.

1940’ların sonlarında, soyut sanatın çağın dinamizmine en uygun tür olduğu düşüncesiyle salt soyut sanata yönelen sanatçı, GSA’daki eğitimi sırasında Nazmi Ziya’dan lirik renk kullanımını, Lévy’den renk değerlerini, Kocamemi’den de kompozisyon düzenini öğrendi ve kişisel anlatım dilini bu üç etkiyi özümseyerek geliştirdi.

Çeşitli arayışlardan sonra 1970’lerde kendi özgün üslubunu geliştiren Başağa, genellikle tek rengin tonlarıyla gerçekleştirdiği tuvallerinde yatay ya da dikey düzenlenmiş üçgenler üst üste bindirilmiş, yer yer de eğrisel düzlemlerle kesilmiştir. Yağlıboyayı suluboya kadar ince kullanmada ustalaşan sanatçının biçimleri olağanüstü bir saydamlık kazanır, aynı zamanda da mozaik ve vitray çalışmalarıyla bir akrabalık oluşturur.

Daha 1950’lerin başında vitray ve mozaik çalışmalarına yönelen Başağa, 1954’te Heybeliada Deniz Harp Okulu için “Preveze Savaşı” adlı 210 metrekarelik bir mozaik pano gerçekleştirdi. (Bu pano, 2001’de, binanın yıkımı sırasında ortadan kaldırıldı.) Bunun dışında, sanatçının İzmir Efes Oteli’nde, Hacettepe Üniversitesi’nde ve TBMM’de mozaik, ODTÜ’de, Gülhane Askeri Tıp Akademisi’nde ve çeşitli banka şubelerinde vitray çalışmaları bulunuyor.