Türkiye, yenilikçilikte "tam not" alamadı

Yükselmekte olan ekonomilerin sağlıkta yenilikçiliği güçlendireceğine dikkat çekilen raporda, bu ülkelerin bir yandan uluslararası ilaç ve sağlık şirketlerini daha yenilikçi ürünler üretmeye zorladığı, bir yandan da kendi içlerinden küresel rekabet gücü yüksek yenilikçi sağlık kuruluşları çıkardığı vurgulandı.

Deloitte "Gelişmekte Olan Ülkelerde Sağlık Sektöründe Yenilikçilik Göstergeleri" Raporu yayınlandı. Türkiye, sağlık sektöründe  yenilikçilikte "tam not" alamadı.Bugün dünya ekonomisindeki ağırlıkları giderek artan ve aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 10 ülke seçilerek, 4 ayrı kategorideki kriterlere göre bu ülkelerin sağlık sektörlerinde yenilikçiliğin durumu değerlendirildi.

Bu kategoriler Yeni Ürün Geliştirme, Yatırımın Geri Dönüş Güvencesi, Sağlığa Erişim ve Çevresel Etkiler (Politik Ortam ve İş Ortamı) olarak belirlendi. Gelişmekte olan ekonomiler arasında Türkiye'nin yanı sıra Brezilya, Çin, Çek Cumhuriyeti, Hindistan, Meksika, Polonya, Singapur, Güney Afrika ve Güney Kore yer aldı. Türkiye sadece "Sağlığa Erişim" kategorisinde 10 ülke arasında üçüncü sırada yer alırken, diğer üç kategoride üst sıralara çıkamadı.

Rapora göre sağlık sektöründe yenilikçiliğin durumunu değerlendiren raporda yükselmekte olan ekonomilerin sağlıkta yenilikçiliği güçlendireceğine dikkat çekildi. Rapora göre bu ülkeler bir yandan uluslararası ilaç ve sağlık şirketlerini daha yenilikçi ürünler üretmeye zorlarken, bir yandan da kendi içlerinden küresel rekabet gücü yüksek yenilikçi sağlık kuruluşları çıkartıyor.

Kaynakların etkin kullanılması için "yenilikçilik" gerekiyor

Rapora göre, günümüzde artmaya devam eden ve bir yandan da hızla yaşlanmaya başlayan dünya nüfusu kaynakları zorlarken, hükümetler üzerindeki sağlık harcaması baskısını da artırıyor. Gelişmekte olan ülkelerde önemli boyutlarda görülen enfeksiyon hastalıkları, gelişmiş ülkelerde ise yaşlıların ve kronik hastaların sayılarının artması sağlık hizmetlerinin maliyetlerini sürekli yükseltiyor. Daha etkin ilaç ve tedaviler geliştirilmesini ve ileri teknolojili ürünler üretilmesini mümkün kılan yenilikçilik, kaynak sıkıntısına karşı verimliliği arttıran ve değer yaratan bir anahtar olarak ortaya çıkıyor.

Yeni ürün geliştirmede Türkiye 7.sırada

Raporda "Yeni Ürün Geliştirme" kategorisi içinde toplam GSYH'da Ar-Ge'nin payı, ülkedeki araştırmacı sayısı, eğitime ayrılan kaynaklar, araştırma yayınları, şirketlerin Ar-Ge harcamaları, risk sermayesinin varlığı, üniversitelerin araştırma altyapıları, ilaç patent başvuru sayısı gibi kriterlere göre değerlendirme yapıldı. Bu kategoride 4.09 puanla Singapur birinci, 3.93 puanla Güney Kore ikinci ve 3.73 puanla Çek Cumhuriyeti üçüncü sırada yer aldı. Türkiye 2:29 puanla 7. sırada kaldı.

Yatırımın geri dönüş güvencesinde Türkiye sondan ikinci

Bu kategori içinde ilaç patentlerinin sayısı, patent ofislerindeki çalışan yetkinliği, fikri mülkiyet haklarının korunması ve uygulanması, veri koruma süreleri, fiyatlandırma mekanizması ve mevzuatı, ithal ürünlere karşı korumacılık yapılıp yapılmaması gibi kriterler dikkate alındı. Bu kategoride Singapur 4.85 puanla birinci, 3.52 puanla Meksika ikinci, 3.50 puanla Çek Cumhuriyeti üçüncü oldu. Türkiye ise 2.22 puanla 9. sırada yer aldı.

"Sağlığa erişim"de üçüncü

Erişim kategorisinde sağlıkta kişi başına harcama, sağlık hizmetlerine erişim, cepten yapılan sağlık harcamaları, ilaç pazarındaki büyüme, ilaç ithalatındaki artış, kişi başına düşen hasta yatağı sayısı, kişi başına düşen doktor sayısı, teknoloji kullanımı, tıp fakültelerinin sayısı, aşılanma oranları, bir milyon kişiye düşen hasta derneği sayısı gibi kriterler değerlendirildi.
Bu kategoride Güney Kore 4.35 puanla birinci, Çek Cumhuriyeti 4.33 puanla ikinci, Türkiye ise 3.76 puanla üçüncü oldu.

Çevresel etkiler

"Çevresel Etkiler" kategorisinde siyasi istikrar, ekonomik gelişmişlik, basın özgürlüğü iş ortamı, finansal piyasaların gelişmişliği, altyapının durumu gibi kriterler göz önüne alındı.
Bu kategoride Singapur 5.75 puanla birinci, Güney Kore 4.84 puanla ikinci, Çek Cumhuriyeti 4.59 puanla üçüncü sırada yer aldılar. Türkiye ise 3.52 puanla 5. oldu.

"Yükselen ekonomilerin yenilikçilik alanında eksiklikleri var"

Çalışmayı değerlendiren Deloitte Türkiye Ortağı ve "Sağlık ve İlaç Endüstrisi" Lideri Güler Hülya Yılmaz şu açıklamalarda bulundu:

"Yenilikçilik tüm sektörlerde olduğu gibi sağlık hizmetlerinde de büyük önem taşıyor. Bu çalışmada yenilikçiliği ölçümleyebilecek çok önemli bir araç kamu ve endüstri yöneticilerine sunuluyor. Bunun Türkiye için çok yararlı olacağına inanıyorum. Raporumuz, yükselen ekonomilerin yenilikçilik alanında eksikleri olduğunu ortaya koydu. Son yıllarda önemli reform hamleleri gerçekleştiren Türkiye'de de daha atılacak adımlar olduğu görülüyor. Çalışmadan çıkan ilginç sonuçlardan biri de fikri mülkiyet haklarının korunmasını da içeren 'Yatırımın Geri Dönüş Güvencesi' kategorisinde güçlü bir skora sahip olan ülkelerin, 'Yeni Ürün Geliştirme' kategorisinde de güçlü olmasıdır. Bu iki kategori arasında yakın bir ilişki bulunuyor." şeklinde konuştu.