Van depremi sanıklarına 22,5 yıl istendi

Van Cumhuriyet Başsavcılığı, kentte 23 Ekim 2011'de meydana gelen 7,2 büyüklüğündeki depremde yıkılan 20 kişinin yaşamını yitirdiği Safa Apartmanı ile ilgili soruşturmayı tamamladı.

Cumhuriyet Savcısı Mehmet Salih Bilge tarafından hazırlanan ve Van 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nce kabul edilen 40 sayfalık iddianamede, halen tutuklu bulunan bina sahibi Nezir Baş ile binanın statik projesini hazırlayan inşaat mühendisi Yusuf Aslan'ın, ''Bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden olmak'' suçundan 22,5 yıl hapsi istendi.

'Deprem nedir?' ve depremle ilgili teknik bilgiler ile enkaz altında yaşamını yitiren 20 kişinin ölüm nedenlerinin ayrıntılı şekilde yer aldığı iddianamede, ölümlerin büyük bölümünün travma, dolaşım ve solunum yetmezliğinden kaynaklandığına işaret edildi.

Binanın taşıyıcıları yetersiz

Karadeniz Teknik ve İstanbul Teknik üniversitelerinden alınan raporlara da yer verilen iddianamede, Van Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından binadan alınan numunelerin gönderildiği Karadeniz Teknik Üniversitesi'nde (KTÜ) yapılan inceleme sonucunda, binanın temelindeki 6 kiriş ile diğer katlardaki 29 kolonun kesit ve donatı alanı açısından yetersiz olduğu yönünde hazırlanan rapor geniş yer tuttu.

İddianamedeki raporda şu tespitler yer aldı:

''Dosyadaki proje verilerine göre binada yarım çatı katı görüldüğü halde yapı ruhsatında böyle bir şey yoktur. Ayrıca yıkılan binanın mevcut taşıyıcı elemanlarının donatı detaylandırmasında da yetersizlikler olduğu görülmektedir. Gönderilen beton numuneleri içerisinde standart dışı agregalar belirlenmiştir. Alınan numunelerin basınç dayanımı 1975 yılında yayımlanan Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkındaki Yönetmelik'te belirtilen minimum beton sınıfından daha düşüktür. Safa Apartmanı projesi üzerinde yapılan incelemelerde, katlar arasında kolon boyutlarında ani değişimlerin olduğu tespit edilmiştir. Sürekli temellerin zemin emniyet gerilmesi ve kesit alanı açısından yüzde 12'sinin, zemin kat kolonlarının kesit, pursantaj oranı ve donatı alanı açısından yüzde 65'inin yetersiz olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkındaki yönetmeliğe ve İmar Kanunu esaslarına yeterince uyulmadığı görülmüştür.''

Hazırlanan rapora göre numunelerin deprem yönetmeliğinde belirtilen değerlerden düşük olduğuna vurgu yapılan iddianamede, yapı ruhsatında görünmeyen çatı katının binaya getirdiği ek yük nedeni ile yıkıma zemin hazırladığına dikkat çekildi.

İş yerini genişletmek amacıyla kolonlar kesilmiş

İddianamenin son bölümünde ise depremden sonra kamuoyunu meşgul eden ''Safa Apartmanı'nın yıkılma nedenleri'' ile ilgili konulara yer verildi.

Binanın bodrum katı üzerindeki bütün katlarının yıkıldığına işaret edilen iddianamede, şöyle denildi:

''Bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere zemin katın taşıyıcı elemanlarının sağlam olmadığı ve eksik olduğu görülmektedir. Bu kapsamda apartmanın sahibi olan şüpheli Nezir Baş'ın, iş yerini genişletmek amacıyla kolon kestiği anlaşılmıştır. Binanın statik projesinin de inşaat mühendisi Yusuf Aslan tarafından hazırlandığı, KTÜ tarafından hazırlanan bilirkişi raporuna göre, binanın zemin raporu, statik hesap raporu ile statik projesinde yetersizlikler olduğu anlaşılmıştır. Şüphelilerin, Van ilinin ikinci derece deprem bölgesinde olduğunu bilerek binanın yapımında gerekli dikkati ve özeni göstermedikleri, Nezir Baş'ın ise zemin kattaki kolonları, binanın depremde yıkılacağını ve binada oturanların şiddetli bir depremde enkaz altında kalarak öleceğini öngörmesine rağmen iş yerini genişletmek amacıyla kestiği, şüphelilerin bu eylemleri ile bilinçli taksirle birden çok kişinin ölümüne ve yaralanmasına neden oldukları anlaşılmıştır.''