Türkiye-Pakistan-Afganistan üçlü zirvesi

Türkiye-Pakistan-Afganistan üçlü zirvesinde, üç ülkenin siyasi, askeri ve istihbarat kurumları arasında bölgesel güvenlik alanındaki eşgüdüm ve işbirliğine yönelik üçlü temasları devam ettirme kararı alındığı bildirildi.

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Afganistan Cumhurbaşkanı Hamid Karzai, Pakistan Cumhurbaşkanı Asıf Ali Zardari ile üç ülkeden askeri ve istihbarat yetkililerinin katılımıyla gerçekleştirilen üçlü zirvenin ardından ortak yazılı açıklama yapıldı.

Üç Cumhurbaşkanı'nın, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da katılımıyla, samimi ve verimli görüşmeler gerçekleştirdiği kaydedilen açıklamada, önemli gelişmelerin meydana geldiği ve bölgede güvenlik, istikrar, barış ve ekonomik kalkınmayı teşvik edici çabalar üzerinde etkisi olabilecek girişimlerin başlatıldığı bir dönemde, üç kardeş ülke arasında daha yakın işbirliği ve danışma gerekliliğinin vurgulandığı belirtildi.

Üç ülkenin genelkurmay başkanları, kara kuvvetleri komutanları ve en üst düzeyli istihbarat yetkililerinin de katıldığı toplantıda, Gül, Zardari ve Karzai'nin, ''ortak ilgi alanlarındaki üçlü, bölgesel ve uluslararası meseleleri, terörizm konusu dahil olmak üzere, bilhassa güvenlik ve istikrar perspektifinden ele aldıkları'' bildirildi.

Zirve çerçevesinde üç ülke dışişleri bakanlarının da ayrı bir toplantı yaptığı belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
''Siyasi, askeri ve istihbarat kurumları arasında, bölgesel düzeyde güvenlik konularında eşgüdüm ve işbirliğinin öneminin farkında olan üç ülke, farklı seviyelerde işlevsel ve kapsamlı formatlarda yapılandırılmış bir süreç şeklinde, yukarıda bahse konu kurumları arasında üçlü temasları devam ettirmeye karar vermişlerdir.
Aynı doğrultuda, yıllık düzenlenen Üçlü Zirve toplantılarının yanı sıra, üç ülkenin dışişleri bakanları, yine üç ülkeden silahlı kuvvetler ve istihbarat kurumları yetkililerinin de katılımıyla yılda bir kez toplanacak, ayrıca Ortak Çalışma Grubu, Zirve düzeyinde alınan kararların izlenmesi için yılda iki kez toplanacak ve zirve ile dışişleri bakanları toplantılarının hazırlıklarını yapacaktır.

Üç Cumhurbaşkanı, Afganistan, Pakistan ve Türkiye arasındaki üçlü işbirliğinin, ilgili bütün kurumlarını dahil ederek, genişletme ve güçlendirmeye karar vermişlerdir.
Afganistan ve Pakistan Cumhurbaşkanları, Türkiye Cumhurbaşkanı'ndan bölgesel meselelerde daha fazla işbirliği yapılması yönündeki siyasi iradelerini ortaya koyacak bir bölgesel zirve toplantısının Türkiye'de düzenlemesini talep etmişlerdir.''

Askeri ve istihbarat yetkililerinin katılımı

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, ''Türkiye-Pakistan-Afganistan Üçlü Zirvesi''nde siyasi, askeri ve istihbarat kurumları arasında bölgesel güvenlik konularında eşgüdüm ve işbirliğine verilen önemin altını çizdiklerini bildirdi.
 

Cumhurbaşkanı Gül, Zardari ve Karzai ile Çankaya Köşkü'nde ortak basın toplantısı düzenledi. Zardari, Karzai ve beraberindeki heyetleri Türkiye'de ağırlamaktan duyduğu memnuniyeti dile getiren Gül, Türk halkının kalbinin daima Afganistan ve Pakistan halklarının yanında olduğunu ifade etti.

Gül, üç ülke arasındaki dostluk ve kardeşlik ilişkilerini yeni nesillere aktarma ve gelecek nesillerin bu ilişkileri en güçlü şekilde sürdürmelerini arzu ettiklerini belirterek ''Bu, şüphesiz ki bizim vazifemizdir'' dedi.
 

Cumhurbaşkanı Gül, 2007 yılında başlatılan üçlü zirve sürecinin üçüncü toplantısının bugün yapıldığını ifade ederek, üç kardeş ülkeyi ilgilendiren bölgesel ve uluslararası konularda kapsamlı, yararlı ve samimi görüşmelerde bulunduklarını anlattı. Bölgede barış, istikrar ve güvenlik için güçlü işbirliği imkanlarını ele aldıklarını belirten Gül, ''Şuna inanıyoruz ki kendi bölgemize her şeyden önce kendimiz sahip çıkmamız gerekir. Kendi bölgemizin sorunlarını en iyi şekilde bölge ülkeleri bilir. Dışarıdan gelenlerin daha iyi şekilde bu problemlere katkı sağlayabilmeleri için bölge ülkelerinin de kendilerini en iyi şekilde hazırlamaları gerekir'' dedi.


Gül, bugünkü zirvenin en önemli yanının, üç ülkenin en üst düzey askeri ve istihbarat yetkililerinin askeri işbirliği konularını ele alması olduğunu kaydetti.
 

Cumhurbaşkanı Gül, zirveye Cumhurbaşkanlarının yanı sıra üç ülkenin en üst düzey askeri, polis ve istihbarat yetkililerinin katılmasının bugünkü buluşmayı önemli kıldığının altını çizdi.
 

İkinci üçlü zirvede TOBB Üniversitesi'nde Ekonomik Kalkınma Enstitüsü açılmasının kararlaştırıldığını anımsatan Gül, enstitünün açılışını üç ülkenin dışişleri bakanlarının yapacağını, üç ülkenin parlamentoları ve basın yayın kuruluşları arasında işbirliği mekanizmaları oluşturulmakta olduğunu, Aralık ayından bu yana süren diğer projelerle ilgili gelişmelerin de ortak çalışma grubu tarafından kendilerine bildirileceğini söyledi.
Cumhurbaşkanı Gül, ''Bugün gerçekleştirdiğimiz zirve sırasında siyasi, askeri ve istihbarat kurumlarımız arasında bölgesel düzeyde güvenlik konularında eşgüdüm ve işbirliğine verdiğimiz önemin altını çizdik'' diye konuştu.

Zirvenin zamanlamasının önemi

Zardari ve Karzai ile 10 Mart 2009'da Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Zirvesi'nin düzenlendiği İran'ın başkenti Tahran'da görüştüklerini anımsatan Gül, 3-4 Nisan'da NATO zirvesi yapılacağını ve ABD Başkanı Barack Obama'nın Türkiye'yi ziyaret edeceğini belirterek, şöyle devam etti:
 

''Gerek NATO gerek ABD, bölgede önemli faaliyetler içindedir. Terörün sona ermesi, huzurun sağlanması, ekonomik kalkınmanın temini, özellikle Afganistan'da hayatın normalleşmesi için bir çok çalışmalar yapılmaktadır. Esas bölge ülkeleri kendi problemlerini çok daha iyi bilirler. Bunların nasıl düzeltileceğiyle ilgili kendi fikirleri çok önemlidir.

Bugünkü toplantılarda Cumhurbaşkanı kardeşlerimin fikirlerini bir kez daha öğrendik ve bunları en iyi şekilde gerek NATO zirvesinde gerek ABD Başkanı'nın Türkiye ziyaretinde bunları aktarma ve bunların en iyi şekilde anlaşılması için konuşma fırsatım olacaktır. Onun için bu toplantıyı kısa süre içerisinde gerçekleştirdik.
Memnuniyet verici başka bir şey de şu ki uluslararası alanda Afganistan ve Pakistan'a yönelik yeni yaklaşımın benimsendiğini görmekteyiz. Gerek ekonomik problemlerin aşılması gerekse terörle mücadele konusunda... Geçenlerde Moskova'da Şanghay İşbirliği Örgütü, Afganistan Özel Konferansı, BM himayesinde de Lahey'de bu konferanslar düzenlenmiştir. Bu toplantılara Türkiye de katılmıştır ve toplantıların önemine atıflar vardır.

Toplantı samimi ve yararlı oldu. Bunun bölgede huzur ve barışın sağlanmasına katkı sağlayacağına inanıyoruz.''
 

Gül, Pakistan ile Afganistan arasındaki sorunlu sınır bölgesinin terörizmin en yoğun yaşandığı ve uluslararası terörizmin de geçişkenliğinin yüksek görüldüğü bir bölge olduğunu ifade ederek ''Bu görüşmelerden bu konuda somut bir adım beklenebilir mi'' sorusunu yönelten bir gazeteciyi, ''Bugünkü toplantının formatına bakarsanız, ilk defa böyle bir toplantı yapılmaktadır. Bundan en iyi neticeler çıkartılır zaten. Nelerin yapılacağı, nelerin yapılmayacağı... En somut gösterge bugün yapılan bu formattaki toplantıdır'' diye yanıtladı.

Karzai: Bütün kararları memnuniyetle karşılayacağız

Afganistan Cumhurbaşkanı Hamid Karzai, Danimarka Başbakanı Anders Fogh Rasmussen'ın olası NATO Genel Sekreterliği konusunda, Afganistan'ın NATO üyesi olmadığına dikkati çekerek "NATO üyelerinin alacağı ve Türkiye'nin mutabık olacağı bütün kararları memnuniyetle karşılayacağız" dedi.

Ankara'da düzenlenen Türkiye-Afganistan-Pakistan üçlü zirvesinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında Karzai, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'e ve Türk halkına, Afganistan'a bir yüzyılı geçen zamanda sağladığı katkılar ve Afganistan ile Pakistan'da barışın tesisi için gösterdiği içten çabalar için teşekkür etti.

Son üç yıldır Türkiye'nin katkılarıyla yapılan Türkiye-Afganistan-Pakistan üçlü zirvesi için de teşekkürlerini sunan Karzai, Pakistan Cumhurbaşkanı Asıf Ali Zerdari'nin heyetiyle beraber bu zirveye katılımından duyduğu memnuniyeti dile getirdi.

Karzai, bir soru üzerine, İran'ın, yapıcı bir ortak olarak Afganistan'ın yeniden yapılandırılmasına katkı sağladığını ve bu katkısının yeni olmadığını belirtti.
Afgan halkının, İran halkına ve devletine, Afganistan'ın yeniden yapılandırılması için gösterdiği çabalardan dolayı her zaman minnettar olduğunu kaydeden Karzai, İran'ın, uyuşturucuyla mücadele konusunda da önemli katkılarının olduğuna dikkati çekti.
Karzai, İran'ın dün düzenlenen Lahey konferansındaki desteğinden ve görüşlerinden duydukları memnuniyeti dile getirdi.

Afganistan Cumhurbaşkanı, İran-ABD ilişkileriyle ilgili olarak, "Bu yeni dönemde ilk defa, ümit ediyorum ki, İran-ABD ilişkileri soğuk ilişki düzeyinden sıcak ilişkiye dönüşecektir" diye konuştu.

Kandahar'da bugün düzenlenen bombalı eyleme ilişkin bir soru üzerine de Karzai, Kandahar'daki il meclisinin ikinci kez hedef alındığına işaret ederek, "Ne zaman uluslararası camiada böyle destek gördüğümüz toplantılar olursa bu tip bombalama olayları oluyor. Pek çok hayat kaybediliyor. Ama Afganistan esasında bu bombaların yok etmeye çalıştığından çok daha güçlü bir devlet."

Yabancı bir gazetede yer alan, "Afganistan'da bir kadının kocasının cinsel ilişki isteğini reddedememesini öngören yeni yasanın onaylandığı" yönündeki haberin hatırlatılması üzerine de Karzai, bu habere ne diyeceğini bilemediğini söyledi.

Haberin yayımlandığı gazetenin, İngiliz "The Guardian" gazetesi olup olmadığını soran ve "evet" cevabını alan Karzai, gazeteyle ilgili "Her zamanki dostumuz" ifadesini kullandı.
Karzai, bu makaleden haberdar olduğunu, ancak ne demesi gerektiğini bilemediğini belirterek, "Bu, kelimelerle ifade edilecek bir husus değil" diye konuştu.

NATO Genel Sekreterliği görevine Danimarka Başbakanı Anders Fogh Rasmussen'in seçilmesi durumunda, NATO'nun Afganistan'daki operasyonlarının tehlikeye girip giremeyeceğinin sorulması üzerine de Karzai, Afganistan'ın NATO üyesi olmadığına dikkati çekerek, bu nedenle NATO Genel Sekreterinin görevlendirilmesine karışmanın Afganistan'ın görev alanına değil, NATO'nun içişlerine girdiğini söyledi.

Karzai, Danimarka'nın Afganistan'ın yeniden yapılandırılmasına ve NATO'nun operasyonlarına katkı sağlayan bir ülke olduğunu belirterek, "Bütün NATO üyelerinin alacağı ve Türkiye'nin mutabık olacağı bütün kararları memnuniyetle karşılayacağız" dedi.