"Türkiye ekonomisi bu yıl yüzde 3.7 küçülebilir"

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu'nun 2009 Bahar Ekonomik Tahminler Raporu'nda, otomotiv ve beyaz eşya gibi sektörlerde Avrupa'nın üretim merkezi haline gelen Türkiye'nin, dış talebin gerilemesiyle son aylarda sanayi üretimininde ciddi daralmalarla karşılaştığı belirtilerek, bankaların kredi musluklarını kısmasıyla iç tüketimin ve yatırımların da olumsuz etkilendiği anlatıldı.

2009 yılında Türk ekonomisinin ihracatta daralma, iç talepte hızlı düşüş ve dış finasman bulmakta zorluklar gibi eş zamanlı şoklarla karşılaşma olasılığına dikkat çekilen raporda, son açıklanan verilerin çoğunlukla 2009 yılında yüzde 3,7 küçülmeye işaret ettiği kaydedildi.

Türkiye ekonomisindeki daralmanın, daha önceki örneklerden farklı olarak bankacılık ve finans kesiminden kaynaklanmayacağı vurgulanan raporda, 2001 krizinin ardından yeniden yapılandırılan bankacılık sektörünün sermaye yeterlilik oranının yüksekliğine ve döviz hareketleriyle zehirli varlıklardan kaynaklanan riskin sınırlı kaldığına dikkat çekildi.

Son yerel seçimlerdeki harcamaların ve hükümetin açıkladığı teşvik paketlerinin, düşen iç talebi belli oranda dengelediği anlatılan raporda, Türkiye'nin sağlam bankacılık sektörü ve stok miktarlarının, yeniden ayarlanmasına bağlı olarak 2010'da yüzde 2,2 büyüyeceği tahmin edildi.

AB Komisyonu'nun 2009 Bahar Ekonomik Tahminler Raporu'nda, ekonomik küçülmenin Türkiye'ye faydalı yönünün cari açıktaki iyileşme olacağı belirtilerek şu görüşlere yer verildi:
"Türkiye'de 2002 yılında gayri safi yurt içi hasılanın yüzde 1'inden az olan cari açığın 2008 yılında yüzde 5,7'ye kadar çıkmasının en önemli faktörlerinden birisi emtia ve petrol fiyatlarındaki yükselişti. İç talep ve ithalattaki düşüşle birlikte petrol fiyatlarındaki gerilemeden kaynaklanan dış ticaretteki olumlu fiyat şokları, cari açığın ve dış ticaret açığının daralmasını beraberinde getirecektir. 2009 yılında cari açığın gayri safi yurt içi hasılanın yüzde 1,8'ine ineceğini tahmin ediyoruz. Eğer daralma yönündeki riskler gerçekleşirse Türkiye 2009'da hiç cari açık vermeyebilir."

"Enflasyon Merkez Bankası hedefinin altında kalır"

AB Komisyonu'nun ekonomik tahminler raporunda, Türkiye'de enflasyonun bu yıl yüzde 7,3 ve 2010'da yüzde 6,3'e ineceği tahmin edildi.

"Enflasyon 2009 yılında (Merkez Bankası'nın belirlediği) hedefin altına gerileyecek. Enflasyonu düşmeye zorlayan toplam talepteki daralma ve emtia fiyatlarındaki düşüş, (enflasyonu yükselmeye zorlayan) dövizdeki hareketten baskın çıkacaktır. Bu nedenle 2009 yılında enflasyonun Merkez Bankası'nın yüzde 7,5 hedefinin biraz altına inmesini bekliyoruz" denilen raporda, enflasyondaki düşüşün 2010 yılında da süreceği ifade edildi.

Raporda, artan işsizlik ve işçilik ücretlerinin sabit kalmasının iş gücü birim maliyetini düşüreceği ve yapısal reformları kolaylaştıracağı kaydedildi.

AB'ye göre geçen yıl yüzde 9,4 düzeyine bulunan işsizlik oranı, bu yıl sonunda yüzde 13,1'e ulaştıktan sonra düşüşe geçerek 2010'da yüzde 12,9'a inecek.

Ekonomik daralma nedeniyle bu yıl bütçe gelirlerinde hedefin altında kalması beklenen Türkiye'nin, gayri safi yurt içi hasılasının yüzde 4,6'sı kadar bütçe açığı vereceği belirtilen raporda, 2010 yılında bütçe açığının yüzde 4,1'e gerilemesinin beklendiği ifade edildi.

AB'ye göre bu durumda Türkiye'nin geçen yıl yüzde 39,4 olan kamu kesimi toplam borcunun gayri safi yurt içi hasılaya oranı, bu yıl yüzde 42,7 ve 2010'da yüzde 43,4'e ulaşacak.

Raporda 2010 yılında ise dünya ekonomisinin yüzde 1,9'la yeniden büyüme trendine girerken, AB ve Avro Bölgesi'nin binde 1'le de olsa küçülmeyi sürdüreceği kaydedildi.

Ekonomik ve parasal işlerden sorumlu AB Komisyonu Üyesi Joaquin Almunia, "Avrupa ekonomisi 2. Dünya Savaşı sonrasında karşılaşılan en derin ve en yaygın durgunluğun ortasındadır" uyarısında bulunarak, hükümetler ve merkez bankalarınca alınan önlemlerin dünya ekonomisini gelecek yıldan itibaren yeniden büyümesinin temelini oluşturacağı umudunu dile getirdi.

Rapora göre, 2009 yılında küçülme oranları AB'nin büyük ekonomilerinden Almanya'da yüzde 5,4, Fransa'da yüzde 3, İngiltere'de yüzde 3,8, İtalya'da yüzde 4,4 ve İspanya'da yüzde 3,2 düzeyinde gerçekleşecek. 2010'da ise Almanya binde 3, İtalya ve İngiltere binde 1 büyürken, Fransa binde 2 ve İspanya yüzde 1'le küçülmeyi sürdürecek.

AB Komisyonu'nun 2009 bahar raporu, Uluslararası Para Fonu (IMF) ile Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'nün (OECD) beklentileriyle örtüşüyor. IMF, 22 nisanda Avro Bölgesi'nin bu yıl yüzde 4,2 ve 2010'da yüzde 0,2 küçüleceğini tahmin etmişti. OECD de Avro Bölgesi için 2009'da yüzde 4,2 ve 2010'da yüzde 0,3 küçülme bekliyor.