Türk kadınının en büyük sorunu

Vajinismus, cinsel birleşmenin sıkıntılı, keyifsiz, zor ve ağrılı gerçekleşmesi, cinsel ilişkiye girmekten korkma veya cinsel ilişkiye girememe, cinsel ilişkinin kısmen gerçekleşmesi, kadın doğum muayenelerinden çekinme gibi belirtilerle kendini gösteriyor. Kadınların en sık yaşadıkları cinsel sorunlardan biri olan vajinismus, ülkemizde 10 kadından birinde görülüyor. Bunun en önemli nedenleri arasında ise cinsellikle ilgili konularda bilgisizlik, toplumdaki baskılar ve bu bilgisizlikle gelen korku geliyor. Uzmanlar, bu sorunu yaşayan kadınların pek çoğunun problemlerini yakın çevreleri ile dahi paylaşamadıklarını belirterek, “Böyle olunca sorun içinden çıkılamaz bir hal alıyor. Depresyon, öfke patlamaları, eşlerine yeterli gelemediklerini düşündükleri için aldatılma korkusuyla paranoya (şüphecilik) gibi sorunlar da beraberinde geliyor” diyorlar.

Vajinismus, kadına ait bir cinsel sorun gibi görünse de sorun aslında erkeğin de sorunu. Bu süreçte erkeğe ciddi görevler düşüyor. Erkeğin eşinin kaygısını paylaşamadığı, ona güven ve destek vermek yerine öfkeli, anlayışsız yaklaşımlarda bulunmasının sorunu daha da büyüteceği belirtiliyor. Türk Alman Jinekoloji Eğitim, Araştırma ve Hizmet Vakfı (TAJEV) Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Cihat Ünlü ile vajinismus ile ilgili merak edilenleri konuştuk.

- Vajinismus nedir? Neden olur?

Vajinismus, vajinanın üçte birindeki kaslarda cinsel birleşmeyi engelleyecek bir biçimde, yineleyici ya da sürekli olarak istem dışı spazmın olması olarak tanımlanmakta. Tanı konulabilmesi için bu bozukluğun, belirgin bir sıkıntıya ya da kişiler arası ilişkide zorluklara neden olması şartı var. Vajina kaslarının istek ve irade dışı olarak kasılması ile korku, kaçınma, ağrı veya ağrı beklentisi tabloya eşlik edebilir, bu durum cinsel birleşmeye izin vermez. Bazı kadınlarda bacaklar, bütün gövde kasları ve hatta çene bile kasılabilir. Genel bir kilitlenme hali yaşanabilir. Bazı vajinismus hastalarında birleşme girişimi esnasında, kasılmanın yanı sıra vajina girişinde şiddetli ağrı, yanma ve batma hissi bulunur. Bir kadın hayatının hiçbir döneminde spazm ve ağrı yaşamadan cinsel birleşmeye giremiyorsa bu genellikle ‘birincil vajinismus’ olarak bilinir. Bazen herhangi bir sorun yaşamadan haz verici cinsel birleşmeler yaşayan bir kadında, daha sonradan vajinismus gelişebilir ve bu durum ‘ikincil vajinismus’ olarak adlandırılır.

- Ülkemizde ve dünyada yaygınlığı nedir?

Vajinismus gelişmiş ülkelerde ortalama yüzde 4-5 görülürken; ülkemizde yüzde 10-12 oranında görülüyor. Türkiye’de cinsel tedavi birimlerine başvuran hastaların yaklaşık yüzde 50’si vajinismus. Batı ülkelerinde ise yüzde 10 civarında. Bu kadar yaygın olma nedeni cinselliğin tabu olarak görülmesi, cinsel eğitimlerin yetersizliğidir.

‘Hipnoza gerek yok’

- Tedavisi mümkün mü?

Yüksek oranda tedavi edilebilir bir bozukluktur. Tedavinin sonucunda tam bir iyileşme beklenir. Başarılı bir vajinismus tedavisinda ilaçlar, ameliyat, hipnoz ve başka karmaşık tedavilere gerek yoktur. Davranışçı ve bilişsel yöntemlere dayalı cinsel terapi tekniklerinin aşamalı olarak uygulanması ile tedavi edilen çiftlerin ağrısız ve haz verici cinsel birleşmeler yaşaması mümkündür. Tedavi motivasyonu yüksek hastalarda, cinsel ağrı ve penetrasyon problemlerinin üstesinden gelmek ortalama 6-8 haftada gerçekleşir. Yoğunlaştırılmış tedavi programlarıyla ve tam zamanlı çabayla, komplikasyonsuz vakalarda 2 haftalık süre içinde de düzelme olduğunu bildiren araştırmalar vardır.

Depresyona yol açabilir

- Vajinismus, depresyon gibi ruhsal sorunlara yol açar mı?

Vajinismus hastaları en yakınlarına bile anlatamadıkları bu mahrem konuları karşısında tam bir çaresizlik ve mutsuzluk içerisindedir. Gizli bir depresyon hali oluşur. Dönem dönem öfke patlamaları şeklinde olmadık şeylere kızıp, çevreleri veya eşleri ile tartışmalara girebilirler.

- Bu sorunları yaşayan kişi, kime başvurmalıdır?

Hasta jinekologdan tıbbi yardım almalıdır, kadın pelvik organlarında bir sağlık sorunu olup olmadığı tespit edilmelidir. Pelvik taban kaslarının kontrolü ve gevşetilmesi konusunda uzmanlaşmış fizyoterapistlerdir.

Psikiyatri, psikolog ve ilişki danışmanları da duygusal çatışma yaşayan, eşiyle ilişki-iletişim sorunları olan vajinismus hastalarının uzman danışmanlık almaları uygun olabilir. Cinsel terapistler, pelvik bölge ağrısı konusunda uzmanlaşmış profesyoneller ve konuyla ilgili diğer branş uzmanları da vajinismus tedavisinde önemli yardımlarda bulunurlar.