Uzmanlardan "Sosyal medyadaki koronavirüs paylaşımlarında yaşlıları incitmeyin" uyarısı

Yaşlıların aile içindeki ve sosyal hayattaki önemine ilişkin, muhabirin sorularını yanıtlayan uzmanlar, özellikle koronavirüs salgını sürecinde yaşlıları üzmemek gerektiğini vurguladı.

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Nesrin Dilbaz, yas¸lılarla temasa geçmenin en iyi yolunun onları aramak veya düzenli ziyaretler gerçekles¸tirmek olduğunu söyledi.

Dilbaz, sosyal medyada ya da günlük yaşamda olsun yaşlıların kendilerini daha çaresiz hissedebileceği ve kolay incinebileceğini belirterek, "Daha fazla ölüm korkusu yaşayabildikleri unutulmamalıdır. Bu hırçın ve kızgınlıkları da bu korkuyla ilintili olabilir. Yalnızken ölümün daha kolay gelebileceği endişesi de yalnız kalmak istememeleri altında yatan önemli nedendir. Dolayısıyla yaşlıları incitmemeli üzmemeliyiz." diye konuştu.

Yaşlılarda koronavirüs salgını sürecinde müdahaleler ve önündeki engellere ilişkin Dilbaz, şunları söyledi:

"İzolasyon altındaki, bilis¸sel yetersizligˆi bulunan veya bunamadan mustarip yas¸lı yetis¸kinler salgın esnasında ya da karantinadayken daha gergin, öfkeli, tedirgin, içine kapalı, s¸üpheci olabilir. Bu süreçte yaşlılara aileler ve sosyal destek sağlayabilecek kişiler aracılıgˆıyla duygusal destek sagˆlanmalıdır. Bilis¸sel yetersizligˆi bulunan veya bulunmayan yas¸lılara anlayabileceği dille olan biteni anlatın."

Dilbaz, yas¸lı bireylerin koronavirüse kars¸ı daha savunmasız olduğunu dile getirerek, bagˆıs¸ıklık sistemleri daha zayıf ve yas¸lı nüfusta Kovid-19 kaynaklı mortalite oranlarının daha yüksek olduğunu kaydetti.

 "YAŞLILARIMIZLA SOSYAL TEMASIN DEVAM ETTİRİLMESİ ÖNEMLİ"

Orta ve ileri seviyede bunamadan mustarip kis¸ilerin tıbbi ve günlük ihtiyaçlarının karantina süresince kars¸ılanması gerektiğini belirten Dilbaz, "Yas¸lı bireylerin tıbbi ihtiyaçları, gerekli ilaçlara erişimi de salgın esnasında kars¸ılanmalıdır." dedi.

Dilbaz, yas¸lılara maske ve dezenfektan gibi önleyici malzemelerin, mal ve hizmetlerin dagˆıtımı, market alıs¸veris¸i ve acil durumda eris¸ilecek imkanlarının günlük yas¸amdaki anksiyeteyi azaltabileceğini bildirdi.

Dilbaz, şunları kaydetti:

"Yaşlıların evde kalmalarının önemi farklı örneklerle anlatılarak kaygı ve endişeleri azaltılmalıdır. Devlet, kendilerini önemsediği ve korumak için her koşulda yanlarında olduğuna dair bir güvencedir. Evde kalan yaşlılarımızla telefonlas¸ma, mesajlas¸ma veya radyo yoluyla sosyal temasın devam ettirilmesi önemlidir. Toplumla, özellikle sosyal medya kullanmayanlarla, gelis¸melere ilis¸kin temel bilgilerin paylas¸ılması ve ailelerinden ya da bakım verenlerinden ayrı kalanlara bakım-destek sunulması çok önemlidir."

 "YAŞLILARI İNCİTECEK VİDEO KAYITLARI HİÇ DOĞRU OLMAMIŞTIR"

İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Hasan Kamil Yılmaz da koronavirüs salgını nedeniyle yaşlıların sokağa çıkmamasını sağlamak gerektiğini belirtti.

Yılmaz, ancak belli nedenlerden dolayı sokağa çıkan yaşlılarla ilgili insanların birtakım videolar çekerek, onları alay konusu haline getirmelerinin, yaşlıları incitecek şekilde kullanmalarının hoş olmadığını vurguladı.

Yaşlıların çok daha değerli ve saygıya layık olduğuna işaret eden Yılmaz, konuşmasına şöyle devam etti:

"Yüce dinimizde Efendimiz Hazretleri buyuruyor ki, 'Büyüğümüze saygı göstermeyen, küçüğümüze merhamet göstermeyen bizden değildir.' Bize yakışan yaşlılara saygı, küçüklere şefkat ve merhamet göstermektir. Dolayısıyla yaşlıları incitecek, alay konusu yapacak video kayıtları ve tavırlar hiç doğru olmamıştır."

Manevi olarak yaşlıları incitecek her şeyin Allah'ın asla hoşuna gitmeyecek hareketlerden olduğuna vurgu yapan Yılmaz, "Çünkü Cenabı Hak, yaşlıları, anne-baba seviyesindeki yaşları kemale ermiş insanları Kur'an-ı Kerim'de anlatırken onlara 'Üf' bile denilmemesini bize öğretiyor. Hal böyle olunca onun ya da başkasının babası, diğerinin dedesi olan bir yaşlımızı bu şekilde hafife alacak, küçük düşürecek şeylerden kaçınmalıyız." değerlendirmesinde bulundu.

Yılmaz, "Efendimizin yaptığı gibi 'Veba bulunan yerdeyseniz dışarı çıkmayın veya bir yerde veba bulunduğunu haber almışsanız oraya girmeyin.' tavsiyesine uyarak, koronavirüs bulunan şartlarda uygulanan dışarı çıkma sınırlandırmasına dikkat etmeliyiz." diye konuştu.

"SOSYAL MEDYADA BU TÜR VİDEOLARI TEPKİMİZİ GÖSTERELİM"

Uluslararası Sosyal Medya Derneği (USMED) Başkanı Said Ercan ise Türkiye'de koronavirüs vakasının görülmesinin ardından yaşlıların odak noktasında olduğunu söyledi.

Sosyal medyada bazen iyi niyetle bazen de yeni takipçi edinebilmek ve daha çok izlenmek için yaşlıların kullanılmaya başlandığına işaret eden Ercan, "Yaşlı, bir evin demirbaşı, her şeyidir. Koronavirüsün onları hedef haline getirmesi sosyal medyada trend oldu ve herkes yaşlılarla ilgili içerik üretmeye başladı. Sosyal medyada yayınlanan görüntülerde, kendisini görevli gibi gösterip yaşlıları azarlayanlar, onları 'evde kal' diye fırçalayanlar... Bunlar, yaşlılarımızı rencide eden davranışlardır." ifadelerini kullandı.

Ercan, konuşmasını şöyle tamamladı:

"Gençler artık hayatı yaşlılardan yani gerçek zeka ve deneyimden değil de yapay zeka ve internetten öğreniyor. Koronavirüsle birlikte bu tür alaycı videoların yayılması, yaşlıların hayatı öğretmedeki rolünü bitirebiliyor. Yaşlılarımızı üzmeyelim, incitmeyelim. Onları arayalım ve ilgisiz bırakmayalım. Sosyal medyada bu tür videolara da tepkimizi gösterelim."

65 YAŞ ÜSTÜ OLANLARIN DIŞARI ÇIKMALARI SINIRLANDIRILMIŞTI

İçişleri Bakanlığı, 65 yaş ve üstü olanlar ile kronik rahatsızlığı bulunanların ikametlerinden dışarı çıkmalarının, park, bahçe gibi açık alanlarda dolaşmalarının sınırlandırıldığını bildirmişti.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca da İçişleri Bakanlığının 65 yaş ve üstü, ayrıca kronik rahatsızlığı olanlara sokağa çıkma sınırlandırması getirmesine ilişkin genelgesine uyulmasını isteyerek, "Bugünlerde çınarlar kolay devriliyor. Dışarı çıkmayın. Koronavirüs salgınında ölüm riski, yaş yükseldikçe çok artıyor. Lütfen evde kalın. İçişleri Bakanlığımızın 65 yaş ve üstü ayrıca kronik rahatsızlığı olanlara getirdiği sokağa çıkma sınırlandırmasına uyun." çağrısında bulunmuştu.