Ucu açık yeni yasa tasarısı: Yorumla, tutukla

Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan yasa tasarısında tutuklama nedenleri arasına iki yeni gerekçe eklendi. Bu kapsamda “aynı veya daha ağır bir suçu yeniden işleme” ve “Suçun işlendiği hal ve koşullar veya meydana gelen zararın ağırlığı dolayısıyla fiilin kamu düzenini önemli ölçüde bozması” halinde tutuklama kararı verilebilecek.

Tasarıya eklenen gerekçelerin, yoruma açık olması dikkat çekti. Ayrıca, söz konusu gerekçelerin hangi suçlarda uygulanacağının belli olmaması, muhaliflerin yapacağı eylemlerin bu yolla engellenmesinin önünü de açabilecek. Adalet Bakanlığı, “Hayvanları Koruma Kanunu ve Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” taslağı hazırladı. Bakanlık, taslağı, görüş için başsavcılık ile Adalet Komisyonu başkanlıklarına gönderdi. 30 gün içinde taslağa ilişkin görüşlerin gönderilmesini isteyen bakanlık, bunun ardından taslağa son şeklini verecek. Taslakta, Ceza Muhakemesi Yasası’nın tutuklama nedenlerini düzenleyen 100. maddesinde tartışma yaratacak değişiklik yapıldı. Buna göre tutuklama nedenlerinin arasına, “aynı veya daha ağır bir suçu yeniden işleme” ve “Suçun işlendiği hal ve koşullar veya meydana gelen zararın ağırlığı dolayısıyla fiilin kamu düzenini önemli ölçüde bozması” bentleri eklenecek.

‘Avrupa’da da var’

Taslağın gerekçesinde, benzer düzenlemelerin Almanya, Fransa, Belçika, Avusturya, İsviçre ve Hollanda gibi ülkelerde de yeniden suç işleme tehlikesinin bir tutuklama nedeni olarak kabul edildiği belirtilerek, “AİHM, yeni bir suç işleme tehlikesinin makul ve ciddi olduğu ve yine dosya içeriğinin kişinin geçmişinin ve karakterinin suçun tekrarlanma olasılığını ortaya koyduğu durumlarda, suçun tekrarının önlenmesi gerekçesi ile tutuklama kararı verilmesini AİHS’ye aykırı bulmamıştır. Ayrıca, mahkeme belirli suçların özel ağırlıkları ve bu suçlara toplumun tepkisi nedeniyle doğabilecek toplumsal huzursuzlukların en azından belirli bir süre tutuklamayı haklı kılabileceğini de kabul etmektedir” denildi. Türk Ceza Yasası’nda yapılan değişiklikle de inanç, düşünce ve kanaat hürriyetinin kullanılmasını engelleyene verilen 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasının sınırları 2 yıldan 5 yıla şeklinde artacak.

Hırsızlığın cezası arttı

Taslakla hırsızlığın cezası da artırıldı. Bu kapsamda nitelikli hırsızlık suçunun cezası 4 yıldan 8 yıla kadar olacak. Suçun nitelikli halinde ceza en az 6 yıl olacak. Kişilerin huzur ve sükûnunu bozanlara verilen ceza da 6 aydan 3 yıla şeklinde yükselecek. Yağma ve dolandırıcılık suçlarının cezası da artırıldı. Suç işlemek amacıyla örgüt kurmak, yönetmek suçunun cezası artırılarak 5 yıldan 10 yıla kadar şeklinde değişecek. Bu suçtan ceza alanlar, denetimli serbestlikten yararlanamayacak.

Hayvan öldürene 3 yıl hapis

Hazırlanan taslakla, hayvanlara eziyet kabahat olmaktan çıkarılarak suç haline getirildi. Hayvanları Koruma Kanunu’nda yapılan değişikliğe göre, sahipli veya sahipsiz hayvana acımasız ve zalimce muamelede bulunan veya eziyet eden ya da haklı bir neden olmaksızın öldürene 4 aydan 3 yıla kadar hapis cezası verilecek. Birden çok hayvana karşı bu suçu işleyenin cezası yarı oranında artırılarak 6 aydan 4.5 yıla çıkacak. Nesli yok olma tehlikesi altında olan bir hayvanı öldüren kişilerin cezası ise daha ağır olacak. Bu kişilere, 3 yıldan 7 yıla kadar hapis öngörüldü. Birden çok hayvana karşı bu suçu işleyenin cezası yarı oranında artırılarak 4.5 yıldan 10.5 yıla kadar hapis olacak. Hayvanları birbirlerine zarar verecek şekilde dövüştürenler 2 aydan 2 yıla kadar hapisle cezalandırılacak. Sahipli hayvana karşı işlenen suçlar sahibinin şikâyetine, sahipsiz hayvanlara işlenen suçlar ise Orman ve Köyişleri Bakanlığı tarafından Cumhuriyet başsavcılığına yazılı başvurusuna bağlandı. Bakanlık bu görevi bölge müdürlükleri ile il ve ilçelerdeki taşra teşkilatları aracılığıyla yerine getirecek.