Türkiye cevizde dünya ile yarışıyor

Türkiye birçok tarımsal ürününün yanı sıra ceviz üretimiyle de dünya liginde yarışıyor. Dünya ceviz üretiminin yaklaşık yüzde 8'ini karşılayan Türkiye, büyük üretici ülkeler sıralamasında Çin ve ABD'nin ardından üçüncü sırada yer alıyor.

2010 yılı FAO verilerine göre, dünyada 844 bin hektar alanda, 2 milyon 555 bin ton ceviz üretiliyor. Dünya üretiminde ilk sırayı 1 milyon 61 bin ton üretimle Çin alırken, bunu sırasıyla, 457 bin tonla ABD ve 178 bin tonla da Türkiye izliyor. Dünya ceviz verim ortalaması da dekar bazında 240 ile 300 kg arasında değişim gösteriyor.

Türkiye'de ceviz üretimi istikrarlı bir seyir izlerken, verilen desteklerin de etkisiyle son 10 yılda ceviz üretimi yüzde 52,7 oranında artışla, 2011 yılında 183 bin 240 tona çıktı. 2002 yılında üretim 120 bin ton seviyesindeydi. Cevizde meyvelik alanı da aynı dönem içinde 140 bin dekar alandan 468 bin 378 dekar alana ulaştı.

Türkiye'nin ceviz üretiminin 2012 yılında da 194 bin 298 ton düzeyinde olacağı tahmin ediliyor. Öte yandan son 10 yılda toplam ağaç sayısında da önemli bir artış kaydedildi. Ceviz ağacı sayısı 2002 yılında 5,8 milyon iken 2011 yılında 9,6 milyona çıktı.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nca uygulanmakta olan sertifikalı/standart fidan kullanım desteği uygulaması çerçevesinde 2005-2011 yılları arasında 354 bin dekar ceviz bahçesi tesis edilirken, üreticilere toplam 73 milyon lira ödeme yapıldı.

Türkiye'de kişi başı tüketim 3 kg

Kabuksuz ceviz ihracatı her yıl artan bir yükseliş gösteriyor. Ceviz ihracatı yapan ülkeler arasında ilk sırada ABD yer alırken, Türkiye bin 473 ton ihracat ile 12'nci sırada yer alıyor.
Türkiye'de ceviz daha çok kabuklu tercih edilirken, hazır besinlerin yaygınlaşması ile talep iç ceviz yönüne doğru kayıyor. Küçük parçalar halinde pasta ve şekerleme endüstrisinde, özellikle dondurma ve şekerlemede tat verici olarak da tüketilen cevizde kişi başı yurt içi tüketimi ortalama 3 kilogram seviyesinde.

Ceviz, Türkiye'nin hemen hemen her bölgesinde yetiştirilmekle birlikte Karadeniz, Ege ve Güneydoğu bölgesi hem ağaç sayısı hem de kalite bakımından Türkiye'nin en önde gelen ceviz üreticisi bölgeleri konumunda bulunuyor. Türkiye'de ceviz üretiminin yüzde 20'si Hakkari, Kahramanmaraş, Bursa, Van illerinde yapılıyor. Bu üretimde en yüksek payı yaklaşık yüzde 8 ile Hakkari alıyor. Türkiye'de ceviz hasat zamanı Eylül başı başlayıp Ekim ortası sona eriyor. Meyve vermeyen ağaçlar da ortalama dikildikten sonra 5 yıl içinde meyve vermeye başlıyor.