Türkiye, vergide 38. sırada

KPMG tarafından yayımlanan ve 86 ülkeyi kapsayan "2009 Bireysel Gelir Vergisi ve Sosyal Güvenlik Oranları Araştırması", 2003-2009 döneminde 86 ülkede her yıl yurttaşların merkez hükümete ödemek zorunda kaldıkları en yüksek gelir vergisi oranları ve sosyal güvenlik primleri değerlendirildi.

Araştırma, Türkiye'de en yüksek gelir vergisi oranının yüzde 35 olduğunu gösterirken 100 bin dolarlık geliri olan bir yurttaşa uygulanan vergi oranı ile birlikte sosyal güvenlik primi de dikkate alındığında ortaya çıkan toplam yükün, yüzde 34.9'a ulaştığını ortaya koydu.

KPMG'nin belirlemelerine göre, en yüksek gelir vergisi oranı, 26 ülkede yüzde 40 ve üzerinde, 12 ülke yüzde 35-39, 10 ülkede ise yüzde 30-34 arasında seyrediyor.

Bu arada 86 ülke arasında en yüksek gelir vergi oranı ise, yüzde 62.3 ile AB ülkelerinden Danimarka'da gözleniyor. Danimarka'yı yüzde 56.7 ile İsveç, yüzde 52 ile Hollanda ve yüzde 50 ile Avusturya, Belçika ve Japonya izliyor.

ABD'de yüzde 35'e ulaşan yük, Norveç, Portekiz, Güney Afrika, İngiltere, Avustralya, Çin, Fransa, Almanya ve İtalya'da yüzde 40-45 düzeyinde seyrediyor.


Vergi cennetleri

En düşük vergilendirme ise, "vergi cennetleri" olarak tanınan ülkelerde görülüyor. Vergi yükü sıfır olan ülkeler ise Bahamas, Bermuda, Cayman Adaları ile Bahreyn, Kuveyt, Umman, Suudi Arabistan ve BAE'den oluşuyor.

Öte yandan, Latin Amerika ülkelerinden Paraguay ve Kazakistan'da yüzde 10 olan söz konusu oran, Kosta Rika, Ukrayna, Çek Cumhuriyeti ile Hong Kong'da yüzde 15 olarak hesaplandı.

Bu arada, dikkate alınan 86 ülkede en yüksek gelir vergisi oranının son yıllarda ne gibi değişikliklerin gözlendiğini yansıtan tabloya göre, 2003 yılında yüzde 45 olan Türkiye'deki en yüksek oran, 2004 yılında yüzde 40'a, 2006 yılında ise yüzde 35'e indikten sonra son yıllarda değişiklik göstermedi.

Bölgelere göre, en yüksek gelir vergileri, Avrupalılar tarafından ödeniyor. Asya-Pasifik bölgesinde oldukça yüksek olan gelir vergileri, Latin Amerika'da ise göreli olarak düşük olmayı sürdürüyor.


100 bin dolarlık gelirler

KPMG, yıllık brüt geliri 100 bin dolar olan bir kişi üzerindeki gelir vergi ve sosyal güvenlik yükleri de ayrı ayrı da belirledi. Bu tutardaki bir brüt geliri olan kişi, yüzde 37.6 ile en yüksek efektif gelir vergisi Danimarka'da ödüyor. Ancak sosyal güvenlik primi dikkate alındığında durum değişiyor.

Nitekim, Danimarka'da bu gelir diliminde yer alan bir yurttaşın ödediği sosyal güvenlik oranı binde 2 gibi çok düşük bir düzeyde olduğu için toplam yük, yüzde 37.8 olarak gerçekleşiyor.

Buna karşın, 100 bin dolarlık gelire uygulanan en yüksek sosyal güvenlik oranı ise, yüzde 22.1 ile Slovenya'da görülüyor. Sosyal güvenlik yükü, Slovenya, Hırvatistan ve Macaristan çok yüksek düzeylere çıkıyor.

Araştırmaya göre, efektif gelir vergisine sosyal güvenlik primi eklendiğinde toplam yük, Slovenya'da yüzde 54.9, Hırvatistan'da yüzde 53.5, Macaristan'da ise 48.1 olarak hesaplanıyor.

Türkiye'de 100 bin dolarlık bir brüt geliri olan bir yurttaşın ödeyeceği efektif gelir vergisi oranı ise, yüzde 30.5, sosyal güvenlik prim oranı da, yüzde 4.4 olarak belirlendi.