Tefeci seçmen AKP'yi birinci yaptı

Yerel seçimlerde yüzde 45'lik oyla birinci parti çıkan AKP bu başarıyı, sandığın ve siyasi kurumların çökme riskini göze alan, AKP Hükümetinin deşifre olan ağır bozukluklarını göz ardı eden tefeci seçmen sayesinde elde etti.

S Bilişim Danışmanlık şirketi “Siyasi İstikrar İndeksi (Sİİ) 2014 Yılı Ara Rapor”nada AKP seçmeniyle ilgili kritik tespitlerde bulundu.
30 Marttaki seçimde seçmenle AKP arasında kurulan yeni ilişkinin temel vasfı; siyasi kredi şeklinde değil siyasi tefecilik şekline büründü. S Bilişim Danışmanlık'ın raporunda öne çıkan başlıklar şöyle:

* Seçmen 2002'den itibaren AKP'den, hizmet ve refah üretmesini bekledi. 2011'de aynı seçmen AKP'nin Anayasal kurumsal yapıda denetleme-dengeleme yeteneklerini kaldırma niyetini onayladı. Ancak seçmen bu kez beklentilerinin tam karşılığını alamadı. Anayasal kurumsal yapıda kaldırılan denetleme-dengeleme kontrolsüz iktidar mimarisi ve kirlilikleri tetikledi.

AKP için her yol mubah

* AKP de seçmenin beklentilerini karşılamak için türlü yola başvurdu. Finansal erişim kolaylığı, sosyal yardımların sürdürülmesi, alt-yapı müteahhitlikleri başta olmak üzere iktisadi ağını daha fazla çalıştırmak ve bu ağlara daha fazla kaynak aktarma bu yollardan bazılarıydı.

* İktisadi ağın desteklenmesi için kamunun tüm tedarik-ihale düzeni için, kamu
bankaları kullanıldı. Yetmedi; dövizde açık pozisyonlar üretildi ve bu sahada kamucu
etkileşimi yüksek iktisadi ağlarda eksenleşme / yoğunlaşmaya yol açıldı. Bu yöntem AKP'yi 17 Aralık sürecine götürdü.

* Kamu ya da iktidar iktisadi ağlarına açılan büyük krediler, dengeli işleyişi bozdu.
Mart 2014 yerel seçimlerinde seçmenle AKP arasında yeni ilişki tesisinde bu sayılan gelişmeler etkili oldu. Tesis edilen yeni ilişkide artık; siyasi kredi formatı sürdürülemezdi.

* AKP iktidar makamı için seçmen nezdinde, Anayasal kurumsal denge denetleme yetenekleri kaldırılsa da bu, ülkeyi yönetmede yetersiz kalmıştı. Ancak, finansal erişim yükselen maliyetlere rağmen sürdürülecekse, yaşam maliyetlerini düşüren kamu hizmetleri üretilecekse, çözüm süreci muhafaza edilecekse, AKP desteklenmeliydi.

* Kurumsallığını ve makul siyasi aklını yitirse de, meşruiyetini azaltsa da, kirliliği deşifre olsa da seçmen muhalefeti değil AKP'yi destekledi. Çünkü AKP, baskı altında güç politikasıyla her halükarda sorun aşma niyetini sergiledi.

* Seçmenle AKP arasında ilişkinin yeni biçimi, Anayasal kurumsal yapının tamamen ıskatı, muhaliflerin ve toplum iletişim evreninin baskılanması, küresel siyasi dengeyle açık zıtlaşma pahasına tesis edilecekti.

Tefeci seçmen ne ister?

* 2014’e gelindiğinde seçmen, düzgün ilişki formatlı kreditör olarak kalmadı, gelişmeler karşısında mevzii değiştirdi, tefeciliğe geçti. İktidarın yitirdiklerini ve deşifre olan ağır bozukluklarını göz ardı etti. İktidar kirliliklerini hukukla sterilize etmeyerek sandığın / siyaset kurumunun çökme riskini göze aldı.

* Tefeci seçmen; güç politikası kullanımına olur verir ama hep daha fazlasını ister; aşırı faiz, tefeciliğin tanımlarken,toplumsal maliyetler muazzam artar. Düşük faiz, ödememe opsiyonu, kâr için sınırsızlık ister.

* Tefeci seçmen; muhalefetin iktidar imkânlarından tam uzaklaştırılmasını ve kamu hizmet sunumunun tam ayrıştırılarak işletilmesini ister.

* Kreditör seçmen iktisadi konsolidasyonların düzgün, yavaş, öngörülebilirliğini, tefeci seçmen bunların hızlı-netliğini ister.

* Seçmenin iktidarla tesis ettiği yeni ilişki riskleri artırdığı gibi aksilik halinde katlanacağı maliyetler az çok bellidir.