TİSK'in Kadın Yöneticiler Anketi

TİSK'in Eylül ayında düzenlediği ''Kadın Yöneticiler Anketi''nin sonuçları açıklandı. Konuya ilişkin yazılı açıklamaya göre, anket, TİSK'e üye işveren sendikalarına bağlı işletmelerde görev yapan yöneticiler içinde kadınların ağırlığı ve rolünü belirlenmek amacıyla yapıldı. Özel sektör kapsamında, üye işveren sendikalarından 11'ine bağlı 111 işletmeden cevap alındığı belirtilen ankette, işletmelerin ortak profilinin ''büyük boy sanayi şirketleri'' olduğuna işaret edildi.

Buna göre, söz konusu işletmelerde 2009 Eylül sonu itibariyle, mavi ve beyaz yakalı olmak üzere çalışan toplam personel sayısı 85 bin 427 olarak belirlendi. Anket sonucu hazırlanan raporda dikkat çeken istatistikler şöyle:

-İşletme başına ortalama personel sayısı 770 kişi.

-Toplam personelin yüzde 14,4'ü kadın. (12 bin 260 kadın, 73 bin 167 erkek).

-111 işletmede, Üst Düzey Yönetici olarak görev yapan 714 kişinin 163'ü kadın. (Kadın oranı: yüzde 22,8).

-65 Yönetim Kurulu Başkanı'nın 9'u kadın. (Kadın oranı: yüzde 13,8).

-52 Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı'nın 11'i kadın. (Kadın oranı: yüzde 21,2).

-239 Yönetim Kurulu Üyesi'nin 54'ü kadın. (Kadın oranı: yüzde 22,6).

-122 Genel Müdür/Koordinatör/CEO'nun 34'ü kadın. (Kadın oranı: yüzde 27,9).

-125 Genel Müdür Yardımcısı'nın 26'sı kadın. (Kadın oranı: yüzde 20,8).

-111 Diğer Üst Düzey Yönetici pozisyonlarının 29'unda kadınlar bulunmaktadır. (Kadın oranı: yüzde 26,1).

-111 işletmede Müdür pozisyonunda görev yapan bin 726 kişiden 394'ü kadın. (Kadın oranı: yüzde 22,8).

-Şef düzeyinde görev yapan 2 bin 335 kişiden 512'si kadın. (Kadın oranı: yüzde 21,9).

Özel sektör, kamuya göre önde

Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığı'nın (DPB) 2 Ekim 2009 tarihi itibariyle yayımladığı ''Üst Düzey Yönetici Kadroları'' verilerine de işaret edilen raporda kamuda, ''hiç kadın müsteşar olmadığına'' yer verildi. Söz konusu verilere göre, kamu görevlileri içerisinde çeşitli pozisyonlar itibariyle kadınların payı şöyle:

-Üst Düzey Yönetici: yüzde 6,8

-Müsteşar: yüzde ''0'',

-Müsteşar Yardımcısı: yüzde 2,5

-Genel Müdür: yüzde 6,4

-Genel Müdür Yardımcısı: yüzde 8,3

-Daire Başkanı: yüzde 15,1

-Daire Başkan Yardımcısı: yüzde 7,1

TİSK'in anketi sonucu hazırlanan raporda, şu bilgilere de yer verildi: ''Öte yandan, DPB verilerinde yer almayan 'müdür' ve 'şef' kadrolarındaki durum hakkında, İRİS Eşitlik Gözlem Grubu tarafından 2006 yılında 75 devlet kurum ve kuruluşunda gerçekleştirilen ve Şubat 2007'de yayınlanan 'Kamu Sektöründe Yönetici Kadınlar' Araştırması'ndan bilgi edinilmektedir. Söz konusu araştırmaya göre, devlette müdür ve şef pozisyonlarında toplama göre kadın oranı, Şube Müdürü; yüzde 15,7 ve Şef; yüzde 37,3 olarak görülmektedir. Buna göre, özel sektörün büyük sanayi firmalarında kadınların yönetici pozisyonlarına yükselme olanakları, devlete kıyasla çok daha fazladır. Üst düzey yönetici kadın oranı özelde yüzde 22,8 iken, devlette yüzde 6,8'dir. Genel müdürler içinde kadınların payı özelde yüzde 27,9 iken, devlette yüzde 6,4'tür. Müdür pozisyonunda olan kadınların payı özelde yüzde 22,8 ve devlette yüzde 15,7'dir. Sadece şef düzeyi açısından, fabrikalarda şef kadrosunun kamudaki gibi yaygın olmaması nedeniyle devlet kesimi lehine bir farklılık göze çarpmaktadır. Devlet kesiminde kadınların şef düzeyinde yönetici olduktan sonra daha üst düzey yönetim kadrolarına geçişte sorun yaşadıkları, buna karşılık özel sektörde böyle bir engelin bulunmadığı anlaşılmaktadır.''
 

'Avrupa'da üçüncü'

Raporda, ayrıca Avrupa Komisyonu'nun, ''Avrupa'nın Politikalarında Kadınlar-Eylem Zamanı'' konulu araştırmasına da işaret edilerek, AB ve Türkiye'de büyük şirketlerin yönetim kurulu başkanlığı açısından kadınların payına dikkat çekildi. Raporda şu bilgilere yer verildi: ''Buna göre büyük şirketlerin yönetim kurulu başkanları içinde kadınların payı AB genelinde ortalama yüzde 3 iken, Türkiye-TİSK'te bu oran yüzde 14'tür. Büyük şirketlerin yönetim kurulu üyeleri içinde kadınların payı AB genelinde yüzde 11 iken, Türkiye-TİSK'te bu oran yüzde 23'tür. TİSK camiasındaki kadın yöneticiler, Türkiye'yi AB içinde en yüksek ikinci ve üçüncü sıralara taşımaktadır. Mevcut veriler, TİSK'in 'Kadın Yöneticiler Anketi' ile birlikte değerlendirildiğinde, ülkemizde büyük sanayi işletmelerinde kadınların yönetici kademelerinde yaygın olarak yer aldıkları, bu açıdan devlet kesiminin ise çok geride kaldığı görülmektedir. Öte yandan, ülkemizde kadınlar büyük şirketlerde en üst düzey yönetim kademelerine yükselebilme bakımından AB ülkeleri arasında ilk üç sırada yer alarak, Türkiye'nin yüzünü ağartmaktadır.''