TÜSİAD'dan ABD ve Türkiye'ye öneriler

TÜSİAD tarafından yapılan açıklamaya göre, TÜSİAD heyeti, 13-15 Nisan tarihlerinde ABD'nin başkenti Washington ve NewYork'u ziyaret ederek, çeşitli temaslarda bulunacak. Ziyaret kapsamında, TÜSİAD tarafından yayınlanan "İttifakın Yeniden Yapılandırılması: Türkiye-ABD İlişkilerinde Yeni Dönem - Türkiye Perspektifi" rapor, bir seminer aracılığı ile bugün ABD kamuoyuna tanıtılacak. Raporda, Türkiye'nin AB süreci, Ortadoğu sorunu, bölgesel güvenlik perspektifi, Ermeni sorunu, Avrasya ve enerji politikaları ile ekonomik ilişkiler, ikili ilişkiler bağlamında ele alınmakta ve bu konularda somut politika önerileri sunuluyor.

Açıklamada, raporun Bush yönetimi sonrası dönemde, ABD'de seçilecek başkandan bağımsız olarak, Türk-Amerikan ilişkilerinin güçleneceği ve yeni dönemin dinamiklerine giderek daha fazla uyum sağlayacağı noktasından hareketle hazırlandığı belirtilirken, raporda ikili ilişkiler çerçevesinde ele alınan noktaların, Türkiye'nin Batı'yla olan stratejik ilişkilerine ve Türkiye'nin ABD ile olan ortaklığının yeniden inşasına olumsuz bir etkisi olmayacağı kanaatinde olunduğu kaydedildi.


Açıklamada, raporun ana başlıkları ise şöyle sıralandı:

1.Türkiye'nin AB'ye tam Üyelik Süreci
ABD'ye Yönelik Öneriler:

Avrupa Birliği ve Türkiye ile birlikte çalışarak, Türkiye'nin AB'ye katılım sürecinin sağlıklı işlemesine yardımcı olunması

Türk demokrasisinin güçlenmesinin desteklenmesi

Türkiye'ye Yönelik Öneriler:

Reform sürecine devam edilmesi ve demokratik/Batılı özelliklerin geliştirilmesi, AB üyeliğinin tekrar ciddiyetle ele alınması

AB sürecindeki kilitlenmenin çözülmesi için Kıbrıs'la ilgili yeni yaklaşımlar denenmesi


2.Güvenlik Boyutu

ABD'ye Yönelik Öneriler:

Kıbrıs'ta taraflar arasında süren müzakerelerin desteklenmesi ve Kıbrıs sorununa hızlı ve kalıcı bir çözüm aranması

Türkiye'ye Yönelik Öneriler:

İç reformların hızlandırılması.

BM Güvenlik Konseyi üyeliğinden yararlanarak Kıbrıs'ta kalıcı bir çözüm aranması.

NATO-AGSP konularında daha esnek ve yapıcı pozisyonların benimsenmesi.


3.Ortadoğu Politikalarında Devamlılık Ve Değişim
 

ABD'ye Yönelik Öneriler:

Orta Doğu barış sürecine daha aktif olarak dahil olunması. Tarafsız olmak için her türlü çabanın gösterilmesi. Suriye'ye yönelik açılımların devam ettirilmesi.

Hamas'ın politik sürece entegre edilmesi için bir formül bulunması ve Filistinlilere ulus-inşası uygulamaları ve kurumlar alanında destek sağlanması.

Türkiye'nin bölgedeki birikim ve deneyiminden faydalanılması.

Irak üzerine:

Irak'ta aceleci davranılmaması ve çekilmenin zamanından önce yapılmaması.
Kuzeyde kalıcı üsler kurulmaması.

Kerkük'ün mevcut statüsünün devam etmesinin ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne zorla entegre olmamasının sağlanması.

PKK'nin bütün arz yollarının ve lojistik desteğinin kesilmesi için Türkiye'yle işbirliği yapılması.

Türkiye'nin ve Kuzey Irak'ın enerji projeleri, ticaret ve yatırım yollarıyla ekonomik entegrasyonunun desteklenmesi.

İran üzerine:

Diplomatik bir çözüm aranması.

Olabildiğince çok taraflı olunması.

Türkiye'ye ekonomik açıdan orantısız bir şekilde zarar verecek bir yaptırım uygulamasından kaçınılması.

 

Türkiye'ye Yönelik Öneriler:

Orta Doğu Barış Süreci üzerine:
Müttefiklerle olan insiyatifleri ve politikaları koordine etmek için daha fazla çaba gösterilmesi ve süreç kapsamında atılan adımlar konusunda şeffaf olunması.

Gazze savaşından kaynaklanan hissiyata rağmen İsrail ve Suriye arasındaki arabuluculuk çabalarının devam ettirilmesi.

Arabuluculuk çabalarının etkinliğini garantilemek için her zaman taraflara eşit mesafede durulduğundan emin olunması.

Irak üzerine:

Irak Kürtlerine yönelik açılımın devam ettirilmesi ve ekonomik ilişkilerin derinleştirilmesi.
Erbil'de bir konsolosluk açılması.

Irak'taki taraflar arasında uzlaşma çabalarına devam edilmesi.

İran üzerine:

İran'la mevcut iletişim kanallarını kullanarak, İranlı liderlere nükleer programlarının geleceği konusunda daha yapıcı olmaları gerektiğinin aktarılması.

İran'ın nükleer güç elde etmesine ilişkin olumsuz görüşün daha açık hale getirilmesi.

Afganistan-Pakistan üzerine:
Türkiye'nin Pakistan'la kurduğu tarihi bağların, ülkenin istikrara kavuşturulmasında ve Kabil ile İslamabad arasında bir uzlaşı sağlanmasında rol oynama konusunda Türkiye'ye öncelik kazandırdığına ABD'nin ikna edilmesi



4.Avrasya Boyutu: Enerji Ve Güvenlik Dinamikleri

ABD'ye Yönelik Öneriler:

ABD güçleri Irak'tan çekilmeden önce, Irak doğal gazının Nabucco'ya bağlanması için gerekli yasal ve altyapısal çerçevenin oluşmasını hızlandırarak, Nabucco projesine destek sağlanması.
 

Türkiye'ye Yönelik Öneriler:

Nabucco'yu ve diğer yeni enerji transit projelerini teşvik etmek için "bütünleşmiş bir enerji stratejisi" geliştirilmesi.

Irak gazını Nabucco'ya bağlayıp ekonomik açıdan değerli kılmak için gerekli çerçevenin oluşturulması.

Türkiye'nin sadece transit ülke olmakla yetinmeme hedefinin üzerinde durulması ve teşvik edilmesi.


ABD'ye Yönelik Öneriler:

Montrö Anlaşması'nın 1936'dan beri bölgedeki istikrarı sağlayan ve Rus yayılmacılığına karşı koruma sağlayan bağlayıcı bir uluslararası anlaşma olarak tanınması.

Rusya ile doğrudan yüzleşmek yerine, daha çok yönlü ve diyaloga önem veren bir yaklaşım benimsenerek yeni bir strateji oluşturulması.

Bölgedeki güvenliği ve istikrarı güçlendirecek yollar aranması.
 

Türkiye'ye Yönelik Öneriler:

Türkiye'nin Ermenistan'la olan ilişkilerinin iyileştirilmesi.

Kolaylaştırıcı rolü oynarken ve Kafkas bölgesinde istikrarı sağlamak için bölgesel düzenlemeler yaparken, arka planda ABD ile daha yakından işbirliği yapılması.



Ermeni Konusu

ABD'ye Yönelik Öneriler:

Ermeni Yasa Tasarısı konusuna, Ermeni diasporasını göz önünde bulundurarak yalnızca bir iç politika konusu olarak yaklaşılmaması.

Tarihi gerçeklerin tarafsız bir analizi için "Ortak Tarihçiler Komisyonu" kurulması ve bu konunun daha akademik ve tarafsız bir uluslararası platformda tartışılmasının desteklenmesi.

ABD'deki Ermeni diasporasının talepleri üzerinde odaklanmak yerine, stratejik ve siyasi sonuçlar sağlayacak şekilde Ermenistan ve Türkiye arasındaki işbirliğinin güçlendirilmeye çalışılması.

Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki Dağlık Karabağ sorununun çözüm çabalarının desteklenmesi ve çabalara katkıda bulunulması.
 

Türkiye'ye Yönelik Öneriler:

Erivan'la olan ilişkilerin iyileştirmesi ve bu şekilde Ermeni diasporasının ABD'nin Türkiye politikasına olan olumsuz etkisinin azaltılmaya çalışılması.

ABD Kongresi'ndeki şu anki zorlukların daha ötesine yönelen, daha kapsamlı bir politika oluşturulması.

Ermenistan'la olan sınırın açılması ve ticaret ve yatırım bağlarının güçlendirilmesi.

Washington'a, Türkiye'nin Ermeni konusundaki bakış açısının anlatılması ve bu konu ile ilgili delegasyonlar gönderilmesi, lobi stratejilerinin etkili olarak kullanılması.



5.İhmal Edilen Alan: Ekonomik İlişkiler
ABD'ye Yönelik Öneriler:
Türkiye'nin etraftaki bölgeleri küresel pazarlara entegre etme konusundaki rolünün altının çizilmesi.

Türkiye'deki ve çevre pazarlardaki Türk ve Amerikan şirketleri arasındaki ortak girişimleri teşvik edecek programların geliştirilmesi.

Türkiye'ye Yönelik Öneriler:
ABD'de daha fazla Türk girişiminin desteklenmesi.

ABD ile artan ticaret ve yatırımla ilgilenilmesi için özel bir bölüm kurulması.