ŞT'de 5 istifa

Bir gecede “tepeden inme” yeni yönetmelikle bir sezonu geride bırakan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları’nda (İBBŞT) sular durulmuyor. İBBŞT’nin 5 başrol oyuncusu Çağlar Çorumlu, Özge Borak, Tolga Coşkun, Özge O’Neill ve Yasemin Güvenç istifa etti. Diğer yandan, geçen günlerde basında “Tiyatrocuların zaferi” şeklinde yansıtılan İstanbul 1. İdare Mahkemesi’nin yeni yönetmelikte değiştirdiği iki maddenin aslında tiyatronun bürokratlar tarafından yönetilmesini engelleyecek maddeler olmadığı ortaya çıktı.

Tiyatro Platformu Eşsözcüsü Ragıp Yavuz ile İŞTİSAN (İBBŞT Sanatçıları Derneği) Başkanı Levent Üzümcü’yle İBBŞT’nin durum değerlendirmesini yaptık. Yavuz ile Üzümcü “Ciddi bir hukuksuzluk var. Sanatçılar yine mağdur olabilir” diyor.

Değişen maddelerin birinde, İBBŞT sanatçılarının İstanbul dışına çıkmak için izin alma zorunluluğu iptal edildi. Mahkeme bu maddeyi, seyahat özgürlüğünü kısıtladığı gerekçesiyle iptal etti.

Yeni yönetmelik, İBBŞT’nin 7 kişilik yönetim kurulunda, sanatçılar arasından seçilen iki sanatçı üyeyi kaldırmıştı. Mahkeme bu maddeyi de iptal etti ancak bu madde değişse de yönetim kurulunun çoğunluk üye sayısı ve İBBŞT’deki yetki yine bürokratlarda kalabilecek. Çünkü, yeni yönetmeliğe göre İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı, genel sanat yönetmeni dahil 7 kişilik kuruldaki 5 kişiyi bürokratlardan seçebilme yetkisine sahip.

Ragıp Yavuz, İBBŞT’nin kötü bir sezon geçirdiğini söylüyor. Aylık oyun programlarında çok büyük aksamalar yaşandığını, İBBŞT tarihinde ilk kez bir sezonda 18 seans oyunun iptal edildiğini, ödül adaylıklarında çok büyük bir azalma gözlendiğini belirtiyor.

Yavuz ile Üzümcü, mahkemece, yönetim kurulundaki sanatçı üye hakkının verilmesine karşın neden Edebi Kurul’daki geri alınan sanatçı üye hakkının verilmediğini soruyor. En önemli beklentilerinin genel sanat yönetmeninin tekrar yönetim kurulu başkanlığına getirilmesi ve İBBŞT’nin bir sanat kurumu olarak tanımlanması olduğunu vurguluyorlar. Hukuksal mücadeleye devam edeceklerini, kararın temyizinde sendika avukatlarının bu konuda zorlayıcı olacağını söylüyorlar.

Ragıp Yavuz, “Böyle bir yönetmelikle 100 yıllık bir sanat kurumunun yönetilemeyeceğini, geçen sezon açık bir şekilde ortaya koydu. Diğer yandan kadrosuzlaştırma politikasıyla taşeron şirket kullanarak kaliteli sanat çalışanı elde tutmanın imkânsızlığı da istifalarla iyice su yüzüne çıktı. Bütün yaşananlar benden kendimi değerli hissetme duygumu geri aldı. Bu yönetmelik sanatçıyı değersizleştirdi. Herkes mutsuz, yüzler asık, sanatsal üretim anlamında hiçbir motivasyona sahip değildi. Her zaman bir umut vardır. Sanatçı son sözü karanlığa bırakmaz” diyor.

Levent Üzümcü de düşüncesini, “Bu siyasi bir mücadele değil, tiyatroyu koruma mücadelesi. Genel sanat yönetmeninin tüm yetkileri alınana dek devam edecek. Sanatla uğraşmak özgür düşünce ister, aydınlık fikir ister, eleştirilmek ister. Herkes oldurmaya çalışıyor ama olmuyor. Bu yıl geçen sezondan kalan oyunlarla idare edilmeye çalışıldı. Pek çok isim görevden alındı. Hukuksuzluk var, sanata karşı, hukuka karşı” diye ifade ediyor.