'Türkiye bugün daha az laik'

“Ortadoğu’nun kalbi” denilen Mısır bir dönüşümden geçiyor. İki hafta içinde seçimlere gidecek bölge ülkesi Türkiye de öyle. Peki bu her iki dönüşümde laiklik nerede kendine yer bulacak, hatta bulabilecek mi? Bahçeşehir Üniversitesi Hükümet ve Liderlik Okulu’nun düzenlediği 2023 Türkiye’nin Dış Politika Vizyonu konulu panel kapsamında İstanbul’a gelen Amerikalı Senatör Brad Miller ve Mısır’ın Ankara Büyükelçisi Abderahman Salaheldin, Cumhuriyet’in laiklikle ilgili sorularını yanıtladılar.

Brad Miller, ABD’nin “demokratik, laik ve serbest ticarete odaklı bir Türkiye” ile ortaklıklarını sürdürmek istedikleri vurgusunu yaptı. Türkiye’nin laik ve demokratik bir ülke olduğunu söyleyen Miller, buna rağmen basından takip ettiği kadarıyla “şimdiki iktidarın geçmiş dönemlere göre daha az laik olduğu” izlenimine kapıldığını ifade etti. Ama buna rağmen Türkiye’nin “daha az laik” olmasının ABD ile ilişkilerinde sorun yaratmayacağını vurgulayan Miller ancak farklı dinlere toleransın korunmasını beklediklerini de dile getirdi. Miller, Türk halkı 12 Haziran seçimlerinde hangi partiyi iktidara getirirse getirsin, ABD’nin Ankara ile çalışmaya devam edeceğini de sözlerine ekledi.

 

Mısır mı Türkiye’ye benzesin, Türkiye mi Mısır’a?

Mısır’ın Hüsnü Mübarek’in devrilmesiyle birlikte “yeniden kuruluş” aşamasından geçtiğini belirten Mısır’ın Ankara Büyükelçisi Abderahman Salaheldin ise Mısır kamuoyunda “sivil devlet” kurulması konusunda fikir birliği bulunduğunu ancak farklı siyasi grupların “sivil devleti” kendilerine göre farklı yorumladıklarını söyledi. Salaheldin, Mısır anayasasının 2. maddesinde “İslami kanunlar yasamanın başlıca kaynağıdır” maddesini hatırlatarak, “Mısır laik olsun mu olmasın mı tartışılıyor, bu soru sandıkta yanıtlanacak” şeklinde konuştu.

Büyükelçi “Türkiye’nin Mısır’a ve bölgeye model olup olamayacağına” yönelik sorumuzu,“Mısır’da laiklik yanlıları Türkiye’yi örnek alalım diyor, laiklik yanlısı olmayanlar ise Türkiye bizi örnek alsın diyor” cümleleriyle yanıtladı. Salaheldin, “Mısır’da eylül ayında yapılması planlanan genel seçimlerde Müslüman Kardeşler’in parlamentoda çoğunluğu kazanması durumunda ne olacağı” sorumuza da, “Müslüman Kardeşler de sivil devleti destekliyor, bu da ülkeyi dini liderlerin değil seçimle işbaşına gelmiş politikacıların yönetmesini istedikleri anlamına geliyor” şeklinde yanıt verdi.

Direnişçi Mısırlı gençler Türkiye’ye geliyor

Salaheldin, Mısır’daki halk ayaklanmasını organize eden gençlerden bir grubun Türk hükümeti ve düşünce kuruluşu SETA tarafından seçim çalışmalarını izlemeleri için Türkiye’ye davet edildiklerini ve 3-8 Haziran tarihlerinde İstanbul ile Ankara’ya ziyarette bulunacaklarını da kaydetti. Bu arada, toplantının konuşmacılarından olan Suriye’nin Ankara Büyükelçisi Nidal Kabalan’ın, sağlık nedenleriyle toplantıya katılamadığı bildirildi.