Türkiye için tam bir felaket

'Amaç Esad'ı güçlendirmek'

Woodrow Wilson Merkezi’nin Ortadoğu Programı Direktörü Henri Barkey’ye göre bu gelişme “Suriye’nin gelecekte parçalanacağını’’ gösteriyor. Türkiye ve Kürt konuları üzerine uzmanlığıyla da tanınan Barkey, “Ruslar, Esad rejimini güçlendirmek, Şam’dan Lazkiye, Tartus hattına kadar Humus ve Hama’yı da içine alan hatta bir Alevi devleti kurmak için Suriye’ye girdi” yorumunu yapıyor. Rusların uçaksavarlar ve hava gücü ile birlikte Türkiye’nin istediği “güvenli bölge” ve “uçuşa yasak bölge” için koridoru daraltacağını kaydeden Barkey, “İlginç olan Putin, Suriye’ye asker yığıp Esad’ın kalışını sağlamlaştırırken, Erdoğan’ın ses çıkarmaması. Ama aynı Erdoğan’ın NATO müttefiki ABD’yi PYD ile birlikte IŞİD’e karşı savaşıyor diye kınaması’’ diyor.

'Ankara'nın tepkisi önemli'

Başkentte Obama yönetimine yakınlığıyla bilinen Center for American Progress adlı düşünce kuruluşunda Türkiye üzerine yazdığı raporlarla tanınan Max Hoffman da Rusya’nın Suriye hamlesinin Türkiye’yi, Suriyeli muhalif gruplara yardım etmesi konusunda yeniden düşünmeye sevkedeceğini söyledi. Hoffman “Özellikle Rusların Türkiye destekli Suriyeli muhalif gruplara saldırdığında Ankara’nın nasıl cevap vereceği veya yine Türkiye destekli grupların Ruslara saldırdığında bunun doğuracağı sonuçlar önemli” dedi.

'Türkiye için tam bir felaket'

Başkentin önemli düşünce kuruluşlarından Middle East Enstitüsü’nde Türkiye Programı Direktörü olan Gönül Tol da “Görünen o ki Rusya’nın Suriye içinde artan askeri angajmanının amacı IŞİD ile mücadeleden çok daha kapsamlı” dedi. Rusya’nın Suriye’deki askeri dengeyi Esad rejimi lehine değiştirmek istediğini savunan Tol, “Batı medyasında çıkan bazı istihbarat raporları, Rus güçlerinin kıyı dışındaki bölgelerde de aktif olduğunu söylüyor. Tüm bunlar Türkiye için kötü haber” dedi.

Tol “Rusya’nın rejime artan desteği sahadaki askeri dengeyi rejim lehine değiştirip savaşın ömrünü uzatacaktır. Bu durum, Türkiye gibi tüm hesaplarını Esad’ın gitmesi üzerine yapmış ülkeler için tam bir felaket” sözleriyle devam etti. Tol ayrıca Rus varlığının Türkiye’nin güvenli bölge hayallerini tümüyle “suya düşürecek bir gelişme” olduğunu ifade etti. Tol “Suriye hava sahasının Rus uçaklarınca korunacak olması hem riski hem de maliyeti artırıyor. Artık Amerikan uçaklarının dahi dikkatli olması gerekiyor’’ dedi.

'Türkiye için kötü bir gelişme'

Washington Enstitüsü’nde Türkiye konularındaki kıdemli uzman olan Soner Çağaptay ise Rusların IŞİD’i hedef yapmak yerine, Esad ile doğrudan çatışan Suriyeli ılımlı muhalifleri, Nusra ve Horasan gibi aşırı grupları hedef alacağını düşünüyor. Çağaptay’a göre bu Türkiye için çok kötü bir gelişme... Çağaptay “Türkiye NATO perspektifini öne sürebilir. Ne var ki Washington’ın tavrı çatışmacı değil, çünkü Suriye için Rusya ile kapışmak istemiyor” dedi.

'Rusya meydan okuyor'

ABD’nin başkentinde uzun yıllar Suriye denince akla gelen uzmanların başında yer alan Smith Üniversitesi Ortadoğu Çalışmaları Başkanı Steven Heydemann’a göre de Rusların Suriye hamlesi “Türkiye’nin Suriye içindeki uçuşa yasak bölge hedeflerini kesin bir şekilde ortadan kaldırdı.” Heydemann’a göre Türkiye buna karşı gelmek isterse Rus güçleri ile çatışmayı göze alması gerekiyor. Rusların Suriye’ye getirdiği bazı hava taşıtlarının tek amacının Suriye hava sahasını korumak olduğunu hatırlatıyor. Heydemann gelişmeleri şöyle yorumluyor: “Ruslar ilk hava saldırılarını Humus’a yaptılar ki burada IŞİD yok. Türkiye’nin desteklediği bazı muhalif grupları vuruyor olabilirler. Bu da Türkiye’yi çok zor bir duruma sokuyor. Diğer bir ifadeyle Türkiye’nin Suriye politikasının temel unsurlarına doğrudan Rusya tarafından meydan okunuyor. Kısacası Türkiye, Rusların Suriye’deki askeri uygulamalarının sonuçlarının tam ortasında.’’